Halk dilinde perde veya aksu da denilen katarakt goz merceğinde oluşan bulanık yada kesif bolgelerdir.Goz merceği irisin ve gozbebeğinin arkasındadır.Gorevi, gozun arka bolumunun ic yuzunu kaplayan ve ışığa duyarlı olan retina uzerinde goruntu oluşumunu sağlamaktır.Mercek bulanıklaşmaya başlarsa ışınların gecişi engelleneceğinden goruş bozulabilir.
Katarakt oluştuğunda merceğin kimyasal bileşiminde de değişiklik meydana gelir.Ancak bu kimyasal değişimin nedenleri henuz tam olarak bilinememektedir. Yaşlılıkta oluşan katarakt en cok bilinenidir.Fakat bu tip katarakta elli hatta daha genc yaşlarda da rastlanılmaktadır.Ayrıca şeker,diğer sistem hastalıkları, uyuşturucular ve goz yaralanmaları ile birlikte de katarakt oluşabilmektedir. Bebekler kalıtımsal olarak kataraktlı doğabildikleri gibi yaşamlarının ilk yıllarında da katarakt oluşabilmektedir.
Kataraktlar genellikle yavaş oluşurlar.Ağrı,sulanma,kızarma yoktur.Bazı kataraktlar, goruşu ciddi şekilde azaltacak bir duzeye ulaşmazken,bazıları da goruşu butunuyle onler.Bir kataraktın goruşu etkilemesi:
1)Buyukluğune
2)Yoğunluğuna,
3)Mercekte oluştuğu yere bağlıdır.
Hastanın farkedebileceği şikayetler şunlar olabilir:
Sisli, puslu, bulanık gorme, bazen cift gorme de olur; ancak katarakt ilerledikce bu durum da genellikle kaybolur.
Gozluk camlarını sık sık değiştirme ihtiyacı doğar. Ancak Katarakt belli bir noktayı aşınca, cam değiştirme de goruşu iyileştiremez olur.
Gozler uzerinde bir film varmış gibi hissetme, bir tulun veya bir cağlayanın ardından bakıyormuş gibi gorme… Kataraktlı kimse, daha iyi gormek icin sık sık gozlerini kırpıştırır.
Genelde kara olan goz bebeği renginin değişmesi…Goz incelenirken goz bebeği gri, sarı veya beyaz gorulebilir, ancak bu değişiklikler her zaman farkedilmeyebilir.
Işık problemleri , orneğin gece araba kullanılması giderek gucleşir, cunku merceğin puslu kısmı, karşıdan gelen far ışınlarını dağıtır ve bunların cift gorunmesine veya gozun kamaşmasına neden olur. Keza kataraktı olan kimse, okurken ya da yakın işler yaparken yeterli ışık bulamamaktan yakınır.
“ikinci goruş”: Bazı kişilerde katarakt belli bir duzeye varınca,gecici bir okuma rahatlığına kavuşurlar.Katarakt geliştikce goruş tekrar bozulmaya başlar. Bu septomların hicbirisi,o kimsede katarakt olduğunu kanıtlamaz, ya da kataraktın alınması gerektiği anlamına gelmez. Ancak bu belirtilerden her hangi birisi olan kişi, bir goz hekimine mutlaka başvurmalıdır.
Ne zaman katarakt ameliyatı olmalıyız?
Gorme bozukluğu kişinin gunluk yaşamını aksatacak kadar ilerlediğinde kataraktı ameliyatla alınmalıdır.Eğer katarakt tamamen olgunlaşıp buzlu cam gibi opak hale gelmişse daha acil bir şekilde tedavi edilmelidir. Olgunlaşmış bir kataraktın şişmesi ve hatta goz icinde dağılması bile mumkundur. Bu gibi değişimler,kalıcı goruş kaybı tehlikesi taşırlar.
Doğumsal kataraktlarda ise, gormenin engellendiği her durumda derhal ameliyat yapılmalıdır.
Turk oftalmoloji derneği