Cocuk sahibi olmadan once pek cok ciftin kararsız kaldıkları konulardan biri, kac cocuk sahibi olmak istedikleri. Gunumuzun ekonomik şartları ancak bir cocuğun bakımına ve eğitimine imkan verirken, coğu cift cocuğunun kardeşsiz, tek cocuk olarak buyumemesinden yana. Bunun en onemli nedeni ebeveynlerin kardeşsiz buyuyen cocuğun sağlıklı bir gelişime sahip olamayacağını duşunmeleri. Kadıkoy Şifa Ataşehir Hastanesi Uzman Klinik Psikoloğu Merve Buyukkucak tek cocuk ve kardeşle buyuyen cocukların gelişimleri hakkında bilgi veriyor:
Gunumuze değin gelmiş yaygın inanış bir cocuğun sağlıklı gelişimi icin muhakkak bir kardeşe sahip olması gerektiği yonundeyken, son yıllarda yapılan araştırmalar tek cocuklarla ilgili bu inanışın aslında pek de gerceği yansıtmadığını gostermektedir. Bundan yıllar once neredeyse bir hastalık olarak gorulmekte olan ‘tek cocuk’ olma hali gerek gunumuzun ekonomik koşulları gerekse kadınların eskiye oranla daha gec yaşta cocuk sahibi olmaları sebebiyle artık daha yaygın bir durum halini almıştır.
Kardeşsiz buyumek avantaja donuşebilir
mutlu-cocuk-psikolojiYakın zamana dek tek cocukların, kardeşlerin sağlayacağı ceşitli oğrenme olanaklarından mahrum kalacakları, şımarık, bencil, yalnız ve uyumsuz cocuklar olacakları duşuncesiyle dezavantajlı durumda olduklarına inanılmaktaydı. Halen ailelerin, cocuklarının boyle ozelliklere sahip tek cocuklar olarak buyumelerine engel olmak icin ikinci cocuklarını dunyaya getirmeye karar verdiklerine sıkca rastlamaktayız. Ancak iddia edilenin aksine konuyla ilgili son 25 yılda yapılan ampirik calışmalar, tek cocuklar ile ilgili olumsuz onyargıları şiddetle reddetmekte. Tek cocuklar ile kardeşi olan cocuklar arasında bulunabilen yegÂne farkların ise duşunulenin aksine tek cocukların avantajına olduğunu gostermektedir. Buna gore, tek cocukların gelişimsel anlamda kardeşi olanlardan daha geride olmadıkları, hatta başarı motivasyonları ve zek gelişimleri acısından kardeşi olan cocuklara oranla gorece daha avantajlı durumda oldukları gorulmektedir. Bunun yanı sıra, yine yaygın inanışın aksine tek cocuklar genel uyum ve sosyal beceri anlamında kardeşi olan yaşıtlarına oranla bir farklılık gostermemektedirler.
Tek cocukların sosyalleşme problemi olmuyor
Ailelerin genellikle kardeşi olmadan buyuyen cocuklarının sosyalleşmeleri ile ilgili endişe yaşadıklarını goruyoruz. Ancak araştırmalar ilkokul cağındaki tek cocukların kardeşi olan yaşıtlarıyla yakın arkadaş sayısı ya da arkadaşlık kalitesi anlamında bir farklılık gostermediklerini gosteriyor. Sosyalleşme ya da oyun aktiviteleri acısından da okul oncesi donemdeki tek cocuklar ile kardeşi olan cocuklar arasında bir fark gorulmuyor. Daha da onemlisi sosyal beceriler acısından bu benzerlik yetişkinlikte de devam ediyor.
Tek cocuklar yaşıtlarıyla daha cok zaman gecirmeli
cocuk-arkadas-psikolojiAncak her ne kadar kardeşlerle rekabet etmeme ya da catışma yaşamama durumları bu cocuklar icin bir luks gibi gorunse de, tek cocukların yaşıtları ile catışma cozme ve catışma yonetme becerileri bakımından yoksun kalabilme olasılıkları aileleri duşundurtebilir. Bu noktada tek cocukların kendi yaş grubundan cocuklarla sıkca bir araya getirilmeleri onlara bu deneyimi kazandırma acısından yararlı olacaktır.
Kucuk ailelerde cocuk ebeveynlerle daha kaliteli zaman gecirebiliyor
Tek cocukların sosyal beceriler, karakter ve uyum acısından iki cocuklu kucuk ailelerin cocuklarına benzer ozellikler gosterdikleri, cok kardeşli daha geniş ailelere oranla bu iki grubun daha avantajlı olduğu gorulmektedir. Bu durum, ebeveyn-cocuk ilişkisindeki kalitenin onemine vurgu yapmakla birlikte, cok cocuklu ailelerden farklı olarak kucuk ailelerdeki cocukların ebeveynleri ile daha fazla birebir ve kaliteli zaman gecirme olanaklarının olması ile ilişkilendirilebilir. Nitekim ebeveynlerle gecirilen birebir ve kaliteli zamanın cocuğun entelektuel kapasitesinin gelişmesine ve daha olgun davranış kalıpları edinmesine yardımcı olacağı bir gercektir.
Kardeş yokluğu, ebeveynlerle kurulan sağlıklı ilişkiyle telafi edilebilir
cocuk-ebeveyn-psikolojiElbette ki bu sonuclar kardeş ilişkilerinin cocuk gelişimi uzerine olumlu sonucları olduğu gerceğini yadsımamaktadır. Ancak gorulen o ki kardeşlerin yokluğu başkalarıyla, ozellikle de ebeveynlerle kurulan sağlıklı ve kaliteli ilişkilerle telafi edilebilmektedir. Gunumuzde aileler giderek kuculse de ebeveynler kardeşsiz buyuyen cocuklarının sosyal ve entelektuel gelişimi acısından endişe etmemeli, cocuklarının sayısından cok onlarla birebir kuracakları ozel ve kaliteli bağlara onem vermelidir.