meniskus yırtıkları bitkisel cozum hamilelikte meniskus dejenerasyonu
MENİSKUS YIRTIKLARI
Vucudumuzun en sık yaralanan bolgelerden biriside meniskuslerimizdir. Meniskusler diz bolgesinde en buyuk iki kemiğimizin kesiştiği noktada ‘C’ şeklinde mevcut olan ince yastıkcıklardır. Dizde yukun taşınması,bircok yone donme hareketinin yapılabilmesi,femur(uyluk kemiği) ve tibia (kaval kemiği) arsındaki guc dengesinin sağlanması gibi gorevler de rol oynarlar.
Futbol gibi karşılıklı temas sporlarında dizin donmesi,ani hareketlerde meydana gelen katlanma ,tek diz uzerine yuk alınması sonrasında meniskusler yırtılabilir. Sporcularda bu yaralanmalara on capraz bağ(OCB) yaralanmaları da eşlik edebilir. İleri yaş grubunda ise meniskusler herhangi bir travma olmaksızın dizde gelişen dejenerasyon ve kıkırdak hasarına bağlı olarak yırtılabilirler.
Belirti ve şikayetler
Diz icerisinden gelen sesler yırtığın ilk bulguları olabilir. Dizde odem gelişene dek sporcular oyuna devem edebilir yada gunluk aktiviteler yapılabilir. Ancak odem geliştiğinde şikayetler oluşur. Şikayetler 24-48 saat icerisinde gelişir.
Dizde gerginlik ve şişlik
Eklem hareket acıklığında azalma
Dizde sıvı toplanması
Meniskusun yırtık parcası eklem icine duştuğunde takılma ,kitlenme.Bu durum ancak doktorunuz yapacağı bir manevra ile duzelebilir.
Tanı
Doktorunuza herşeyin hangi travma ile nasıl başladığını anlatın,doktorunuz ceşitli manevralar ile dizinizi muayene edecektir. Ayırıcı tanı icin rontgenler ve meniskuslerin goruntulenmesi icin MRI istenebilir. Dizin kitli kaldığı durumlarda artroskopik muayene onerilebilir. Meniskus yırtıkları birkac tipte olabilir.
Sporcularda donme sonrasında oluşan dikey yada kova sapı tarzında yırtıklar,
Genc atletlerde surekli tekrarlayan tipte travmalar sonrası koşma gibi oluşan radial yada gaga tarzında yırtıklar
Yaşlılarda kıkırdak bozulmasına bağlı oluşan horizantal yada ic taraf yırtıkları sayılabilir.
Meniskus yırtıklarının başlangıc tedavisi RİCE olarak kısaltılmış protokoldur:
Rest (istirahat)
İce (buz uygulaması)
Compressıon (bası uygulamsı ,bandaj gibi)
Elevatıon (dizin yukarı alınması) şeklinde ozetlenebilir,
Bu tedavinin takibinde dizde kitlenme ve kronik yakınmalar gibi şikayetler gelişmez ise tedavi istirahat suresi boyunca surer ve biter. Meniskunun sadece 1/3 dış (eklem kapsulune yakın) bolumunde kan dolaşımı vardır. Bu bolgelerdeki yırtıklarda , meniskus kendi beslenmesi sayesinde yırtığın tamirini sağlar. 2/3 ic bolgede ise tam bir tamir olmaz. Yinede her zedelenmiş meniskus bulgu verecek diye bir kural da yoktur.
Cerrahi tedavi meniskusun iyileşemediği ve şikayetler oluşmaya devam ettirdiği zamanlarda planlanmaktadır. Yırtık ve şikayete neden olan meniskus yırtıkları kıkırdakta aşınmaya ve ileri donemde kireclenmeye neden olur. Genc, aktif yaşam suren kişilerde meniskus yırtıklarının ameliyat edilmesi onerilir.Yırtığın tipine ,eşlik eden başka bir patoloji olup olmaması,hastanın yaşına gore doktorunuz uygun tedaviyi, planlayacaktır.Cerrahi sonrası rehabilitasyon tedavinin onemli bir parcasıdır