Erişkinlerle ilişkili pek cok muayene metodu ve okuler bozukluk cocuklar icinde gecerlidir. Ancak cocuklarda muayene ve bazı patolojiler ozellik gosterir. Muayene erişkinlerde olduğu gibi kolaylıkla uygulanamaz. Sağlıklı muayene edilemeyen bebeklerin inhalasyon anestezisi altında değerlendirilmeleri gerekir.
Pediatrik rutin muayenede oncelikle gorme fonksiyonu ve okuler butunluk değerlendirilmelidir. Muayeneye getirilen bir bebekte gorme fonksiyonları bakılmalı, korneanın boyutu ve berraklığı incelenmeli, pupil ışık reaksiyonları izlenmeli, başın pasif olarak cevrilmesine cevaben goz hareketleri incelenmeli, gozlerde kayma olup olmadığı saptanmalı (Hirschberg testi), ve oftalmoskop ile fundus muayenesi yapılmalıdır.
Gorme keskinliğinin değerlendirilmesi
Gorme keskinliği her iki gozde ayrı ayrı değerlendirilmelidir. Cocuğun diğer gozu ile gizlice bakması engellenerek gorme alınmalıdır. İki yaş altındaki cocuklarda gorme keskinliği, cocuğun ışığa fiksasyonu, objeleri takibi, pupil ışık reaksiyonu, Teller keskinlik kartları (tercihli bakış testleri), VEP ve optokinetik nistagmus gibi muayene yontemleri ile saptanabilir. Uc yaş ve uzerindeki cocuk koopere olabilir, bu nedenle Allen kartları, E harflerinin yonleri veya bebek, at gibi resimlerin gosterilmesi ve cocuğun cevabı ile subjektif olarak gorme keskinliği saptanabilir.
Cocukta onemli bazı klinik gorunumlerin ayırıcı tanısında aşağıdaki patolojiler duşunulmelidir.
Bulanık korneaya neden olan patolojiler; Bulanık ve odemli bir kornea varlığında konjenital glokom, Descemet membranında yırtılmaya yol acan travma, mukopolisakkaridozlar (Hurler, Schei, Morguio vs…), mukolipidozlar, interstisyel keratit araştırılmalıdır.
Goz yaşarması: Sulanan ve yaşaran bir goz varlığında konjenital glokom, dakriostenoz, konjonktiva ve korneaya ait enfeksiyonlar, yabancı cisimler duşunulmelidir.
Buyuk kornea: Kornea capının normalden buyuk olması durumunda konjenital glokom (goz ici basıncı yuksektir), ve megalokomea (goz ici basıncı normaldir) ayırdedilmelidir.
Fotofobi: Işıktan cok rahatsız olduğu gozlenen bebekte keratit, konjenital glokom, uveit gibi durumlar araştırılmalıdır.
Yenidoğan doneminde kırmızı goz: Bu durumda da konjonktivit, keratit, yabancı cisim duşunulmelidir.
Beyaz pupilla (Lokokori, resim): Bebek ve cocuklarda pupillanın beyaz gorulmesi genel olarak lokokori adını alır, ciddi bir araştırma ile ayırıcı tanı yapılamsını gerektirir.
Retinoblastom, katarakt, retina dekolmanı, şiddetli arka uveit, prematur retinopatisi, persistan hiperplastik primer vitreus, retinal displazi, Coats hastalığı gibi patolojiler lokokoriye yol acabilir. Bunların arasında en onemlisi, bebeklerde en sık malign goz ici tumoru retinoblastomdur.
Proptozis: Gozun one doğru yer değiştirmesi şeklinde bir gorunum rabdomyosarkom, orbital sellulit, orbita psodotumoru, optik sinir gliomu, retrobulber kanama, noroblastom, lenfoproliferatif hastalıklar duşundurmelidir.
Konjenital ve neonatal enfesiyonlar
1. Konjenital toksoplazmozis: Okuler toksoplazmozis lezyonlarının buyuk bir coğunluğu konjenital enfeksiyonlara bağlıdır. Okuler lezyonlar, nadiren erişkin donemde primer bir enfeksiyon sırasında ortaya cıkabilir. Karakteristik lezyonu fokal nekrotizan bir retinittir. Tek olabilir veya kucuk kumeler halindedir. Genellikle arka kutupta yer alır. Konjenital toksoplazmozisin klasik bulguları fokal nekrotizan retinit, intrakranial kalsifikasyon ve hepatosplenomegalidir. Ciddi olarak etkilenen cocuklarda arka segmentte yoğun inflamasyon, katarakt, şaşılık, mikroftalmi gorulur. Hafif etkilenen olgularda sadece kucuk retina skarları ve pozitif serolojik testler kalabilir. Tedavide bir veya daha fazla antitoksoplazmik ajanın kombinasyonu (Sulfadiazin, primetamin, klindamisin, tetrasiklin) ve bazen kortikosteroidler kullanılır.
2. Konjenital sifiliz: Penisilinin kullanımı sifiliz olgularını azaltmıştır. Buna rağmen son yıllarda sifiliz, geri donuş yapmaya başlamıştır ve 1988′de sifilize ait oranlar 40 yıl icindeki en yuksek seviyelerine ulaşmıştır.
- Erken konjenital sifiliz: Anne karnında etkilenen bebekte hayatın ilk 2 yılında, deride vezikul veya pustuller, mukoz membran tutulumu (konjonktivit), kemik, diş deformiteleri, periostit, generalize lenfadenopati, hepatosplenomegali, hiperbilirubinemi, anemi ve gozde korioretinit ortaya cıkar.
- Gec konjenital sifiliz: 2-15 yaşları arasında optik atrofi, pupiller anomallikler ve interstisyel keratit bulguları ile ortaya cıkar.
3. Konjenital rubella sendromu: Gebeliğin ilk aylarında rubella enfeksiyonu geciren annelerin yaklaşık % 50’sinin cocuklarında malformasyonlar gorulur.
Okuler bulgular olarak katarakt, mikroftalmi, glokom, korneal bulanıklık (glokom olmadan), arka kutupta tuz-biber manzarası şeklinde benekli retinit gorulebilir. Okuler olmayan bulgular olarak da konjenital kalp hastalıkları, sağırlık eşlik edebilir.
Etkilenen bebekler 2 yaşa kadar virusu aktif olarak yayarlar.
4. Diğer enfeksiyonlar (Sitomegalo virus)
Oftalmia Neonatorum
Hayatın ilk bir ayı icerisinde gorulen konjonktival enfeksiyonlara oftalmia neonatorum denilmektedir. Enfeksiyon, doğum esnasında anne servix ve vaginasından bebeğe bulaşır.
- Kimyasal konjonktivit: % 1′lik AgNO3′a bağlı olarak ortaya cıkar.
- Gonokokal konjonktivit: Doğumdan sonra 1-3. gunler arasında hiperakut purulan konjonktivit şeklinde ortaya cıkar. Konjonktivada membranlar oluşur. Tedavide, topikal ve sistemik penicillin (50.000 U/Kg) 7 gun veya tek doz cefotaxime 100 mg/kg i.m. etkilidir.
- Herpes simpleks konjonktiviti: Genellikle 5-7. gunlerde ortaya cıkar. Seroz eksudasyon vardır. Blefarokonjonktivit şeklindedir. Bazen keratit de gorulebilir.
- Klamidyal konjonktivit: Neonatal konjonktivitin en sık nedenidir. 5-14. gunler arasında ortaya cıkar. Mukopurulan bir sekresyon vardır. Konjonktival reaksiyon papillerdir. Tedavide, topikal tetrasiklin + oral eritromycin 25 mgr/kg etkilidir.
- Basit bakteriyel konjonktivit: En sık Staf. aureus etken olarak saptanır. İlk bir ay icerisinde herhangi bir zamanda ortaya cıkar. Purulan sekresyon vardır. Tedavisi antibiyotikli damla ve pomadlarla yapılır.
Oftalmia Neonatorumun onlenmesi: Ozellikle gonokoksik ve klamidyal hastalığın profilaksisi şu şekildedir:
a. Eritromisin pomad % 0.5 (Ulkemizde yok)
b. Tetrasiklin pomad % 1 (Terramycine pom)
c. Gumuş nitrat % 1 solusyonundan bir tanesi doğumdan sonra ilk 1 saat icinde uygulanmalıdır


alinti