Grip mevsimi yaklaşıyor. Ozellikle aşı ureticisi firmalar tarafından grip aşısının gerekliliği uzerinde yoğun olarak durulmakla birlikte, risk gruplarına ve iş gucu kaybının buyuk sorunlara yol acabileceği mesleklerde calışanlara aşı yapılmasının faydalı olacağı soylenebilir.

Bazı uzmanlara gore, “oldurucu” bile olabilen gripten korunmanın tek yolu, her yıl aşı olmak. Ancak aşı bir yıl oncesinin en yaygın hastalık yapan 3 grip virusune karşı oluşturuluyor bu nedenle tam bir koruma hic bir zaman gercekleşemiyor. Aşının yararlı olması icin salgın başlamadan once yapılması gerektiğini, uygun başlangıc zamanının ise Eylul – Ekim ayları olduğunu belirtiyor.

Grip viruslerinin neden olduğu akut bir solunum sistemi hastalığı olan grip, alt ve ust solunum yollarını tutarak, genellikle ateş, baş ağrısı ve halsizlik gibi belirtilerle kendini gosteriyor. Bu hastalıkla, gecmişte ceşitli yollarla savaşılmasına rağmen gribin henuz tam anlamıyla tedavi edilmediği bilinen bir gercek. Halen gripten korunma yollarının başında ve en etkili yontem olarak aşılanma geliyor.

Toplumdaki her yaştan bireyin aşılanabileceğini, ancak risk grubundaki kişilerin, sağlık calışanlarınının, risk grubu bakıcılarının ve aile yakınlarının aşılanmaları gerektiğine dikkat ceken uzmanlar buna karşın yumurta alerjisi olanlara grip aşısı yapılamayacağı konusunda uyardı.

Aşılama gribe bağlı olumlerde azalmayı sağlamanın yanısıra işe ve okula devam surelerindeki kayıpları ve ilac harcamalarını belirgin şekilde azaltıyor. Son yıllarda grip aşısı yaptıranların sayısında hızlı bir artış gozleniyor. 1989 yılında dunyada grip aşısı yaptıranların oranının yuzde 33’den 1997’de 65.5’e yukselmesi dikkat cekiyor.

GRİP NEDİR?

Grip, Influenza denilen virusun, solunum yoluyla insan vucuduna girerek ozellikle sonbahar sonu, kış ve ilkbahar başında salgınlara neden olduğu bir infeksiyon hastalığıdır.

Grip enfeksiyonu toplumun yuzde 1’ini etkileyen onemli bir sağlık sorunudur. Toplumun yuzde 10’undan fazlasını etkilemesi ise bir grip salgını anlamına geliyor. Grip, tum dunyada, işe devamsızlığın yuzde 10’undan sorumlu enfeksiyondur.

Grip, daha onceden de bilinmesine rağmen aslında 1918 yılında yol actığı buyuk salgınla gundeme oturmuş bir hastalıktır. İspanyol gribi nedeniyle 1918 yılında yaklaşık 20 milyon kişi oldu. Daha sonra da daha ufak capta salgınlar goruldu. Orneğin, 1957 yılında Asya gribi diye bilinen, 1968 yılında Hong Kong gribi diye bilinen grip salgınları oldukca buyuk sayıda insan topluluklarını etkiledi.

1957-1985 yılları arasında ortaya cıkan 16 salgının her birinde ABD’de 10 bin-40 bin arasında olum vakası kaydedilmiştir.

NASIL BULAŞIR?

Grip de nezle gibi, hasta kişilerin bulunduğu ortamlarda, hapşırma ve oksurme yoluyla ve virus bulaşmış ellerle temas (orn.tokalaşma) sonrasında kolaylıkla bulaşır.

Enfekte olanlar enfeksiyon başlamadan 2 gun oncesinden başlayarak semptomlar başladıktan 7 gun sonrasında kadar virus yayarlar. Bu sure icinde duyarlı kişiler icin enfekte olma riski yuksektir. Dunya nufusunun tahmini olarak yuzde 10’u ila yuzde 20’si her yıl gribe yakalanmaktadır.

RİSK GRUPLARI

Kucuk cocuklar ve 65 yaşından buyuk olan kişiler en onemli risk grubunu oluşturmaktadır.

Bunların dışında uzmanlar ozellikle;

*Şeker hastaları

*Astım ve kronik akciğer hastalığı olanlar

*Transplantasyonlu organ nakli yapılmış hastalar

*Bobrek hastaları

*Bakımevlerinde ve huzurevlerinde kalanlar

*Bağışıklık sistemini baskılayıcı tedavi goren kişiler

*Anne adayları (gebeliğin 3. ayından sonra)

*6 aylık veya daha buyuk bebeklere de grip aşısı yaptırılması gerektiğini kaydediyorlar.

Yapılan analizler sonucunda Turkiye’de bu gruptaki hasta sayısının 10 milyon olduğu belirlenmiştir.

GRİP HASTALIĞININ BELİRTİLERİ NELERDİR?

*Ateş

*Titreme

*Baş, sırt, kol ve bacaklarda ağrı

*Boğaz ağrısı ve kuru oksuruk

*Halsizlik

*İştah kaybı

*Kas ve eklem ağrısı

*Bulantı

*Gozlerde yanma

*Burun aktıntısı

Grip, solunum hastalığı veya diğer kronik rahatsızlığı olanlarda cok ciddi durumlara yol acabilir.

GRİP, BAŞKA HASTALIKLARA NEDEN OLABİLİR Mİ?

Butun ust solunum yollarında infeksiyonlara neden olan virusler gibi, influenza, yani grip etkeni olan virusler, sadece gribal infeksiyon tablosuyla sınırlı kalmaz;

*Farenjit

*Larenjit

*Sinuzit

*Orta kulak iltihabı da yapabilir.

Sağlıklı insanlarda grip, 1 hafta icerisinde kendiliğinden iyileşir. Ancak bazı kişilerde, orneğin kronik hasatalık nedeniyle vucut direnci zayıf durumda olanlarda, kalp-akciğer hastalığı olanlarda, yaşlılarda, şeker hastalarında, pnomoni (zaturre), meningoensefalit (beyin iltihabı), miyokardit (kalp kası iltihabı) gibi ciddi ve ağır seyredip olumle sonuclanabilecek hastalıklar gorulebilir.

GRİBİN EKONOMİK VE SOYAL SONUCLARI

*Uretkenliğin kaybedilmesi ile ortaya cıkan işgucu kaybı

*Kucuk cocukların anne ve babalarından cocuklara gecebilecek enfeksiyon riski

*Calışanların işlerine gidememelerinden kaynaklanan ekonomik maliyetler

*Yalnız yaşayan cocuklu kadınların hem işlerinden kalmaları, hem de cocuklarının karşı karşıya kaldıkları riskler

KORUNMA YOLLARI

Gripten korunmanın en başta gelen yontemi grip aşılarıdır. Grip aşısı, ozellikle hastalığa yakalanma ve sonrasında oluşabilecek hastalıklar yonunden risk taşıyan Yuksek Risk Grubu dediğimiz kişilere faydalıdır.

Her yıl Eylul sonu - Ekim aylarında tek doz şeklinde yapılmalıdır. Aşı ile koruyuculuk sağlıklı kişilerde %80 lere varmaktadır; yaş ilerledikce koruyuculuk %50 - 60 lara inmekle birlikte hastalığın hafif gecirilmesi sağlanmaktadır.

Aşı uygulaması, erişkinlerde omuz kası icine veya cilt altına, 2 yaşın altındaki cocuklarda uyluğun on-yan kısmına bir sağlık gorevlisi tarafından yapılmalıdır. Her sene aşı iceriği değiştiğinden kişi o sene uretilen aşı ile aşılanmalıdır. Bu şekilde yapılan aşı, 1 yıl kadar gripten koruma sağlar. Aşı, embriyonlu yumurta kesesinden elde edilmektedir; bu nedenle yumurta allerjisi olanlar kullanmamalıdır