Kuru Goz
Goz Sulanması
Gozyaşı Sistemi
Gozyaşı, gozun ust dış kısmındaki ana bez ile konjonktiva ve kapaklardaki yardımcı bezlerden salgılanır. Goz yuzeyinde dağılarak kayganlık, koruma ve berraklık sağlar. Daha sonra goz kapaklarının burna yakın kısmında altta ve ustteki iki delikten girerek kucuk kanallardan gozyaşı kesesine dokulur. Buradan da bir başka kanal ile burun icine iletilir.
Kurugoz
Gozyaşı iki yolla uretilir. Bunlardan biri gozyaşının yavaş ve sabit bir hızda uretimidir ve normal goz kayganlığını sağlar. Diğeri ise gozun uyarılmasına veya duygusal duruma cevaben fazla miktarlarda gozyaşı salınmasıdır. Bazı kimselerde gozun rahat etmesini sağlayacak olcude gozyaşı salgısı olmayabilir. Bu duruma kuru goz denir.

Kuru gozun belirtileri

Gozlerde batma ve yanma;
Kaşıntı;
Gozlerde yapışkan salgı;
Sigara dumanı veya ruzgarda gozlerde rahatsızlık;
Aşırı sulanma;
Kontakt lens kullanımında zorluk.
Kuru bir gozden aşırı sulanma olması anormal gozukmektedir, fakat gozde kayganlığı sağlayacak gozyaşı yoksa goz rahatsız olur ve uyarılır. Boylece aşırı gozyaşı salgısı meydana gelir ve bunu, gozun drenaj sistemi kaldıramadığı icin gozden dışa akar.
Kuru gozun sebepleri
Yaşlanırken normalde gozyaşı uretimi azalır. Kuru gozun her yaşta her kişide meydana gelebilmesine rağmen bayanlarda daha sık gorulur. Bu, ozellikle menapoz sonrası icin gecerlidir.

Artritte de kuru goz, bunun yanı sıra ağız kuruluğu olabilir. Kuru goz, ağız kuruluğu ve artrit birlikte Sjogren sendromunu oluşturur.

Pek cok ilac da kuru goze sebep olabilir. Bunlardan bazıları idrar artırıcı ilaclar, kalp ilacları, tansiyon ilacları, glokom ilacları, alerji ilacları, uyku hapları, sinir ilacları ve ağrı kesicilerdir. Bu ilaclar sıklıkla kullanıldığı icin kuru goz durumu ya tolere edilir ya da "suni gozyaşları" ile tedavi edilir. Bu nedenle kullandığınız tum ilacları doktorunuza soylemeniz gerekir.

Kuru gozu olan kimseler tum goz ilaclarının yan etkilerine daha cok hassasiyet gosterirler. Orneğin bazı goz damları ve suni goz yaşı preparatlarındaki koruyucular gozu rahatsız edebilir. Ozel, koruyucu icermeyen suni gozyaşları gerekebilir.

Kuru goz nasıl teşhis edilir?
Basit bir goz muayenesi ile kuru goz tanısı konabilir. Bazen gozyaşını olcen testler gerekebilir. Schirmer gozyaşı testinde alt kapağın ic kısmına filtre kağıt parcaları konur ve değişik şartlarda gozyaşı uretimi olculur. Diğer bir testte goze floresein veya Rose Bengal isimli boyalar damlatılarak belli boyanma şekilleri araştırılır.

Kuru goz nasıl tedavi edilir?
Goz yaşı eklenmesi
Suni goz yaşları normal gozyaşına benzer. Bunlar gozu kayganlaştırır ve nemlendirir. Suni gozyaşlarındaki koruyuculara duyarlılık varsa koruyucusuz suni goz yaşları kullanılabilir.

Sık aralarla damla damlatma ihtiyacı varsa, koruyucu icermeyen goz yaşlarını kullanmak daha iyi sonuc verebilir. Ayrıca alt kapağın icine gunluk olarak yerleştirilen ve yavaş salınım gosteren katı gozyaşı preparatları da mevcuttur.

Bandaj kontakt lens
Goz yuzeyinde hastayı ileri derecede rahatsız eden bozukluklar meydana geldiğinde tercih edilir, fakat bu durumda yine gozyaşı damlalarının kullanımına devam edilir.

Gozyaşının korunması
Gozun kendi salgısının korunması gozleri nemli tutmanın bir başka yoludur. Gozyaşı kucuk bir kanal aracılığı ile gozden burna gecer. Bu kanalların ağzı gecici veya kalıcı olarak tıkanabilir. Boylece gozyaşı korunur, hem de suni gozyaşının etki suresi uzatılmış olur.

Gozyaşı kanallarının tıkanması bazı tıkaclar, yapıştırıcılar veya elektrokoter ile yapılır. Bunlardan bir kısmı gecici, bir kısmı kalıcı etki gosterebilir. Duruma gore bunlardan biri secilebilir ya da gecici yontemlerden biri uygulandıktan sonra, fazla sulanma meydana gelmezse kalıcı bir girişime gecilebilir.

Diğer yontemler

Gozyaşı da diğer sıvılar gibi buharlaşır. Bu buharlaşmayı onlemenin caresine bakılabilir. Kışın ev icinde sıcaklık arttığında radyatore su konarak havanın nemlenmesi sağlanabilir. Ruzgarlı havalarda cevresel koruması olan gozlukler kurumayı azaltır.
Kuruluğa sebep olan aşırı sıcak oda, sac kurutucular veya ruzgar gibi her faktorden kuru goz hastasının kacınması gerekir. Sigara icilmesi de zararlıdır.
Kuru gozlu bazı hastalar sabahları gozlerini acamamaktan yakınırlar. Geceleri bir suni gozyaşı merhemi kullanılarak bu şikayet giderilebilir.
Fakir ulkelerde ve ozellikle cocuklar arasında A vitamini eksikliğine bağlı kuru goz sıktır. Stevens-Johnson sendromu veya pemfigoid gibi anormal durumların sebep olduğu kuru goz hastalarına A vitamini desteği pek fayda sağlamamaktadır.
Goz sulanması
Gozyaşı bezleri tarafından uretilen gozyaşı burna gonderilen gozyaşından fazla ise gozde sulanma, hatta kapakların dışına taşma meydana gelir. Soğuk, sıcak, ışık, ağlama, heyecanlanma, yorgunluk gibi durumlarda goz yaşarması olabildiği gibi bu durum bazı bozuklukların da belirtisi olabilir.
Goz sulanmasının sebepleri
Aşağıdaki nedenlerle gozde sulanma meydana gelebilir:
· Konjonktiva veya korneanın bozuklukları;
· Goz kapağı bozuklukları;
· Goz ici iltihapları;
· Goze yabancı cisim kacması;
· Cocuklarda glokom (goz ici basınc yuksekliği);
· Gozyaşı kanallarındaki tıkanıklık veya darlıklar

Gozyaşı kanallarındaki tıkanıklık nasıl tespit edilir?
Detaylı bir muayene ile goz sulanmasının diğer sebepleri dışlandıktan sonra gozyaşı deliklerinden ucu sivri olmayan bir iğne girilerek sıvı verilir, hasta sıvının genzinden geldiğini ifade ediyorsa kanallar acıktır, aksi takdirde kapalıdır. Kanalın kapalı olduğundan emin olmak ya da tıkanıklığın yerini tespit edebilmek icin ilaclı bir filmler gerekebilir.

Gozyaşı kanallarındaki tıkanıklık nasıl acılır?
Bebeklerde bu kanalların tıkanıklığı veya darlığı sık rastlanan bir durum olup bir yaşına kadar genellikle acılır. Bu zamana kadar acılmadığı takdirde genel anesaaai altında sonda uygulaması yapılır. Bununla başarı elde edilemezse ileri yaşlarda (4 yaşından itibaren) ameliyat yapılır. Erişkinlerde genellikle ameliyat tercih edilir ve bunun ileri yaşlara bırakılmamasında fayda vardır. Tıkanıklık seviyesine gore teknik değişir ve bazen tup uygulaması gerekebilir. Bu takdirde tup uzun sure gozyaşı kanalında bırakılır.