DİŞETİ HASTALIĞI USTUNE BİLMENİZ GEREKENLER:
Dişeti iltihabı (piyore) nedir?
Periodontitis ya da halk arasında bilinen adı ile ‘piyore’ dişleri saran kemik ve dişeti dokularinin iltihabıdır. Dişler ağız icinde gorebildiğimiz kron kısmı ve cene icine gomulmuş ‘kok’ten oluşmuştur. Kokler kemik icin de ince lifler yardımı ile tutunmaktadır. Bunun yanında cene kemiğinin ic yuzunu saran pembe dişeti’de dişin boyun kısmına yapışır. Dişeti iltihabı sadece gozle gorulen dişetini değil, kemik dokuyu da etkileyeceğinden kontrol altına alınmayan bir dişeti rahatsizlıgı sonucta curuksuz dişlerin sallanmasına ve cekilmesine neden olacaktır.

Dişeti iltihabı nasıl baslar?
‘Dental plak’ da denilen mikrop tabakasının dişler uzerinde birikmesine izin verilirse bu tabaka icinde yaşayan bakteriler tarafından uretilen zararlı maddeler dişetlerinde iltihaba yol acar. Dişeti hastalığının bu erken donemine ‘gingivitis’ denir. Gingivitis aşamasi Resim 1′de gorulduğu gibi hafif kızarıklıkla kendini belli edebileceği gibi goruntu olarak daha hafifte olabilir.
Dental plak nedir?
‘Dental plak’ dişler uzerinde duzenli olarak biriken mikrop tabakasıdır. Bu tabaka istenmeyen 2 şeyi oluşturur.
Diş curuğu
Dişeti hastalığı
Dental plak yumuşak ve renksizdir. Bu nedenle belli bir kalınlığa ulaşmadan gorulemez. Yoğun olarak dişlerin araları ve dişeti-diş sınırında birikir. Bu tabakanın oluşumu engellenemez, ancak hergun duzenli dikkatli ve yeterli diş fırcalamak ile diş ve dişetlerine zarar verecek miktarda birikmesi onlenir. Diş araları gibi fırcanın ulaşamadığı bolgelerdeki plak, diş ipi ile temizlenir.
Sağlıklı dişeti nasıl gorunur?
Saglıklı dişeti pembe ve dişleri sıkıca sarar durumdadır.
Dişeti hastalıklarına sık rastlanılır mı?
Evet diş curuğunden daha sık. Neredeyse tum erişkinler bir dereceye kadar bu hastalıktan etkilenir ve bircok vak’a da hic curuğu olmayan dişler sadece sallandıkları icin cekilirler.
İltihaplı dişeti’nin gorunumu nasıldır?
İltihaplı dişeti kırmızı ve / veya sis gorunumundedir. Fırcalarken kanayabilir.
Dişeti iltihabının belirtileri nelerdir?
Dişeti rahatsızlıkları bazen fark edilemeden cok ilerlemiş olabilir. Bununla birlikte aşağıdaki belirtilerin bir ya da birkacının birarada gozlenmesi dişeti rahatsızlığı olasılığını akla getirmektedir.
Ağiz kokusu
Kırmızı ve sis dişetleri
Ağızda tat bozukluğu
Dişetlerinin cekilerek diş kokunun acığa cıkması
Sallanan dişler
Zamanla eğilen ya da carpıklaşan dişler
Dişeti kanaması (diş fırcalarken ya da kendiliğinden)
Dişeti iltihabı tedavi edilir mi?
Evet. Ancak tedavi iltihabın ne derece ilerlediğine bağlıdır. Sadece ‘gingivitis’ safhasında yapılan tedavi yuksek başarı sağlar. Tedavi suresince, diş hekiminiz dişlerinizi diş taşından arındırıp diş fırcalama tekniğinizi en iyi hale getirecektir. Bundan sonraki sorumluluk size duşmektedir. Usulune uygun yaptığınız temizlik, dişetlerini, pembe ve sağlıklı goruntusune kavuşturacaktır. Ancak tedavi’ye en kısa surede başlanması şarttır.

Ağızdaki tum dişler iltihaptan eşit olarak etkilenir mi?
Hayır. Temiz tutulabilen dişlerin etrafında dişeti rahatsızlığı gorulmez. Hastalık, genellikle temizlenmesi zor olan arka dişler ve diş aralarında gozlenir.

Dişeti iltihabı nasıl yayılır?
Zaman icinde diş yuzeyine tutunan dental plak dişeti seviyesinin altına uzanır ve iltihabı olayı yayar. Bu durum genellikle cok yavaş ilerler ve dişe destek olan kemiğin harabiyeti ile birlikte diş ile dişeti arasında, normalde cok sığ olması (1-2 mm.) gereken bir boşluk oluşumuna neden olur. Bu ‘periodontal cep’ İltihabın yayılması ile daha da derinleşir.
İşte ‘periodontitis’ dişeti hastalıgının bu donemine verilen addır. Yıkıma uğrayan kemik miktarı arttıkca dişler artan oranda sallanmaya başlar. Dişeti ceplerinin derinleşmesi cogu zaman beraberinde dişeti apselerinin oluşumuna neden olur. Bazı durumlarda da kemiğin erimesini takiben dişeti cekilir ve kokler gorunecek şekilde ortaya cıkar. İltihabın bu derece ilerlemesi genelde ağrısız oldugu icin hasta, olayın farkında olmayabilir.

İlerlemiş diseti hastalığı (periodontitis) tedavisi nasil yapilir?
Tedavi size uygun diş fircalama ve dişipi kullanma tekniklerinin oğretilmesi ile başlar. Daha sonra ki basamak ise doktorunuz tarafından dişleriniz uzerindeki diştaşı ve ‘dental plak’ın temizlenmesidir. Bu işlem genellikle birkac randevu gerektirir. Tedaviniz bittikten sonra, uzerinize duşen diş ve ağız temizliğini yaparsanız dişetlerindeki kırmızılık ve sisliğin ortadan kalktıgını ve sallanan dişlerinizin cene kemiğinize daha iyi tutundugunu izleyebilirsiniz. Bazı ileri durumlarda ameliyat olmanız doktorunuz tarafından onerilebilir. Boyle bir oneri ile karşılaştıysanız detaylı bilgi almak icin lutfen dişeti uzmanımız ile goruşunuz.

Dişeti ameliyatından sonra neler beklemeliyim?
Dişeti ameliyatları ve diştaşı temizliği işleminden sonra dişeti iyileşmesinin doğal sonucu olarak dişetleri bir miktar kuculurler. İşte bu nedenle bazi vak’alarda dişler uzamış gibi gorunur. Tedavi oncesi hastalık ne kadar ileri ise bu kuculme miktarı o kadar fazladır. Bu durum hastaları sadece estetik olarak değil sıcak-soğuk hassasiyeti şeklinde de rahatsız eder. Bu hassasiyet zamanla kendiliğinden azalabileceği gibi yuksek flourur iceren diş macunlarının kullanılması ile de ortadan kaldırılabılır. Dişeti ameliyatlarından sonra dişler eskisine gore daha fazla sallanma gosterebilirler ancak bu 2-3 ay icinde tamamen ortadan kalkar.

Dişeti hastalığının tek sebebi ‘dental plak’ mıdır?
Hem evet, hem hayır. Bazi insanlarin vucut savunma mekanızması cok gelişmiştir ve dişlerini fırcalamasalar bile cok ciddi boyutta dişeti rahatsızlığına yakalanmazlar. Bazıları ise diğer her yonden cok saglıklı olsalar bile, dişeti rahatsızlığına karsı direncleri duşuktur ve ancak cok iyi bir ağız temizliği alıskanlığı ile hastalığa karşı koyabilirler.

Dişlerimi duzenli fırcalamama rağmen neden dişeti hastalığına yakalandim?
Buyuk olasılıkla fırcalamayı tam ve etkin olarak yerine getiremiyorsunuz. Coğumuz dişler ile dişetlerinin birleştigi bolgeyi tam anlamıyla temizlemenin ne kadar zor oldugunu bilmeyiz. Bu nedenle belki de fırcalama tekniğiniz ve surenizin bir uzman yardımı ile duzeltilmeye ihtiyacı vardır. Ayrıca diş fırcasının kıllarının dişler arasına giremeyeceği, buraların ancak diş ipi ile temizlenebileceğini hatırlamalısınız.
Tartar ile plak aynı şey midir?
Hayır. Tartar ya da bilimsel adı ile kalkulus dental plagin değişik bir şeklidir. Tartar, tukuruk icinde bulunan kalsiyum’un dental plak ile birleşip, sertleşerek dişler uzerine yapısması halidir. Tartar en sık alt on dişlerin arka yuzeyinde birikir. Bir kez oluşması halinde tartar ancak diş hekimi ya da dişeti hastalıkları uzmanı (periodontolog) tarafından temizlenebilir. Anti-tartar ozelliği olan dişmacunlari olusmuş tartarı ortadan kaldıramaz. Bir kalınlığa ulaşmadan gorulemez. Yoğun olarak dişlerin araları ve dişeti-diş sınırında birikir. Bu tabakanın oluşumu engellenemez, ancak hergun duzenli, dikkatli ve yeterli diş fırcalamak ile diş ve dişetlerine zarar verecek miktarda birikmesi onlenir. Diş araları gibi fırcanın ulaşamadığı bolgelerdeki plak, diş ipi ile temizlenir.