TANIM:

Akciğer parenkiminin enflamatuar hastalıklarının erken tanı ve tedavisi, iyileşen yaşam koşulları ve artan bilinc duzeyi, bronşektazi prevalansının azalmasına yardımcı olmuştur. Tuberkuloz sonrası sekellerin insidansı da azalmıştır. Bununla birlikte yeterince tedavi edilmeyen cocukluk cağı ve adolesan donemi pnomonileri silindirik, sakkuler ve kistik bronşektazinin gelişimine yol acabilir. Bu tur yapısal değişiklikler, bakteri kolonizasyonu ve hatta oldukca direncli patojenlerin yol actığı kronik infeksiyonu kolaylaştırabilir. Bunlar en yaygın olarak Klebsiella pneumoniae, Proteus mirabilis, Escherichia coli’nin da arasında yer aldığı gram negatif bakteriler, hatta oldukca sık olarak Pseudomonas aeruginosa ve stafilokoklardır. Haemophilus influenzae infeksiyonları sık olarak antibiyotik tedavisini gerektirir; bu tedavi ise direncli suşların seleksiyonunu destekler. Yineleyen pnomoniye ek olarak, yaygın bir şekilde bronşektaziye eğilim oluşturan durumlar arasında boğmacanın şiddetli bicimi, rubella, tuberkuloz, KOAH, hipogamagiobulinemi, bronşlarda yabancı cisim, aspirasyon, hatta selim tumorler yer almaktadır.

Klinik Tablo:

Klinik olarak inatcı punulan balgam uretimi, kronik pnomoni belirtileri, goğus ağrısı, yineleyen pnomoniyle karakterizedir, zaman zaman hemoptizi gorulur. İnatcı balgam uretimi, zaman zaman oluşan hemoptizi ve tutulan alan uzerinde masif inspiratuvar ve ekspiratuvar krepitasyonlar karakteristik klinik semptomlardır. Bu infeksiyonlar yıllarca klinik olarak sessiz kalabilirler, ancak hastalık ilerledikce uzun sureli purulan ekspektorasyon ve hemoptizi belirginleşir. En kucuk solunum yollarında oluşan kalıcı yapısal harabiyete bağlı olarak, patolojik oskultasyon bulguları, bronşektazideki birbirini izleyen infektif şiddetlenmeler arasından bile devam etme eğilimi gosterir. Kronik purulan infeksiyonun sonucunda yaygın hastalıkla birlikte parmaklarda comaklaşma olabilir. İlişkili kronik kor pulmonale ile birlikte sekonder KOAH da gelişebilir. Bronşektazinin major komplikasyonları arasında akciğer absesi, ampiyem, sepsis ve beyin absesi yer almaktadır.

Tedavi:

Balgam orneklerinde rutin mikrobiyolojik analizlerin ve duyarlılık testlerinin yapılması onerilmektedir. Daha once belirtilen, coğu kez direncli olan gram negatif patojenlerin dışında, infeksiyonlara kronik bronşitte olduğu gibi en yaygın olarak Haemophilus influenzae ve Streptococcus pneumoniae neden olmaktadır. Aspergillus turleri ender darak izole edilir. Yukselmiş serum IgE duzeyleri veAspergillus’a spesifik yuksek IgE ve IgG duzeyleriyle birlikte merkezi bir bronşektazi paterni olduğunda, immunolojik bir yanıt olarak oluşan alerjik bronkopulmoner aspergillozdan kuşkulanılabilir. Farmakolojik tedavi genellikle yeterli enflamasyon kontrolu sağladığı icin, gunumuzde bronşektazinin cerrahi tedavisi nadiren gerekli olmaktadır. Hemorajinin tekrarlanmasına yol acabilen sekonder fungus infeksiyonunun ya da şiddetli hemoptizinin variiğında cerrahi rezeksiyon endikasyonu bulunmaktadır. Hemoraji genellikle kanayan damarın embolizasyonuyla ya da endobronşiyal tamponadla tedavi edilir. Postural drenaj manevralarına ek olarak beta 2 agonistler, mukolitik ajanlar ve antioksidanlar (N-asetilsistein), teofilin ve zaman zaman oksijen kullanılabilir. Bronşektazideki komplikasyon gelişmemiş bakteriyel şiddetlenmeler, kronik obstruktif bronşitte olduğu gibi, yani amoksisilin ya da amoksisilin/klavulanik asit ile tedavi edilebilir. Diğer gram negatif etkenler izole edilmişse ikinci ya da ucuncu kuşak sefalosporinler ve kinolonlar verilebilir. Kanıtlanmış pseudomonas infeksiyonu, ilk birkac gun aminoglikozidlerle kombine olarak seftazidim ya da sefoperazon gibi antipsodomonas ucuncu kuşak sefalosporinlerle ya da yalnızca imipenem/silastatinle tedavi icin bir endikasyondur. Başlangıcta parenteral yolla, iki ya da uc gun sonra oral yolla verilen siprofloksazin alternatif bir tedavi bicimidir. Hem kinolonlar hem de daha yeni kuşak sefalosporinler, harabiyet oluşmuş bronşektazik dokuya bile mukemmel penetre olmaktadırlar. Bronşektaziye yonelik antibiyotik tedavisi en az uc hafta, zaman zaman iki ay ve ender olarak bir yıl surdurulmelidir. Son durumda periyodik mikrobiyolojik analizlerin ve duyarlılık testlerinin yapılması onerilmektedir. Balgam analizinde stafilokoklar gorulduğunde, duyarlılık testlerine dayanarak. antistafilokoksik antibiyotiklerle tedavi endikedir