Akciğer kanserinin en onemli nedeni sigaradır. Bunu radon ve asbest (amyant) izler. Cerrahpaşa Tıp Fakultesi Goğus Hastalıkları Bolumu Oğretim Uyesi Prof. Dr. Ahmet Rasim Kucukusta Mynet okurları icin yazdı.
Ancak, sigara, radon ve asbestten başka da kanser riskini artıran pek cok faktor vardır. Cerrahpaşa Tıp Fakultesi Goğus Hastalıkları Bolumu Oğretim Uyesi Prof. Dr. Ahmet Rasim Kucukusta, akciğer kanserine neden olan etkenleri Mynet okurları icin yazdı.
HAVA KİRLİLİĞİ
Hava kirliliğinin de akciğer kanseri icin bir risk faktoru olabileceği ileri surulmektedir. Bunun en onemli kanıtlarından biri, akciğer kanserinin hava kirliliğinin yoğun olduğu ulkelerde ve şehirlerde daha fazla gorulmesidir.
Ceşitli araştırmalarda, hava kirliliğine neden olan kukurt dioksit, azot dioksit gibi maddelerin sigara dumanındaki kanserojenik maddelerin etkilerini artırdıkları saptanmıştır. Dizel egzostuna ve petrol yanma urunlerine maruz kalan kişilerde akciğer kanseri riski yuksektir.
MESLEKLER
Akciğer kanserinin bazı meslek sahiplerinde daha fazla gorulduğu eskiden beri bilinir. Meslekleri nedeniyle uranyum, arsenik, krom, nikel, kadmiyum, aluminyum, berilyum gibi maddelerle uğraşanlarda akciğer kanseri riski yuksektir.
ARSENİK
Arsenik toprak doğal olarak bulunur ve buradan icme sularına karışabilir. Arsenikle kirlenmiş suların icilmesi de akciğer kanseri riskini artırır. Sigara da icilmesi riskin katlanarak artmasına neden olur.
BESLENME
Sigara icen ve az miktarda sebze ve meyve tuketenlerde akciğer kanseri daha sık gorulmektedir.
Beta-karoten
Ozellikle de beta karoten iceren besinlerin kansere karşı koruyuculuk ozelliklerinin daha fazla olduğu saptanmıştır. Beta karoten vucutta A vitaminine donuşerek etkili olur. Beta karoten iceren besinlerin başlıcaları, havuc, kayısı, kavun, boğurtlen, şeftali, balkabağı olmak uzere tum sarı ve kırmızı ile yeşil renkli meyve ve sebzeler, lahana, bezelye ve patatestir. Bu maddenin ısı ve ışığa karşı duyarlı olduğu ve mikrodalga fırın dışında her turlu pişirme yontemiyle kayba uğrayacağı unutulmamalıdır.
Diğer besinler
Beta karoten dışında, kısaca antioksidanlar olarak bilinen E ve C vitamini, folik asit ve selenyumun da hem akciğer ve hem de diğer kanserlere karşı koruyucu etkileri olabileceği konusunda araştırmalar vardır.
AKCİĞER HASTALIKLARI
Akciğerde harabiyete ve bağ dokusu artışına neden olan hastalıklar da akciğer kanseri icin risk oluşturur. Bunlar icinde en onemlileri eskiden gecirilmiş olan tuberkuloz (verem), zaturree ve fibrozistir. Kronik bronşiti olanlarda da kanser riski fazladır.
GENETİK FAKTORLER
Akciğer kanseri genetik bir hastalık olmamakla beraber, kansere yatkınlık sağlayan bazı ozellikler vardır. Mesela, sigara icenlerin hepsi değil %1-15′i akciğer kanserine yakalanmaktadır.
Ayrıca, bazı ailelerde akciğer ve diğer kanserler daha sık gorulebilmektedir. İzlanda’da 1955-2002 yılları arasında akciğer kanseri olan 2756 kişi uzerinde yapılan bir araştırmada akciğer kanserli kişilerin kardeşlerinde bu hastalığın gorulme riski 3.5 misli, cocuklarında 3 misli, hala, dayı, amca, teyze, kuzen gibi yakınlarında ise 2 misli yuksek bulunmuştur.
Son yıllarda yapılan araştırmalar, akciğer kanserinin ortaya cıkmasında genetik faktorlerin (onkogenler, tumor baskılayıcı genler ve DNA tamir genleri) cok onemli olabileceğini gostermektedir.