Kemik yoğunluğunun yaygın olarak azaldığı ve kemik yıkımının, kemik yapımından fazla olduğu durumdur. Normalde kemiğin yapım ve yıkımı arasında bir denge vardır. Herhangi bir nedenle kemik yapımının azalması veya yıkımının artması sonucu osteoporoz meydana gelir.

Uzun sure hareket edememe, felc, yetersiz beslenme, yetersiz kemik dokusu yapımı (osteogenesis imperfekta hastalığı), hormonal nedenler (Cushing hastalığı, menapoz sonrası (Tip I osteoporoz)) ve yaşlılık (Tip II osteoporoz) osteoporoza neden olan başlıca durumlardır.

Kadınlar osteoporoza daha erken yaşlarda duyarlı hale gelmektedirler, cunku hormonları yaklaşık 50 yaş civarında iyice azalmaktadır. Buna karşın erkeklerde hormon duzeyleri 70 yaşlarına kadar yuksek duzeyde devam eder. Menapoza bağlı osteoporoz, en sık rastlanan bolik kemik hastalığıdır.

Eğer hastalık mevcut ise kemik - yoğunluk olcumleri yapılabilir, bu olcumler ne kadar kemik kaybınız olduğunu gosterir. Bu olcumler osteoporoz riski olanlarda riski saptamak icin yapılabileceği gibi osteoporozlu hastalarda da tedavinin veya durumun değerlendirilmesi amacı ile yapılabilir.

Başlıca belirtiler:

- kemik ağrıları (ozellikle sırtta)

- yuvarlak - hafif bir kamburluk meydana gelmiştir, boy kısalması vardır (omurga kemiklerinde eydana gelen kırılmalar nedenni ile)

Tedavi

Hastalığın nedenine gore teadvi secenekleri değişebilir. Ozellikle menapoz durumunda duşuk dozlarda ostrojen ve progesteron verilmelidir, doz duşuk tutulduğu surece 10-20 yıl sure kullanılabilir, ancak 6 ayda bir jinekolojik muayene gerekir. Bobrekleri normal olanlarda kalsiyum, sodyum florid ve Vitamin D verilebilir. Bobrek problemi olanlarda kalsitonin kullanılmalıdır.

En iyi tedavilerden birisi kalsitonin (calcitonin (som balığı paratiroid beslerinden elde edilen hormon)) adı verilen ve vucutta kalsiyum dengesini sağlayan hormondur.

Diyetinizde dikkat etmeniz gerekenler

- Protein alımını azaltın

- Hayvansal protein yerine bitkisel proteinler alın

- Soyalı gıdalar kullanabilirsiniz

- kıvırcık lahana (broccoli) ve yeşil yapraklı sebzeler tuketin. Bunlar kemiklerin korunmasına yardımcı olan K vitamini icerirler.

Osteoporoz olmamak icin kemiklerinizi koruyun: bunun icin gunde 1 - 1.5 gram kalsiyum ve 400 IU D vitamini alın. Bol miktarda yeşil yapraklı sebzeler tuketin ve duzenli egzersiz yapın. Ozellikle yurume, koşma ve ağırlık kaldırma gibi egzersizlerin ileriki yıllarda kemik erimesi oranını azalttığı saptanmıştır. Ayrıca zayıf olanların, normal kiloda olanlara gore daha fazla risk altında oldukları da gozlenmiştir