Erken teşhisin hayati onemine dikat ceken Ankara Kecioren Eğitim ve Araştırma Hastanesi Cocuk Sağlığı ve Hastalıkları Klinik Şefi Doc. Dr. Gonca Yılmaz, bebeklerde işitme kaybının erken donemde tanımlanıp tedavi edilmediğinde dil gelişimine zarar verdiğini soyledi.
Yeni doğan taramaları başta olmak uzere, bebek ve cocuklarda duzenli olarak taramaların yapılması gerektiğini vurgulayan Dr. Gonca Yılmaz, ayrıntılı fiziki muayene ile yarık damak ve dudak, katarakt, kalca cıkığı, inmemiş testis gibi problemlerin erken donemde fark edilebileceği belirtti. Dr. Yılmaz, koruyucu sağlık hizmetlerinin onemli parcası olan taramaların, Turkiye'de de sağlık politikalarının onemli bir ağırlığını oluşturduğunu soyledi.
Doğumdan hemen sonra başlayan tarama testlerinin tanı amaclı testlerle karıştırılmaması gerektiğini belirten Yılmaz, ''Taramalar, belirli bir hastalığın sağlıklı gorunen bir cocukta olup olmadığının kontrol edilmesidir'' dedi. Yılmaz, bebeklerin dunyaya gelir gelmez tarama testlerinden mutlaka gecmesi gerektiğini ifade ederek, ''Doğumdan sonra, fenilketonuri (kalıtsal bir metabolik hastalık), hipotiroidi (tiroid bezinin az calışması hastalığı), işitme, boy-kilo-baş cevresi olcumu gibi taramalar sağlam cocuk bolumlerinde yapılmalı'' diye konuştu.
İşitme kaybı, en yaygın gorulen doğumsal bozukluk
Taramalarda oyku, gozlem, fizik muayene ile pek cok hastalığın erken donemde belirlenebildiğini kaydeden Yılmaz, ayrıntılı fiziki muayene ile yarık damak, dudak, katarakt, kalca cıkığı, inmemiş testis gibi problemlerin erken donemde fark edilebileceğine işaret etti. Yeni doğan doneminde yapılan taramalarla hipertansiyon gibi olası hastalıkların da tespit edilebilineceğini soyleyen Yılmaz, bunun hem sağlıklı bireylerin yetişmesi hem de erken tedavi ile hastaya ve devlete onemli olcude maddi kazanc sağlayacağını belirtti.
Bebeklerde işitme kaybının, erken donemde tanımlanıp tedavi edilmediğinde dil gelişimine zarar verdiğine dikkati ceken Yılmaz, işitme kaybının, 1000 canlı doğumunda 1-3 gorulme sıklığı ile en yaygın gorulen doğumsal bozukluk olduğunu soyledi. Yılmaz, işitme kaybının erken donemde yapılan taramalarla belirlenebileceğine dikkati cekerek, ''İşitme kaybı saptanan cocuklardan işitme desteği alabileceklerin belirlenmesi ve 6 aydan once gerekli mudahalelerin yapılması durumunda, bu cocuklarda 3 yaşında uygulanan dil testlerinde normal sonuclar alındığı goz ardı edilmemeli'' dedi.
Erken cocukluk taramaları
Doğumdan hemen sonra topuktan alınan bir damla kan ile yapılan fenilketonuri ve hipotiroidi taramalarının cok onemli olduğuna işaret eden Yılmaz, bu taramalar ile sonradan tedavisi cok guc olan ve kalıcı zeka geriliğine neden olan fenilketonuri ve hipotiroidi hastalarının erken donemde tedavi edilebileceğine dikkati cekti. Yılmaz, cocuklarda buyume ve gelişmenin de izlenmesi gerektiğinin onemli olduğunu, 2 yaşına kadar her kontrolde boy, ağırlık ve baş cevresinin olculmesi gerektiği soyledi.
Dunya Sağlık Orgutu'nun, gelişmekte olan ulkelerde, 5 yaşından kucuk her cocuğun buyumesinin izlenmesini gerektiğini ifade eden Yılmaz, olcumlerin aynı kişi tarafından, ayarlanabilen duyarlı olcu aletleri ile yapılması gerektiğini anlattı. Gonca Yılmaz, gelişim testlerinin altıncı aydan itibaren belirli aralıklarla uygulanması gerektiğini belirterek, 0-6 yaş arasında en az 4 kez gelişim testlerinin uzman hekim tarafından yapılması gerektiğini kaydetti.
Cocuklara 3 yaşından itibaren kan basıncı olcumu, 6-12 ay arasında kansızlık taraması yapılması gerektiğini ifade eden Doc. Dr. Yılmaz, iki yaşından itibaren de hiperlipidemi (kanda yağların, kolesterol, trigliseridler ya da her ikisinin normalden daha yuksek duzeylerde olması) taraması ve uc yaşında diş hekimi tarafından kontrol edilmesi gerektiğini sozlerine ekledi.
kaynak
