safra kesesi ameliyatı sonrası diyet safra kesesi alındıktan sonra beslenme ameliyatı sonrası beslenme dikkat edilmesi gerekenler nasıl olmalı
Karaciğer hastalarıyla safrakesesi hastaları genellikle kanştırılır. Birbirine benzemekle birlikte, karaciğer hastalıkları ile safrakesesi hastalıkları ayırt edilmelidir. Oncelikle, bu hastalıkların nedenleri farklıdır. Buna ek olarak, hastalıklann ilac ve diyetle tedavileri de buyuk farklılıklar gosterir. Safrakesesi hastalıklanndan en onemlileri safra taşı hastalıkları ve akut ya da kronik safrakesesi iltihabıdır (kolesistit). Safrakesesinin kasılma ozelliğinin azalması (atoni) daha az onem taşır.
BESLENMEDE OLCUTLER
Kronik ve akut safrakesesi iltihabında (kolesistit), uygulanan beslenme programı tek başına hastalığın iyileşmesini sağlamasa da, hastaların surekli yakındığı sindirim gucluğunu ve ağrıları onleyebilir.
Sakıncalı gıdaların alınması safrakesesinin aşırı derecede kasılmasına ve buna bağlı olarak ağnlara yol acabilir. Bil-ilin besinler safrakesesinin aynı olcude kasılmasına yol acmaz. Şekerli besinlerin boyle bir etkisi yokken, proteinler ve orta derecede yağlı besinler bu acıdan son derece etkilidir. Sindirim gucluğu de bu duruma bağlanabilir. İltihaplanan ve uyanlan safrakesesinden ve safra kanallarmdan kaynaklanan sinirsel uyanlar, bulantı ve kusmalara neden olarak midenin normal calışmasını engeller.
Bağırsaklardaki sindirim acısından, yağlarm parcalayıcı enzimler tarafından işlenerek emilebilmesi icin mutlaka safra gereklidir. Saframn bağırsağa akışının azalması ya da durması yağların sindirimini de engeller. Butun bu nedenler goz onunde tutulursa, safrakesesi hastalannın yemeklerinden yağlarm cıkanlması gerektiği sonucuna vanlabilir. Ne var ki, uygulamalar yağsız besinlerdeki tat kaybının yapıları nedeniylc zaten iştahsız olan bu hastalarda yetersiz ve dengesiz beslenme gibi onemli bir tehlikeye yol actığını, bu nedenle yağ yasağının cok kan uygulanmaması gerektiğini gostermiştir. Aynca, yağlarm besinlerden tumuyle cıkarılmasını sakıncalı kılan iki neden daha vardır. Yağlar safra akımım hızlandırdığmdan, safrakesesinde golleııme ve birikmenin, bunun sonucunda iltihabm artmasını onler; aynca, bircok safrakesesi hastası normal duzeyde yağ iceren besinleri kolayca sindirebilir. Bu değerlendirflıelerden yola cıkarak, uygun bir beslenme programı ile belirtilerin onlenebileceği kabul edilebilir. Gunumuzde beslenme uzmanları, yendikten sonra bazı belirtilerin ortaya cıkınasına ya da ağırlaşmasına neden olan besinler dışında herhangi bir sınırlandırma yapmama eğilimindedir.
Bu nedenle, tereyağı gibi taze yağlar yeğlenerek yağ kullanımı kısıtlanır. Zeytinyağı safrakesesinin kasılmasmı şiddetle uyarır. Bu nedenle, hasta belirtilerin ilk ortaya cıktığı zaman kendisini rahatsız eden zeytinyağı miktarını belileyerek, bu miktarın uzerine cıkmamalıdır. Koyun, ordek, kaz, domuz ve sığır etlerindeki yağlardan da kacınmalıdır. Bu nedenle, etleri pişirmeden once yağlı bolumlerinden iyice ayırmak gerekir.
Safrakesesinde aşırı derecede kasılmaya yol acarak safrakesesi koliğine neden olduğu bilinen yumurta da sınırlarımalı, cok az alındığında bile yakınmalar ortaya cıkıyorsa tumuyle yasaklanmalıdır. Buna karşılık hasta iyi uyum gosteriyorsa yumurta (yağda kızartılarak pişirilmemek koşuluyla) son derece iyi bir besin kaynağıdır.
Genel olarak, sindirimi zor olan yağ-da kızarmış yiyeceklerin azaltılması ya da kısıtlanması yararlıdır. Sıvı yağlar besinlere hayvansal yağlardan daha az gectiğinden, yeğlenebilir. Aynca, yağlar ne kadar hafif ateşte pişerse besiıılerle o kadar cok birleşir. Oysa, harlı ateşte hızla pişirildiğinde besinlerin yuzeyinde koruyucu bir kabuk oluşur, bu da yağın besinin icine girmesini onler.
Bazı yağlı balıklar (orneğin somon, ringa, sardalya) yenmemelidir; yağsız balıklar ise az zeytinyağı ya da erimiş tereyağında pişirilerek yenebilir. Kuru yemişler dışında her tur meyve yenebilir. Sebzelerden ıspanak, kuru fasulye, bezelye ve mercimeğin sindirimi guctur. Aynca safrakesesi hastalanna sık-sIk ve azar azar beslenme onerilir.
Oğun aralan uzarsa safra koyulaşarak keseye zarar verir. Bu hastalarm beslenmesiııde dikkat edilmesi gereken başka bir nokta ise hastanın kilosudur. Zayıf ve şişmaıi hastalar uygun diyetlerle normal kiloya getirilmelidir. Son olarak safra yapımını azaltan karbonhidratlar kısıtlanmamalı, buna karşılık, doku yıkımını onleyen vitamin ve minerallere ağırlık verilmelidir. Kabızlık varsa bol posalı yiyecekler ve iltihabın azaltılması icin bol sıvı onerilir