Kadınların en buyuk sorunlarından biri olan regl sancılarını yenmek icin ne yapmalı?
Kadınların her ay duzenli olarak adet (regl) sancılarıyla baş etmek zorunda kalmaları sadece fiziksel olarak değil ruhsal olarak da sorunları beraberinde getiriyor. Coğu zaman ağrılarla baş etmek zorunda kalmak sosyal hayatı da olumsuz yonde etkiliyor. Peki, adet sancıları ile yaşamaya mahkum musunuz? Konuyla ilgili olarak goruştuğumuz International Hospital Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniği ve Tup Bebek Bolum Başkanı Prof. Dr. İsmail Cepni konuyla ilgili bilgi verdi.
Adet sancısı bir sağlık sorunu mudur?
Adet doneminin ağrılı gecmesi ‘dismenore’ olarak adlandırılır. Yumurtlamanın oluştuğu adet duzeninin başlaması ile yaklaşık 17-18′inci yaşlarda dismenore de başlar. Ortalama olarak ureme cağındaki, yani kendiliğinden adet gorebilen kadınların yuzde 40-60′ı regli ağrılı yaşar. Bu, genc yaşlarda daha fazladır. Batı ulkelerinde yapılan calışmalarda 19 yaş civarındakilerin yuzde 75′inin ağrılı adet gorduğu belirlenmiştir. Bunların yuzde 17′si okula gidemeyecek kadar ızdırap ceker. Yarısı cok ciddi ağrılar hisseder. Yaş ile birlikte sıklık azalır ve 40 yaşından sonra ciddi oranda duşer. Butun bu veriler dismenorenin cok ciddi sağlık sorunu olduğuna kanıttır.
Adet sancılarını yenmek icin ne yapmalı?
Ağrılı adet gormede ağrı şiddeti ile ilgili pek cok etken mevcut. Kişinin psikolojik durumu, beslenme alışkanlıkları, aşırı yorgunluk, aşırı stres gibi altta yatan diğer hastalıklar da etkili olur.
Doğum yapan kadınlarda adet ağrısı daha az olur deniliyor. Bu bilimsel olarak doğru mu?
Doğum ile birlikte organik nedeni olmayan ağrı oranı azalır. Gebelik suresinde adet gormediği icin ağrı yoktur. Ancak altta yatan organik bir neden varsa, tedavi edilmeden ağrı gecmez.
FINDIK, FISTIK, ET, BALIK TUKETİN KAS GUCLENDİRİCİ EGZERSİZ YAPIN
Şiddetli ağrıları gidermek icin, aşağıda yer alan onerileri uygulayabilirsiniz…
– Ağrılı adet gormenin oluşmasını onlemek mumkun değildir. Ağrı ancak doktorun size tavsiye edeceği ilaclar kullanılarak hafifletilebilir.
– Sıcak banyo iyi gelir
– Orta dereceli bolgesel sıcak uygulama iyi gelebilir. Bunun icin sıcak banyo ya da ayaklara sıcak uygulama onerilir.
- Dikkat edilmesi gereken nokta, sıcak uygulamanın direkt karına yapılmamasıdır. Cunku karın icerisinde bir iltihabi problem varsa, bu yayılabilir ve oldukca tehlikelidir.
– Nefes ve kasları guclendirici egzersizler ağrıları kontrol eder. Ev ortamında yapılabilecek hafif egzersizler onerilir.
– Masaj ağrıyı azaltmada etkili bir yontemdir. Ağrıyan bolgenin altına yoğurma tarzında ritmik masaj uygulanırsa, ağrının algılanması azaltılabilir.
– Duzenli uyku, gerginliği azaltacağından ağrıyı kontrol etmede işe yarar.
Neler yemeli?
İyi beslenme ve bunun adet doneminde de surdurulmesi ağrıyı azaltmada etkilidir. B vitamini ve magnezyumdan zengin besinler bu donemde oluşan rahatsızlıkları ve ağrıyı gidermede yardımcı olur.
– Adet doneminde; et, balık, karaciğer, kuru baklagiller, fındık, fıstık, susam gibi yağlı tohumlar, koyu yeşil yapraklı sebzeler ve oğutulmemiş tahıllar tuketilmelidir.
– Eğer kişide adet kanamasından once baş ağrısı, karında şişlik gibi problemler oluyorsa reglden bir hafta once tuz kısıtlanmasına gidilebilir.
-Doğal idrar sokucu olan maydanoz, ıhlamur, kuşkonmaz gibi besinler bu donemde alınan odemi giderir.
– Kafeinli ve gazlı iceceklerden kesinlikle uzak durmalısınız.
Adet doneminde cinsel ilişki ağrıyı artırıyor
Her defasında ağrı kesici almak doğru mu?
Adet doneminde ağrı duyulmasını ikiye ayırıyoruz. ‘Primer dismenore’ dediğimiz durumda, altta yatan organik bir neden belirlenemez. Bu durumda ağrı kesiciler, destek tedavileri, spor gibi daha cok ağrıyı azaltıcı onlemler ile yetinmek zorundayız. Bu kadınlar 25 yaşından sonra daha az oranda ağrılı regl gorurler. Bu, 40′lı yaşlara kadar azalarak devam eder. İkinci grup ise ‘Sekonder dismenore’dir. Yani ağrıların altında organik bir neden yatar. O nedenin tedavisi ile sorun cozulur. Bu nedenler arasında; regl ile dokulen rahim ici dokunun rahim kasları arasına ya da dışına yerleşmesi, miyom, rahim ağzı darlığı ve o bolgede tekrarlayan iltihap sayılabilir. Bu Grupta ise ağrı kesici yerine nedenin ortadan kaldırılması planlanmalıdır.
Cinsel ilişkiden sonra adet sancılarının gectiği inanışı ne kadar doğru?
Adet doneminde cinsel ilişki infeksiyon riskini artırır . Ayrıca erkek cinsel organ salgısında ( menide ) ağrıyı oluşturan maddeler ( prostaglandinler ) mevcuttur. Bu inanış doğru değildir.
Adet duzensizliklerinin sebebi nedir?
Adet duzensizliklerinde esasında yumurtlama mekanizmasının etkilendiği durumlar nedenler arasında en onemli sıralarda yer alır. Bu problemin hormonal nedeni cozulerek adet duzeni sağlanabilir. Bu grupta stres, kilo değişiklikleri, sosyal konum değişiklikleri ve kadının yaşı yer alır. Bir başka grup ise adet duzeninin bozulmasına yol acan ve altta organik nedenlerin yer aldığı kanamalardır. Rahim ici dokunun kontrolsuz buyumesi, polip, miyomlar, ve rahim ağzı ve ici kanserleri nedenler arasında sayılabilir. Bu yuzden adet duzeni bozulan hanımlar vakit gecirmeden jinekoloğa başvurmalıdır.