silikon bandaj
Travma, gecirilen ameliyatlar, yanık, bazı cilt infeksiyonları yara izi oluşturan nedenlerin başında gelir. Deri uzerinde oluşan yaralar, yaralı bolgenin kendi orijinal dokusu, yani deri dokusu ile onarılmazlar. Yaralar, vucut tarafından oluşturulan ve orijinal dokudan farklı, fibroz doku olarak adlandırılan ozel bir onarım dokusu ile iyileşir. Deri uzerinde yara izi olarak gorunen doku, normal deri dokusu değil, fibroz dokudur. Yara izlerinin deri uzerinde, deriden farklı bir gorunum oluşturmasının nedeni budur. Buradan, derinin tum katlarını icine alan her yaranın, yerinde bir iz bırakarak iyileşeceği ve yara izlerinin hicbir şekilde ortadan kaldırılamayacağı sonucunu cıkarabiliriz.
Yaraların iyileşmesi, kişiden kişiye oldukca farklılık gosteren bir ozelliktir. Yara iyileşmesinin ozellikleri, kişinin yaşına, ırkına, genetik faktorlere, yaranın vucut uzerinde bulunduğu bolgeye gore farklılıklar gosterir. Yara izleri gorunumu etkileyecek şekilde oluştuğunda, yapılabilecek bazı girişimler ile belirginliği azaltılabilir, kamufle edilebilir, ancak tamamen yok edilemez. Uygulanacak cerrahi yontem yara izinin ozelliklerine gore farklılıklar gosterir.
Geniş bir yuzeyi kaplamayan, kalın bir cizgi şeklindeki yara izleri, cerrahi olarak cıkarılıp, estetik gorunumu daha iyi, daha ince ve daha az belirgin bir iz bırakacak şekilde hassas teknikler uygulanarak tekrar dikilebilir.
Deri uzerinde geniş bir yuzeye sahip hafif puruzlu olan yara izlerine dermabrazyon uygulanarak yuzey, daha puruzsuz bir hale getirilebilir.
Deri uzerinde geniş bir yer kaplayan, yuzeyi oldukca duzensiz ve kotu gorunumlu yara izlerinin revizyonu icin doku genişletici uygulamaları duşunulebilir. Doku genişleticiler, yara izinin cevresindeki normal deri ile kaplı bolgeye yapılan bir ameliyat ile yerleştirilen, ihtiyaca gore ceşitli şekil ve boyları olan, silikondan imal edilmiş, balon şeklinde malzemelerdir. Uygun şekil ve buyuklukteki doku genişletici, yerleştirilmesini takiben haftada birkac kez bir enjektor aracılığıyla ici bir miktar serum ile şişirilir ve doku genişletici şiştikce uzerini orten normal deri de genişler. Şişirme işlemi ofis ortamında uygulanabilen bir işlemdir ve ağrılı değildir. Şişirme miktarı, yerleştirilen doku genişleticinin hacmine gore ayarlanır. Şişirme suresi doku genişleticinin hacmine ve her seferinde icine verilen serum miktarına gore değişir, ortalama 1-2 aylık bir suredir. Bu surenin sonunda yara izini ortmeye yetecek kadar normal deri bollaştığında, ikinci bir ameliyat ile yara izi cıkarılır, doku genişletici de cıkarılır ve doku genişleticinin uzerinde bollaşan normal deri, cıkarılan yara izinin uzerini kaplayacak şekilde ortulur ve dikilir. İki aşamalı bir operasyon ile geniş bir yuzeyi kaplayan kotu gorunumlu yara izi, yerini ince bir cizgi şeklindeki yara izine bırakır.
Yaralar, bazı kişilerde, deri yuzeyinden dışarıya doğru taşacak şekilde kabarık, oldukca sert, kaşıntılı, kırmızı renkli, kotu bir iz bırakarak iyileşir. Bu şekilde gelişen yara izi oluşumuna keloid denir. Keloid, kişinin yaşı, ırkı, genetik yapısı, yaranın vucut uzerinde bulunduğu bolge gibi faktorlere bağlı olarak gelişir. Bir yara iyileşirken keloid gelişeceği hissedildiğinde, steroidli pomatların kullanımı, silikon krem ya da silikon bandaj uygulamaları ile keloid gelişimi durdurulabilir. Keloid geliştiğinde ozel durumlar olmadıkca ameliyat ile revizyon duşunulmez. Cunku ameliyat ile oluşturulan yara iyileşirken tekrar keloid gelişir. Boyle durumlarda keloidin icine uygulanan steroidli ilac injeksiyonları ve silikon bandaj uygulamaları daha akıllıcadır. Ameliyat, ancak geniş yuzeye yayılmış, oldukca sert, kişiye rahatsızlık veren ve ameliyat dışı uygulamalara yanıt alınamayacak keloidlerin revizyonu icin duşunulebilir.
Oluşan her yara, insanın biyolojik yapısından kaynaklanan nedenlerden dolayı yerinde az da olsa bir iz bırakarak iyileşir. Yara izlerinin yok edilmesi mumkun olmasa bile uyguladığımız teknikler ile yara izlerini daha az belirgin ve daha az dikkat ceken bir hale getirmek mumkundur.