KORUYUCU AİLE YONETMELİĞİ Tarih : 14 Ekim 1993 Sayı : 21728 R.G.
BİRİNCİ BOLUM
Genel Hukumler
Amac Madde 1 – Bu Yonetmeliğin amacı, korunmaya muhtac cocuklara goturulen koruyucu aile hizmetlerinin uygulama esaslarını Sosyal Hizmetler ve Cocuk Esirgeme Kurumu Genel Mudurluğu ile koruyucu ailenin yetki ve sorumluluklarını belirlemek, hizmetin etkin bir şekilde yurutulmesini sağlamaktır.
Kapsam Madde 2 – Bu Yonetmelik, koruyucu aile secimini, koruyucu ailenin cocuklarla ilgili sorumluluklarını, idare ile olan ilişkilerini, hizmetin işleyişini ve koruyucu aileye bu hizmetin karşılığı olarak yapılacak odemelere ilişkin esasları kapsar.
Dayanak Madde 3 – Bu Yonetmelik, 24/ 05/ 1983 tarih ve 2828 sayılı Sosyal Hizmetler ve Cocuk Esirgeme kurumu Kanunu’nun 23uncu maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar Madde 4 – Bu Yonetmelikte gecen;
a)“Genel Mudurluk” Sosyal Hizmetler ve Cocuk Esirgeme Kurumu Genel Mudurluğu,
b)“İl Mudurluğu” İl Sosyal Hizmetler Mudurluğu,
c)”Kuruluş” Cocuk Yuvaları, Yetiştirme Yurtları ve rehabilitasyon Merkezlerini,
d)”Cocuk” 24 / 05 / 1983 tarih ve 2828 sayılı Sosyal Hizmetler ve Cocuk Esirgeme Kurumunu Kanunu’nun 3/b maddesinde tanımlanan ve aynı Kanun’un 22 inci maddesi cercevesinde, hakkında yetkili ve gorevli mahkemece koruma kararı veya acil valilik onayı ile korunma tedbiri alınan cocuğu,
e)”Koruyucu Aile” Bu Yonetmelikte belirlenen esas ve usullere gore İl Mudurlukleri denetiminde kısa veya uzun sureli, bedelli veya bedelsiz olarak cocuk bakımını ustlenen, cocuğun aile ortamında yaşamını sağlayan, oz anne- baba yerini tutabilecek aileler veya kişileri, ifade eder.
İKİNCİ BOLUM Uygulama Esasları
Sorumlu Birim Madde 5– Koruyucu Aile hizmetleri, Genel Mudurlukce belirlenen esaslar cercevesinde İl Mudurluklerince yurutulur.
Cocuğun Secimi Madde 6 – Bu Yonetmeliğin 4 uncu maddesinin (d) bendinde ozellikleri belirlenen cocuklar İl Mudurluğunde oluşturulan Koruyucu Aile Komisyonunca uygun gorulen koruyucu aile yanına yerleştirilir.
Madde 7 – Kuruluşlar, her ay koruyucu aileye yerleştirilebilecek cocukların ad ve soyadını, doğum yeri, doğum tarihleri ve korunma kararları nedenlerini kapsayan liste ile birlikte sağlık durumu, psiko-sosyal ve fiziksel gelişmelerini gosteren sosyal inceleme raporunu İl Mudurluğune gonderirler.
Koruyucu Ailenin Secimi Madde 8 – Turkiye Cumhuriyeti Vatandaşı olup, Turkiye’de surekli ikamet eden okur yazar kişiler, koruyucu aile olmak uzere İl Mudurluklerine başvurabilirler. Koruyucu aile olmak uzere İl Mudurluklerine başvuran kişilere koruyucu ailenin esasları ve işleyişi ile koruyucu aileye yerleştirilecek cocukların ozellikleri hakkında bilgi verilerek ilk goruşme yapılır. “İlk Goruşme Formu” doldurulur ve muracaatcının yazılı başvurusu alınarak aşağıdaki belgeler hazırlatılır.
a ) Fotoğraf,
b ) Nufus cuzdanı orneği,
c ) Evliler icin evlenme cuzdanı orneği,
d ) İkametgah belgesi,
e ) İş ve gelir durumunu gosterir onaylı belge,
f ) Adli sicil raporu, g ) (14/10/1993-21728 RG;Mulga: 02/12/2000-24248 RG/1 md )
Madde 9 – Başvurusu kabul edilenler hakkında cevre ve ekonomik koşulları, yaşları, kişilik ozellikleri, evlilik ve sosyal ilişkileri, cocuk yetiştirme konusunda tutum ve davranışları, diğer aile uyelerinin bu konudaki duşunceleri ve cocuk ile koruyucu aile ilişkileri acısından onem taşıyan benzeri hususlar dikkate alınarak sosyal inceleme yapılır.Yapılan inceleme ve değerlendirmeler sonucunda hazırlanan dosya “ Koruyucu Aile Komisyonuna” iletilir.
Koruyucu Aile Komisyonu Madde 10 – Koruyucu Aile Komisyonu, İl Muduru başkanlığında, Aile ve Cocuk Hizmetleri Şube Muduru, bulunmadığı illerde ise bu hizmetlerden sorumlu sosyal calışmacı ve aile ile ilgili mesleki calışmaları yuruten sosyal calışmacıdan oluşur.
Koruyucu Aile Komisyonunun Gorevleri Madde 11 – koruyucu aile komisyonu; hazırlanan dosyalar uzerinde yapacağı inceleme ile,
a ) Koruyucu aile olmak uzere başvuran ailelerin uygun olup olmadığı,
b ) Hangi aileye hangi cocuğun yerleştirileceği,
c ) Cocuğun koruyucu aileden geri alınıp alınmayacağı,
d ) Ailenin koruyucu aile statusunun iptal edilip edilmeyeceği,
e ) Koruyucu ailenin cocukla birlikte yurt dışına cıkıp cıkmayacağı, konularında oy birliği ile karar alır.
Cocuğun Yerleştirilmesi Madde 12 – İl Mudurluklerince bir koruyucu aileye 3’den fazla olmamak uzere cocuk yetiştirilir. İl Mudurlukleri ile yanına cocuk yerleştirilen koruyucu aile arasında, orneğin Genel Mudurlukce hazırlanacak bir sozleşme imzalanır. Sozleşmenin valilikce onayından sonra cocuk bir tutanakla aileye teslim edilir.
Koruyucu Ailenin Yukumlulukleri Madde 13 – Koruyucu aile;
a ) Yanına yerleştirilen cocuğun oncelikle fiziksel ve psiko-sosyal gelişiminin sağlıklı olabilmesi icin gerekli koşulları sağlamakla,
b ) Cocuğun yeteneklerinin ve becerilerinin el verdiği olcude oncelikle eğitim ve oğretimi ya da meslek sahibi edindirilmesi icin gerekli cabayı gostermekle,
c ) Cocuğun varsa oz ailesi ve akrabaları ile uygun gorulen şekil ve zamanda goruşmesini sağlamakla,
d ) Koruyucu aileye ve yerleştirilen cocuklara ilişkin olarak mesleki calışmaları yuruten sosyal calışmacılara gerekli koşulları hazırlamakla,
e ) Adres ve ikametgah değişikliklerini, bu değişiklik gercekleşmeden once İl Mudurluğune bildirmekle, yukumludur.
İzleme Madde 14 – Koruyucu aile ve yanına yerleştirilen cocuk, gorevli sosyal calışmacı tarafından duzenli olarak izlenir. Ortaya cıkan sorunların cozumune yonelik gerekli mesleki calışmalar yapılır.
UCUNCU BOLUM
Cocuğun Geri Alınması Madde 15 – Koruyucu aile yanına yerleştirilen cocuk;
a ) Koruyucu ailenin bu Yonetmeliğin 13 uncu maddesinde belirtilen yukumlulukleri yerine getirmemesi,
b) Cocukla koruyucu aile arasındaki uyumsuzluğun yapılan mesleki calışmalara rağmen giderilememesi,
c) Koruyucu ailenin cocuğa istenilen şekilde bakamadığının tespit edilmesi,
d) Cocuğun koruyucu aileye yerleştirilme nedeninin ortadan kalkması,
e) Koruyucu ailenin her hangi bir nedenle koruyucu olmaktan vazgecmesi, Hallerinde cocuk ve aileyi izlemekle gorevli sosyal calışmacının hazırlayacağı sosyal inceleme raporu Koruyucu aile Komisyonuna iletilir. Komisyonun cocuğu geri almaya karar vermesi halinde koruyucu aile sozleşmesi iptal edilerek, cocuk bir tutanakla aileden geri alınır.
Koruyucu Aile Statusunun İptali Madde 16 – Koruyucu aile statusunun devam etmesinin sakıncalı olduğu saptanan durumlarda koruyucu aileyi izleyen sosyal calışmacının hazırlayacağı sosyal inceleme raporu Koruyucu Aile Komisyonuna iletilir. Komisyonca koruyucu aile statusu iptal edilen aileye bir daha cocuk verilmez.
DORDUNCU BOLUM
Diğer Hukumler Madde 17 – Koruyucu aileden geri alınan cocuk oncelikle oz ailesi yanına, bunun mumkun veya uygun olmaması durumunda başka bir koruyucu aile yanına yerleştirilir.Uygun koruyucu aile bulunamaması halinde cocuk, yaş durumu dikkate alınarak bir kuruluşta bakım altına alınır.
Madde 18–(Değişik 02/12/2000-24248 RG/2 Md) Koruyucu ailede bakılan cocukların muayene ve tedavileri icin Genel Mudurlukce hazırlanıp bastırılan fotoğraflı seri numaralı sağlık karneleri kullanılır.Cocuklara verilen sağlık karneleri her yıl İl mudurluklerince vizelenir. Koruyucu ailede bakılan cocuklar hastalıklarında aileleri tarafından hicbir sevke tabi olmadan doğrudan sağlık karneleri ile devlet hastanesi, sağlık ocağı, hukumet tabipliklerine, ayrıca muayene bedeli odenmemek uzere koruyucu ailenin calıştığı kurumun bağlı olduğu sağlık kuruluşu yada anlaşmalı doktoruna da muayene ve tedaviye goturulur. Bu tur anlaşmalı kuruluşların receteleri kuruluşun yetkilisi tarafından”Anlaşmalı Doktor veya Kuruluşumuz” şeklinde imzalanıp muhurlenir. Cocukların buralarda yapılamayan tedavileri icin muayeneyi yapan sağlık kuruluşları tarafından universite ve diğer sağlık kuruluşlarına sevki yapılabilir.Recete bedelleri ile bakım ve tedavilerine ilişkin giderler ve her turlu protez, ortez ve benzeri sağlık harcamaları cocuğun kayıtlı bulunduğu il mudurluğunce Genel Mudurlukce gonderilen odenekten karşılanır.Bu konudaki uygulamalar genelge ile duzenlenir.
Madde 19 – Koruyucu ailenin ikamet ettiği İl’in değişmesi halinde ilgili dosyalar İl Mudurluğunce yeni yerleştirilen İl’e gonderilir.
Madde 20 – Koruyucu ailenin gorev veya tatil amacı ile cocuğu beraberinde yurt dışına goturebilmesi istemi; veli veya vasisinin izni, cocuk ve aileyi izlemekle gorevli sosyal calışmacının uygun goruşu ile komisyona sunulur. Komisyonda cocuğun yurt dışına cıkması uygun gorulduğunde İl Mudurunun teklifi Valinin onayı ile gerekli izin verilir.
Madde 21 – Koruyucu aile olmak uzere başvuran aileye cocuk yerleştirilmesi, geri alınması, cocuğun olmesi, koruyucu ailenin ikamet ettiği İl’i değiştirmesi hallerinde il mudurluklerince Genel Mudurluğe bilgi verilir.
BEŞİNCİ BOLUM
Koruyucu Ailelere Yapılacak Odemelere İlişkin Esaslar Madde 22 –(Değişik:10/04/1997-22960 RG/1 Md) Koruyucu aile yanına yerleştirilen cocukların bakım, eğitim ve yetiştirilmelerine ilişkin harcamalara karşılık olmak uzere talepte bulunan koruyucu ailelere, cocuk başına aşağıda gosterilen oranlardan bulunacak miktar kadar hicbir kesinti yapılmaksızın aylık net odeme yapılır. En Yuksek Devlet Memuru Aylığının ( Gosterge - Ek Gosterge ) Okul oncesi cocuklar %22'si İlkokula giden cocuklar %24'u Orta oğrenime devam eden veya bu yaş grubundaki cocuklar %27'si Yuksekoğrenime devam eden cocuklar %30'u Ozurlu cocuklar icin yapılacak odemler Genel Mudurlukce belirlenen ozur ve yaş durumuna gore yukarıdaki belirtilen rakamlar iki kat olarak uygulanır. Bu Yonetmelik kapsamına giren hizmetler butce imkanları dahilinde yurutulur.Butce imkanlarının kısıtlı olması halinde, 3418 sayılı Kanun gereğince ve diğer kaynaklardan elde ettiği gelirlerden Genel Mudurlukce gonderilen tahsisat ile karşılanır.
Madde 23 – Yonetmeliğin 22 inci maddesinde belirtilen tutarlar her ayın birinci gununde peşin olarak odenir. Cocuğun koruyucu aile yanına yerleştirildiği ay ile koruyucu aile ilişkisinin sona erdiği ayda kıst uygulama yapılır.
Madde 24 –(Değişik:02/12/2000-24248 RG/ 3 Md) Koruyucu aile yanında bakılıp okula giden cocuklara, her yıl bir defaya mahsus olmak uzere Eylul ayında okul masraflarının da karşılanması amacıyla, bu Yonetmeliğin 22 nci maddesine gore yapılacak odemeler iki kat olarak uygulanır. Ayrıca, butun cocuklara, yıllık giyim masraflarının da karşılanması icin Şubat ve Ağustos ayları odemeleri iki kat tutarında yapılır. Koruyucu ailedeki cocuklara Kuruluş bakımındaki cocuklara verilen miktarlar uzerinden harclık odenir. Bu cocuklardan; okulu ailenin bulunduğu bolgeden uzak olup ta okul servisi ile okullarına gitmek zorunda olan cocuklarla, ozurlu cocukların servis ucretleri, bir meslek edinmek uzere kamu yada ozel kuruluşlar tarafından acılan kurslara katılacakların kurs suresince kurs bedelleri, Kurumca gonderilen odenekten odenir.
ALTINCI BOLUM
Yururluk, Yurutme Yururlukten Kaldırma Madde 25 – 02 /10 1984 tarih ve 18532 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan “ Koruyucu Aile Yonetmeliği” yururlukten kaldırılmıştır.
Yururluk Madde 26 - 21 / 02 / 1967 tarih ve 832 sayılı Sayıştay kanununun 105 inci maddesi hukmu uyarınca Sayıştay’ın uygun goruşu alınarak hazırlanan bu Yonetmelik Resmi Gazete’de yayını tarihinden itibaren yururluğe girer.
Yurutme Madde 27 – Bu Yonetmelik hukumlerini Sosyal Hizmetler ve Cocuk Esirgeme Kurumu Genel Mudurluğu Yurutur.