Hepatit A hastalığı, Hepatit A virusunun (HAV) neden olduğu bir karaciğer hastalığıdır. Bulaşma dışkıdan olur. Hastalık gecirildikten sonra kanda HAV bulunmaz, bu nedenle taşıyıcılık ve kan nakli ile bulaşma olmaz. Siroz meydana getirmez.
Kulucka donemi 2-6 haftadır.
Kırıklık, hafif ateş, bulantı, kusma, ishal, iştahsızlık, hafif kas ve eklem ağrıları gibi genel şikayetlerle başlar. Sarılık bulguları 3-4 haftada kaybolur ve 6-8 haftada hastalar tamamen iyileşir. Sonuc genelde iyidir, ancak hastaların %1 inde fulminan hepatit denilen durum ve olum meydana gelebilir.
Tanı
İlk hafta icinde IgM tipi antikorlar yuksek duzeydedir ve 2 ay icinde tamamen kaybolur. IgG tipi antikorlar ise 1 ay sonra ortaya cıkar ve yıllarca kalır. IgG tipi antikorların saptanması hastalığın daha onceden gecirildiğinin bir gostergesi olarak kabul edilir ve kanda saptandığı surece o kişide HAV hastalığı tekrar gelişmez.
Korunma
Hepatit A dan korunmak icin, el ve tırnak temizliğine son derece dikkat etmek gerekir.
Şehirlerin kanalizasyon sistemlerinin uygun olması onemlidir.
Hepatit A geciren kişilerin mikrobu bulaştırmalarını onlemek icin, ic camaşırlarının, carşaflarının ve tuvaletlerin %3 luk formalin veya %2.5 lik kloramin solusyonu ile temizlenmesi gerekir.
Hastayla ilgilenenlerin (doktor, hemşire, bakıcı, akraba gibi) sık sık ellerini mikrop oldurucu sıvılarla (zefiran) temizlemeleri gerekir.
Aşı
iyi seyirli bir hastalık olduğu icin Hepatit A ile meydana gelen hastalıklar icin aşı genelde gerekli değildir. Ancak hasta ile irtibatı olan kişiler icin (hekim, aile fertleri gibi) immunglobulin ile korunma onerilebilir (Beriglobin). Yetişkinlere kas icine 4-5 ml yapılır ve 4-8 hafta korunma sağlar.
Tedavi
Yatak istirahati : Sırt ustu yatmak karaciğerin kanlanmasının en iyi şekilde olmasını sağlar. Bu şekilde istirahat edilerek karaciğerin yuku azaltılır ve iyileşme hızlanır.
Diyet : İlk gunlerde hastalar genelde iştahsız olduklarından sindirimi kolay besinler (meyva suyu, acık cay, sut, corba, pure, kızarmış ekmek, bal, recel ve yoğurt) verilmelidir. Ancak hastaya yemesi icin ısrar edilmemelidir; cunku karaciğer kendini korumak icin iştah azaltıcı bazı onlemler alabilir. İştahsızlık uzun surerse asidik ozel karışımlar hekim tarafından verilir. Boyle bir durumda iştah acılınca hemen proteinli besinler verilir. Karbonhidratlı gıdalar normal şekilde verilmeye devam edilir. Tuzsuz yemeğe gerek yoktur. Alkol yasaklanır. Gunluk alınan yağ miktarı 50 gramı gecmemelidir. Gunluk kalori 3000 i gecmemelidir. Sarılık ortadan kalktıktan sonra 6 ay boyunca alkol, kızartma, baharat, sirke ve mezeler verilmez.
İlac : Sindirim zorluğu olanlara sindirimi kolaylaştırıcı ilaclar verilir. Ayrıca B ve C vitaminleri verilir. Kaşıntı, bulantı-kusma icin de gerekirse ilac verilebilir. Kusmaları fazla olanlara serum takılabilir. Yine hastanın durumuna gore ilac tedavisi hekim tarafından başlanabilir.