Kolon kanseri bircoğumuzu tehdit ediyor. Peki kimler risk altında...
Osman Yağmurdereli'nin olumune neden olan hastalık kolon kanseriydi. İşte amansız illet yeniden gozleri kansere cevirdi. Prof. Dr. Osman Muftuoğlu tedavisi guc, ama onlenebilir hastalıkla ilgili bazı bilgiler aktardı.
Beslenme onerileri ve kolonoskopik kontrolleri dikkate alınmasını isteyen Muftuoğlu'nun Hurriyet'te yayınlanan yazısı son derece onemli. .
KİMLER RİSK ALTINDA
Kalın bağırsak kanseri sık gorulen kanserlerden biridir. Ozellikle birinci derecede akrabalarında kalın bağırsak kanseri olanların bu hastalık icin daha uyanık olmalarında yarar var. Ayrıca yine birinci derece akrabaları icinde meme, prostat, yumurtalık kanseri hikaye bulunanlarında dikkatli olmaları gerekiyor. Kalın bağırsağında polip bulunanlarında yuksek risk taşıdıkları belirtiliyor.
BELİRTİLERİ NELER
Kalın bağırsak kanseri, coğu zaman erken belirti vermiyor. Kanser ancak iyice ilerleyip bağırsak boşluğunda tıkanmaya, daralmaya yol actığı ya da cevre dokulara yayıldığında bazı belirtiler ortaya cıkıyor. O zaman da genellikle iş işten gecmiş oluyor. Dışkıda kan gorulmesi, ozellikle dışkının şeklinin değişmesi, bağırsak alışkanlıklarının eskisinden farklı hale gelmesi, orneğin durduk yerde ortaya cıkan ishal, kabızlık gibi şikayetler onemli olabiliyor. Bağırsakların yeterince boşalamaması hissi, dışkılama gucluğu veya ağrılı dışkılama da cok onemli işaretler olarak kabul ediliyor.
Ozellikle erkeklerde (kadınlar icin de onemlidir) demir eksikliği, kansızlığın mevcudiyetinin kolon kanserini hatırlatması gerekiyor. Diğer taraftan sebebi anlaşılamayan kilo kayıplarının, yorgunluk, halsizlik gibi sorunların ilerleyici bir hale donuşmesinin de onemsenmesinde fayda var.
TEŞHİSİ NASILDIR
Kalın bağırsak kanserinden korunmanın en etkili yolu endoskopik incelemeler yaptırmaktır. En guvenli endoskopik inceleme yontemi kolonoskopidir. Bu yontem, hem mevcut bir tumoru erken tanıyabilme acısından, hem de kansere yol acabilecek polip ve benzeri sorunları anında tedavi edebilme acısından onemlidir. Kolonoskopinin tarama amaclı olarak yaptırılması gerekiyor. İmkanı olan herkesin 50 yaşı tamamlayınca risk durumlarına, kişisel sağlık hikayelerine, aile oykulerine gore 2-5 yıllık aralıklarla kolonoskopik incelemeden gecmeleri oneriliyor. Kolonoskopinin hazırlığı da uygulaması da eskiye oranla cok daha kolay ve konforlu hale gelmiştir. Bugun kolonoskopiye karar verdiğinizde yarın rahatlıkla yaptırabiliyorsunuz. Yeni kolonoskoplar son derece kolay uygulanıyor, rahatsızlık vermeden sonuc alınıyor. Diğer taraftan aletlerin duyarlılığı da yani teşhis gucleri de mukemmel denecek noktada.
Nasıl korunacaksınız?
Kalın bağırsakları kanserinden korunmak icin şu noktalara cok dikkat etmek gerekiyor:
Kilo almayacaksınız.,
Sigara icmemeniz şart.
Daha cok domates ve domates urunu yemek faydalı olabilir.
Duzenli egzersizlerin faydalı olduğu biliniyor.
Kızartmalardan, barbeku edilmiş etlerden, ozellikle yanmış etlerden hatta her turlu yanmış yiyeceklerden, yağlı gıdalardan uzak durmanız tavsiye ediliyor.
Bol sebze ve meyve yemek yararlı. Bakliyatın ve tam tahıllarında faydalı olduğu biliniyor. Posadan zengin besinler koruyucu etki gosteriyor.
Selenyumdan, D vitamininden ve doğal antioksidanlardan (orneğin yeşil caydan, likopenden) faydalanmak da gerekiyor.
Sanal kolonoskopi
Tıptaki butun bu olumlu gelişmelere rağmen kolonoskopi uygulatmayı istemiyorsanız "sanal kolonoskopi"den de faydalanmanız mumkun. Bu yontemde tomografi cihazından elde edilen bilgiler, ozel yollarla endoskopik goruntulere donuşturuluyor. Bu şekilde 1 cm’den daha buyuk poliplerin tanısı neredeyse klasik kolonoskopi ile benzer doğrulukta konulabiliyor. Bununla birlikte bu yontem klasik kolonoskopi kadar kesin sonuclar vermeyebiliyor. Poliplerin cıkarılması veya biyopsi almak gerekiyorsa sanal kolonoskopide bu imkánlar yok. Eğer kolonoskopi olanakları yoksa hic olmazsa yılda bir iki kez dışkıda kan testi yaptırmak da faydalı olabiliyor. Gizli kan testi olarak bilinen bu yontem icin kucuk bir parca dışkı yeterli oluyor.