Tanım:
İlk kez 1937 yılında Turk dermatoloji profesoru Dr. Hulusi Behcet tarafından tarif edilen Behcet hastalığı, ağızda ve genital bolgelerde yaralara (aft, ulser) ve gozde inflamasyona (iltihaba) yol acan kronik bir hastalıktır. Bazı hastalarda artrite, damar iltihabı ve tıkanmalarına sindirim kanalında, beyin ve omurilikte inflamasyona da neden olmaktadır.
Behcet hastalığı her hastada farklı bir tablo cizer. Bazı hastalarda hastalık hafif seyreder ve sadece ağızda ve genital bolgede ulserler bulunur. Bazılarında ise daha şiddetlidir ve menenjite neden olabilir (beyni saran zarların iltihaplanması). Şiddetli bulgular genellikle ilk belirtiler başladıktan aylar, hatta yıllar sonra ortaya cıkarlar. Bulgular uzun bir sure devam edebileceği gibi, bir kac haftada da gecebilir. Tipik olarak, bulgular gorulur, kaybolur ve tekrar ortaya cıkarlar (alevlenme donemleri).
Nedeni
Behcet hastalığının nedeni tam olarak bilinmemektedir. Bulguların coğunun nedeni kan damarlarının iltihaplanmasıdır. Kan damarlarındaki bu iltihaplanmaya bağışıklık sisteminin neden olduğu duşunulmektedir, fakat bu reaksiyonu neyin başlattığı bilinmemektedir.
Behcet hastalığı bulaşıcı değildir. Gelişmesinde bağışıklık sistemi bozukluğunun yanısıra, kalıtsal nedenlerin de etkili olabileceği sanılmaktadır. Cevresel faktorlerin de (virus ya da bakteri gibi) duyarlı kişilerde hastalığı başlatabileceği sanılmaktadır.
Behcet hastalığı “ipek yolu” uzerindeki ulkelerde sıktır (Akdeniz bolgesi, Turkiye, İran, Asya ulkeleri, Uzak Doğu, Japonya)
20′li ve 30′lu yaşlarda başlama eğilimi gostermekle birlikte, her yaşta gorulebilir.
Tanıda belli bir yontemle deriye iğne batırılması ile uygulanan “paterji testinden” yararlanılabilir fakat bu test hastaların ancak %40′ında pozitif bulunur.
Tedavi
Behcet hastalığı icin tam “şifa” sağlayacak bir tedavi bulunmamakla birlikte, uygun ilaclar ile coğunlukla bulguları kontrol altına alabilmek mumkundur. Tedavide amac, yakınmaları azaltmak ve sakatlık ya da korluk gibi komplikasyonları (hastalığın neden olabileceği istenmeyen durumlar) onlemektir. Hangi ilacın secileceği ve tedavinin ne kadar sureceği hastanın durumuna bağlıdır. Bazı bulguların giderilmesi icin bir kac tedavinin bir arada kullanılması gerekebilir.
Topikal (yerel, bolgesel) tedavi: Ağrı ve raharsızlığı ortadan kaldırmak icin ulserlerin uzerine inflamasyonu azaltmak icin kortikosteroid ya da acıyı azaltması icin ağrı kesici merhem surulebilir. Ağız ulserleri icin gargara yazılabilir.
Ağızdan alınan ilaclar: Hastanın bulgularının şiddetine gore prednizolon gibi kortikosteroidler, azatioprin, klorambusil, siklosporin, kolşisin gibi immunosupresif (bağışıklık sistemini baskılayan) ilaclar yazılabilir. Eğer bu ilaclar bulgular uzerinde etkili olamazsa, siklofosfamid ya da metotreksat gibi diğer ilaclar verilebilir.
Tedavi etkili olsa dahi alevlenmeler gorulebilir