karma aşı,neden yapılır,nezaman yapılmalı,hangi yaşta olmalı,karma aşı hakkında merak ettikleriniz...
karma aşı nedir diye merak edenler icin :
Difteri, Tetanos, Boğmaca aşıları)
Difteri: Aşı, difteri toksininden hazırlanmıştır. Aşının belirgin bir yan etkisi yoktur. Difteri halk arasında kuşpalazı da denen olume neden olabilen ciddi bir hastalıktır. Ancak aşılama sayesinde gunumuzde pek gorulmemektedir.
Tetanos:Tetanos mikrobu tabiatta cok yaygın olarak bulunur. Mikrop vucuda girdiği zaman salgıladığı toksin kasılmalara neden olarak olume neden olabilir. Tetanos hastalığı her İnsan icin risktir. Yaralanmalarda hayvan ısırmalarında mikrop alma İhtimali cok yuksektir. O nedenle cocukluk donemi aşılanmasından sonra 10 yılda bir aşının tekrar edilmesi gerekir. 7 yaşın uzerinde ve erişkinlerde dozu azaltılmış difteri ile birlikte (Td şeklinde) 10 yılda bir tekrar edilir. Bebek doğduğu zaman gobek kordonu steril şartlarda kesllmezse yenidoğan tetanosu meydana gelir. Bu nedenle aşısı tam olmayan annelerin gebelik doneminde 2 doz tetanos aşısı olması gerekir. Son aşı, doğumdan en az iki hafta once yapılmalıdır. Anne adayı onceden aşılı İse tek doz hatırlatma aşısı yapılır. Boylece anneden gecen antikorlar bebeği korur.
Tetanos aşısı tetanos toksininden yapılmış bir aşıdır. Koruyuculuğu cok yuksektir. Yan etki olarak aşı yerinde şişlik, kızarıklık, ağrı yapabilir.
Boğmaca: Bordetella pertusis denen bakterinin neden olduğu, akciğerlerde etkili bir hastalıktır. En az 6 hafta suren boğulur tarz oksurme ile seyreder, pek cok komplikas-yonları vardır.
Aşı hastalık yapıcı etkisi yok edilmiş hucre solusyonundan elde edilir. Ateş, havale, huzursuzluk, ağlama nobetleri yapabilir. Son zamanlarda hucreslz (aseluler) boğmaca aşısı uretilmiş ve yan etkiler cok azaltılmıştır ancak biraz pahalıdır. Ulkemizde normal boğmaca aşısı başarılı bir şekilde uygulanmaktadır. Bazı şartlarda hucresizaşı yapılır. Bunlar:
• DBT aşısı yapıldıktan sonra 40°C uzerinde ateşi olan bebekler,
• Aşıdan sonra uc saatten fazla suren, surekli ağlama nobetleri olan bebekler,
• Havale gecirdiği icin tedavi goren veya ateşli havale geciren bebeklere hucresiz boğmaca aşısı uygulanır.
Hastalığın sıklığı ve ağırlığı azaldığı, aşının yan etkileri de yaşla arttığı icin 6 yaşından sonra boğmaca aşısı yapılmaz.
Difteri-boğmaca-tetanos aşıları birlikte, ikinci aydan itibaren arka arkaya uc doz yapılır. Doz araları 4-8 hafta arasında olabilir. Son dozdan bir yıl sonra tekrar aşısı yapılır. Bununla aşı tamamlanmış olur. Sonra rapel denen hatırlatma tekrarları yapılır. Aşının ilk tekrarı 4-6 yaşında yapılır. Sağlık Bakanlığı 4 yaşında yapılan tekrar dozunu 6 yaşında, ilkokul birinci sınıfta uygulamaktadır. Boylece beş doz tamamlanmış olur. Sonraki tekrarlarda boğmaca aşısı karışımdan cıkarılır. Difteri aşısının dozu azaltılır. Td olarak 10 yılda bir tekrar edilir.
Aşı 0,5 ml kas icine yapılır. Aşının başarı ile uygulanması sonucunda bu hastalıkların gorulme sıklığı cok azalmıştır. Aşının yan etkileri ilk 48 saat icinde gorulur. Ateş olacaksa 12 saat icinde ortaya cıkar ve 48 saat surer, 48 saatten uzun suren ateş başka nedenlerden olabilir. Ateş gorulurse parasetamol verilir. Parasetamol ateşi onleyici olarak da kullanılabilir.