Gunluk olarak icilen suyun hesabını yapmak, alarm kurup su icmeyi hatırlamak ya da yanınızda taşıdığınız su şişesinden su icmek size zor geliyor olabilir. Ancak gunde 6 ya da 8 bardak su icmeniz sizi idrar yolu enfeksiyonlarından korur. Genital bolgenin temizliğine dikkat etmek, vucut gereksinimi kadar su icmek ve rutin doktor kontrolleri idrar yolu enfeksiyonlarında dikkat edilmesi gereken en onemli noktalardır. Memorial Ataşehir Hastanesi Uroloji Bolumu Op. Dr. A. Egemen Avcı, idrar yolu enfeksiyonları ve korunma yolları hakkında bilgi verdi.
Kadınların kacınılmaz hastalığı: Akut Sistit
Uriner sistem olarak adlandırdığımız idrar yolları, vucudumuzdaki atık maddelerin idrar şeklinde uretilmesini, depolanmasını ve atılmasını sağlamaktadır. İdrarda normal şartlarda bakteri bulunmaz; ancak dış ortamdaki bakterilerin idrar yollarına ulaşması enfeksiyona sebep olur. Bu enfeksiyon, uretra(uretrit), mesane (sistit) veya bobrekleri(pyelonefrit) etkilemektedir. İdrar yolu enfeksiyonunun en sık rastlanılan tipi ise “sistit”tir.
Bu belirtilere dikkat!
Uriner sistem bobrekler, ureterler (bobreklerde uretilen idrarı, idrar kesesine ulaştıran tupler), mesane (idrar kesesi) ve uretradan (idrarı mesaneden vucudumuzun dışına taşıyan tup) oluşmaktadır. Karın veya kasık bolgesinde ağrı, kasık bolgesinde basınc hissi, sık idrar ihtiyacı, ağrılı idrar yapma, idrara yetişememe hissi, idrar tutamama, geceleri sık idrara kalkma, idrarda renk değişikliği veya kan gorulmesi, kotu kokulu idrar, cinsel ilişki sırasında ağrı gibi şikayetler idrar yolu enfeksiyonunda oluşabilir. Bunun icin bu belirtilerin bir ya da bir kacını sıklıkla yaşayanlar mutlaka doktorlarına başvurmalıdırlar.
Su icerek sık idrara cıkmak bakterileri uzaklaştırır
İdrar yolu enfeksiyon riskini azaltmak icin ozellikle genital bolge hijyenine dikkat etmek gerekir. Tuvaletten sonra genital bolgede onden arkaya doğru temizlik yapılmalıdır. Sık idrar yapılarak bakterilerin mesaneden uzaklaştırılması sağlanabilir. Bunun icin gunde 6-8 bardak su icmek faydalı olacaktır. Cinsel ilişki sonrası idrar yapmak, vajinal tampon ve pedlerin sıklıkla değiştirilmesi, cok dar kıyafetlerden kacınılması, pamuk icerikli ic camaşır kullanılması enfeksiyon riskinden uzaklaşmanızı sağlayabilir. Menopoz sonrası kadınlarda vajinal kuruluk mevcutsa ostrojen iceren vajinal krem kullanılması ve diyafram gibi doğum kontrol yontemleri kullanılıyor ise doktor tarafından kontrol edilmesi dikkat edilmesi gereken diğer noktalardır.
İdrar yolu enfeksiyonları kadınlarda iki kat fazla
İdrar yolu enfeksiyonu her iki cinste ve yaşta saptanabilir; ancak kadınlarda daha yaygındır. Uretranın, kadınlarda erkeklere gore daha kısa olması ve mikroorganizmaların yaygın bulunduğu anus(makat) ve vajenin, uretraya yakınlığı sebebiyle hayat boyunca kadınların yarısından fazlasında idrar yolu enfeksiyonu gorulur. Cunku mikroorganizmalar uretral yolu kullanarak idrar kesesine ulaşabilmektedirler. Yaşlı kimseler de sistit gelişimi icin yuksek risk altındadır. İleri yaşta ozellikle idrar kesesinin sarkmasına bağlı olarak idrar kesesinin tam boşaltılamaması sonucunda bu risk artar. Tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonu durumunda ise enfeksiyona zemin hazırlayabilecek şeker hastalığı, idrar yolunda taş, tumor gibi diğer sağlık problemlerini tanımlamak icin bazı testler yaptırılmalıdır.
Tedavi edilmeyen idrar yolu enfeksiyonu bobreklere zarar verebilir
İdrar yolu enfeksiyonuna mikroorganizmalar sebep olur(ozellikle bakteriler). Bu bakteriler enfeksiyonun tedavi edilmemesi durumunda yukarıya doğru hareket ederek ureterler aracılığı ile bobrekleri enfekte edebilir. Sistitlerin coğunda etken normalde bağırsaklarımızda bulunan bir bakteri olan “E. Coli” dir. Tanıda idrarda kırmızı kan hucreleri, beyaz kan hucreleri ve bakteri varlığının tarandığı idrar analizi, idrardaki bakterinin tipini belirleyerek uygun tedaviye karar vermemize yardımcı olan idrar kulturu yapılmalıdır. Antibiyotikler bakterileri oldurerek enfeksiyonun tedavisini sağlar. Eğer enfeksiyon tedaviye cevap vermiyor veya tekrar ediyorsa idrar yollarının diğer hastalıklarını araştırmak gereklidir. Bu amacla Ultrasonografi, İVP, tomografi, sistoskopi yapılabilmektedir.