Adet kadınların yaşamlarının normal bir parcası ve endometrium (rahim astarı) adı verilen yapının dongusel olarak vajinal yoldan atılmasını ifade eder. Adet dongusu, kadının cinsel olgunluğa ulaştığı zamandan (ergenlik) itibaren başlar ve kadının ureme hayatının sonu olan menopozda biter..
Bir kadının adet, esnasındaki kanın rengi ve yapısı hayatının farklı kısımlarında yada adeti etkileyen faktorler nedeni ile değişebilir. Yazımızda kadına dair normal olan ve olmayan durumlar anlatılacak ve tartışılacaktır.
GEBELİKLE İLGİLİ TUM KONULAR AŞAĞIDAKİ LİNKTE
https://www.meleklermekani.com/forums/gebelik.59/
ADETİN NORMAL SURESİ NEDİR?
Bir kadın hamile olmadığı zaman adeti genellikle devam eder. Rahim, kadının hormonal değişimlerin nedeni ile kalınlaşabilen olası bir gebeliğe hazırlanma amacı ile endometriyal doku ile kaplıdır. Kan damarları ve kan bakımından zengin olan rahim duvarı, gebelik olmadığı durumda yaklaşık olarak 28 gunde bir periyodik olarak dokulur yada dışarı atılır ve bu 2-7 gun arası devam eder. Normal adet donemi 21 ile 35 gun arasında değişebilir ve bir periyodunun suresi genellikle 3-5 gundur. Bir kadın bu donemde en az 4 cay kaşığı veya en fazla 12 kadar cay kaşığı kadar kan kaybeder.
Adetli bir kadın, adet yaşarken kan rengi parlak kırmızıdan kahverengi ve siyaha kadar, akıcıdan kıvamlı yapıya kadar farklılıklar gozlemleyebilir. Bu durum rahimdeki kanın değişiklik gostermesinden kaynaklanır, hızlı bir şekilde kaybolur ve endişe nedeni olmamalıdır.
Bazı kadınlar ise, her şeyin yolunda gittiğini ve kendilerini iyi hissetmek icin bunun nedenini oğrenmek isterler.
ADET KANININ FARKLI RENKLERİ
Parlak kırmızı: Parlak kırmızı adet kanı, son zamanlarda rahimden atılan kanı ifade eder ve bu kan vucutta atılır. Kan akışının bu turu genellikle acık renklidir ve adet donemi duzenli olan kadınlarda mevcut olabilir.
Koyu kırmızı: Koyu kırmızı kan genellikle “eski kan” dır. Bu, bir sure icin rahim icinde saklanmış olabilir ve rahimden atılması icin daha uzun zamana gereksinim vardır. Bircok kadın uyandıktan sonra ic camaşırlarındaki koyu kırmızı renkli kan ile karşılaşırlar.
Kahverengi / Siyah: Bu aynı zamanda eski kan olarak bilinir. Coğu kadın adet doneminin sonuna doğru koyu kahverengi veya siyah kan gorur. Bu durumdaki kan akımı kan akımı cok değildir. Bu kan ayrıca rahim kıvrımları icinde kalan kan olabilir ya da adet donemleri duzensiz olan kadınlarda gorulebilir. Yanısıra cok daha sonra adetle atılacak olan kan, aslında onceden orada var olan kan olabilir.
Turuncu: Rahim sıvıları ile karışan parlak kırmızı adet kanı, kırmızı cizgiler şeklinde turuncu renkli gorunebilir. Parlak turuncu kan, enfeksiyon ile ilişkili olabilir, bu nedenle bu şupheleniyorsanız, bir doktora danışmak en iyisidir.
ADET KANININ YAPISINDAKİ FARKLILIKLAR
Ağır pıhtılı kan: Adet kanında kan pıhtısının gorulmesi adet doneminin ağır yada zor gecirildiğinin bir işaretidir. Ağır kanama olduğunda yada ağır gecirilen bir adet doneminde vucut, kan pıhtısını onlemek icin antikoagulan uretir. Bu mekanizma, bu işin yapılması icin yeterli sure sağlamaz ve kan pıhtısı oluşumuna neden olur. Bu kan pıhtısı, her renkte gorunebilir, ancak genelde koyu kan ile ilişkilidir. Rahim duvarında biriken eski kan nedeni ile akışı yavaş olur ve pıhtı gibi gorunur. Bu sık sık oluyorsa, bir sağlık kuruluşu tarafından değerlendirilmesi gerekir.
Kaygan, jole gibi adet kanaması: : Jole gibi kaygan olan adet kanamasında serviks yada rahim ağzı salgılarının adet kanı ile birleşerek dışarı akması anlaşılmalıdır. Servikal mukus vajina normal olarak mevcuttur ve adet akışı ile karıştığında acık renkli, kaygan bir his verebilir.
İnce – akıcı adet kanaması: Akıcı adet kanamasında pıhtılaşma onlenmiştir. Genellikle parlak kırmızı, hafif yada orta derecede akışkandır. İnce akıcı gorulebildiği gibi servikal salgılar ile de birleşebilir.
Adet kanında Doku: Adet kanında endometrium dokusunun gorunumu, bir duşuk belirtisi olabilir. Bu nedenle hemen bir doktora gorunmelisiniz.
Coğu durumda, adet zamanında kanın rengi ve yapısındaki değişiklikler normaldir. Fakat bazı durumlar normalin dışında olup anormaldir.
HANGİ DURUMLAR ADET KANININ ANORMAL RENK VE YAPIDA OLMASINA NEDEN OLUR?
Adet kanının renk ve doku değişimleri bazı problemlerden kaynaklanabilir. Bunlar;
Duşuk: Buyuk miktarda kan pıhtısı gecişi yada gri renkli doku kumeleri kadının farkında olmadan yada olarak bir duşuk yaptığının belirtisi olabilir. Gebeyseniz ve ağır kanama veya pıhtı veya doku gibi yapılar ile karşılaşıyorsanız hemen bir doktora gorununuz.
Uterin Myomları: Myomlar, rahimde gelişen kanserli olmayan iyi huylu tumorlerdir. Bunlar her zaman daha fazla kanama ile ilişkili olmasa da, alışıldığından daha fazla kanamaya neden olabilir. Myomlar bunun yanında adet kanaması esnasında onceki donemden daha fazla kan pıhtısına neden olabilir.
Hormonal Duzensizlikler: Ostrojen ve progesteron adet kanamasını duzenleyen yada rahim astarının dışarı atılmasında etkili olan hormonlardır. Bu hormonlar arasındaki denge bozulduğunda rahim duvarı olduğundan daha fazla kalınlaşabilir ve her zamankinden daha fazla kanamaya neden olabilir. bu dengesizlik aynı zamanda adet donemi boyunca pıhtı oluşumuna yol acabilir.
Hormonal değişiklikler aşağıdaki nedenlerden kaynaklanabilir;
Ani kilo değişiklikleri
Bazı ilacların yan etkileri
Buyumuş uterus
Kan akışının tıkanması
Rahim dokusunun anormal buyumesi
Menopoz
NE ZAMAN DOKTORA GİTMELİSİNİZ?
Adet kanının rengi ve yapısındaki değişiklikler genellikle ciddi değildir. Ancak, bazen yavaş yavaş oluşan ve fark edilmeden meydana gelen aşırı kan kaybı gercekleşebilir. Aşağıdaki durumlarda bir doktora gorunmeniz yerinde olacaktır.
Normal aktivitelerinizden sonra kolay yorulma
Sık sık baş donmesi
Soluk, solgun cilt
Soluk tırnak
Adet duzensizlikleri
Bunlar aneminin bir gostergesi olabilir ve bu durum sadece bir kan testi ile belirlenebilir. Demir takviyeleri bu durumu iyileştirmek icin recete edilebilir.