pyrantel pamoate ve mebendazole kurt resmi goster
Parazit adı verilen kucuk canlılar tarafından meydana getirilen ve cilt, ince barsaklar ve akciğerleri etkileyebilen hastalıklardır. Necator americanus, Ancylostoma duodenale, Ancylostoma ceylenicum ve Ancylostoma braziliense adı verilen parazitler hastalığa neden olabilir. İlk iki parazit sadece insanlarda son ikisi ise hem insanlarda hem de hayvanlarda hastalık yapabilir. Bu yazıda ilk iki tur uzerinde durulacaktır. Kancalı kurt hastalığı son derece yaygındır ve nemli tropikal ve subtropikal bolgelerde yaklaşık olarak 700 milyon insanı etkilemektedir. Dunya genelinde gunde 700 milyon insandan ortalama 7 milyon litre kan emmektedirler.
Ozellikle gelşmekte olan ulkelerde cocuklarda meydana gelen kancalı kurt enfeksiyonu sonucu normalde olumcul olmayan bir cok hastağa karşı cocukların direnci duşmekte ve olum meydana gelebilmektedir.
Her iki turun de uzunluğu ortalama 10 mm civarındadır. Kancalı kurtlar acık pembe veya pembemsi beyaz renktedirler. Baş ev govdeleri ters yonlere doğru bukuludur. Erkeklerinde yelpaze şeklinde (başka parazitlerde olmayan) keseleri vardır. Dollenmiş bir dişi, 60 x 40 mikrometre boyutlarındaki yumurtalarından gunde 10.000-20.000 arasında yumurtlayabilir. Kancalı kurtlar 30 oC guney ve 45 oC kuzey enlemleri arasında bulunurlar.
Hastalık; ılık, nemli ve oksijenli toprakta gelişen yavru kancalı kurtlarla (larva) deri yoluyla bulaşır. Cilde giriş yerlerinde kaşıntılı bir kızarıklık meydana gelebilir. Ozellikle kapalı ve kalabalık topluluklarda daha sıktır.
Deriden kan damarlarına gecen kancalı kurtlar akciğerlere ulaşabilirler. Akciğerlere ulaştıklarında kucuk hava yollarına giderek oksuruğe neden olabilirler. Oksuruk sırasında yukarı doğru cıkan larvalar yutularak sindirim sistemine gecerler. Bu sayede ince barsaklara yerleşen larvalar (yavrular ?) gelişimlerini tamamlayarak yetişkin (olgun) kancalı kurt haline gelirler. Olgun ve yavru larvalar dışkı ile dışarı cıkarlar.
Deriye giriş yerinde meydana gelen şişlik, kızarıklık ve kaşıntı, genelde Necator americanus paraziti ile meydana gelir ve allerjik bir olaydır. Aylarca devam edebilir.
Belirti ve bulgular
- Bu parazitin bulunduğu kişilerde genelde belirti ve şikayet bulunmaz, cunku sayıca azdırlar. Bununla birlikte zaman icerisinde ileri derecede demir eksikliği anemisi (kansızlığı) meydana gelebilir.
- Akciğer tutulumunda: oksuruk, hırıltılı solunum ve hafif bir ateş ortaya cıabilir. Genelde hafif seyreder.
- Sindirim sistemi tutulumunda: şiddetli hastalık durumunda iman tahtasının aşağı kısmında şiddetli ağrı ve barsak hareketleirinin artışı dikkat cekicidir. Surekli kan emileceğinden kansızlık ve albumin eksikliği meydana gelebilir. Meydana gelebilecek diğer şikayetler: iştah kaybı, ishal, solukluk, halsizlik, dışkıda yumurta ve kan gorulmesi, ağızdan kanlı salya gelmesi.
Tanı
Hastanın taze dışkısının mikroskopla incelenmessonucu eğer parazit yumurtaları gorulebilirse tanı konur.
Bu hastalıkta D-xylose testinin sonucarı da değişebilir.
Korunma
Ozellikle kanalizasyon sisteminin ve genel cevre hijyeninin iyileştirilmesi gerekir.
Tedavi
Hastalığın tedavisinde pyrantel pamoate ve mebendazole etken maddeli ilaclar son derece etkilidir. Ayrıca meydana gelen kansızlık ve beslenme yetersizliği gibi durumların da tedavi edilmesi gerekir.