Erken doğum eylemi icinde onemli bir grubu da rahim ağzı yetersizlikleri oluşturmaktadır. Rahim ağzı (serviks) yetmezlik tanımlaması, hikaye ve ultrasonografi bazlı yapılabilmektedir. Sadece hikaye bazlı tanımlamada, rahim ağzının ağrısız olarak acılması sonucu tekrarlayan 2.trimester kayıp ve duşukleri olarak tarif edilebilir, Burada kayıpların en az 2 tane olması ve 28. gebelik haftasından once oluşmasının dikkate alınması gerekmektedir. Bir başka tanı da ultrasonografik rahim ağzı olcumune dayanmaktadır.
Bu grupta rahim ağzının 24. gebelik haftasından once 25 mm altında olması veya muayenede rahim ağzında ileri “progressif değişiklik” gozlenmesi gerekmektedir. Bu grupta hikayede 14-36 gebelik haftaları arasında 1 ve birden fazla gebelik kaybı olmalıdır. Rahim ağzının 25 mm altında olduğu durumlarda, gecmişinde kayıp olmayan hastalarda şayet rahim ağzı yetmezliği icin onemli başka bir risk faktoru varsa yine tanı kapsamı icine alınabilirler.
Tanı Koyulan Hastalarda Artış Var
Rahim ağzı yetmezliği tanısında vajinal yoldan ultrasonografik olarak rahim uzunluğu olcumu yonteminin uygulamaya sokulmasıyla tanı koyulan hastalarda artış olmuş ve toplumdaki sıklığı yuzde 2-5’lere kadar yukselmiştir. İleri yaş gebelikleri, coğul gebelikler ve gecmişte rahim ağzına LEEP, soğuk konizasyon ve ardışık histeroskopiler uygulanan hastaların eskiye gore daha fazla gebe kaldığını belirtebiliriz. Bu nedenle de rahim ağzı yetmezliği gorulen hastalarda artış olduğunu kaydediyor.
Doğru Tedavi Sağlıklı Bebekler
Gecmişinde erken doğum yapan hastalara sonraki gebeliklerinde uygulanacak progesteron tedavisi, ardışık transvajinal yoldan yapılacak rahim ağzı uzunluğu olcumleri ve kısalan servikslerde rahim ağzına atılacak servikal serklaj denen rahim ağzı dikişi ile uygun hastalarda yuksek oranda başarı sağlanmakta ve sağlıklı bebek doğurma şansları artmaktadır.
Enfeksiyon Bulgusu Varsa Dikiş Atılamaz
Serklaj işlemi; fiziksel muayene, hikaye ya da ultrasonografik bazlı incelemelerde saptanan acıklığa bağlı olarak atılabilmektedir. İşlem oncesi hastaların monitorize edilip rahimde ağrı olmadığının saptanması, işlem oncesi rahim ağzından alınacak kulturler ile rahim ağzı enfeksiyonunun ekarte edilmesi, ayrıca annede şayet aşikar veya gizli enfeksiyon bulguları bulunuyorsa servikal serklaj atılmaması gerekmektedir.
Karından Dikiş Tedavisi Tedavi Şansını Artırıyor
Gecmişinde vajinal yoldan servikal serklaj atılan ve başarısızlıkla sonuclanan, rahim ağzı deforme olmuş, nedbe dokusu nedeniyle zarar gormuş ve teknik acıdan etkin vajinal yoldan serklaj atılamayacak grup ile rahim ağzı kanser oncusu ve kanser gibi nedenlerle alınmış olan grupta karından; yani abdominal yoldan dikiş atılması tedavi şansını artırmaktadır. Kapalı yolla; yani laparoskopik olarak abdominal serklaj atılması; hastanede kalış suresinin kısa olması, ameliyat sonrası ağrının minimal olması ve hastaların cok kısa surede normal hayatlarına donebilmesi gibi avantajları bulunmaktadır.
Serklaj Yontemi Herkese Onerilmiyor
Rahim ağzı acıklığı oluşmuş hastalarda aktif doğum ağrısı, kanama ve su gelmesi gibi dikiş atılmaması gereken durumlar da olabilmektedir. İkiz gebeliklerde birinci bebeğin doğumundan sonra ikinci bebeğe yaşam şansı tanımak amacıyla literaturde bazı yuz guldurucu vakalar olsa da genel olarak anne ve bebekte oluşabilecek ciddi enfeksiyon riski nedeniyle bu uygulamalar gunumuzde onerilmemektedir