Kıl donmesi, kılların kuyruk sokumu ve nadiren gobekte cilt altına gecip yara, abse ve fistul oluşturmasıdır. Kıl donmesi, yani DERMOİD KİST veya PİLONİDAL SİNUS, cilt altı kıl yuvası demektir. Sırt ve baştan dokulen kılların kuyruk sokumundaki iki kaba et arasında, kıllı ve terli oluğa takılıp surtunmelerle oluğun en dibindeki ter bezi deliklerinden vida gibi donerek cilt altı yağ dokusu icine hissettirmeden girmesi, labirentler acması, peşinden labirentlere giren bakterin de katkısı ile etrafı iltihaplandırması; cerahatlı veya kanlı, pis kokulu akıntılar ve abseler oluşturmasıdır. Sert buro koltuklarında ve bilgisayar başında, ozellikle kaykılık pozisyonda uzun sure oturanlarda veya uzun sure jip surenlerde veya uzun sure otobus yolculukları yapanlarda daha sık olur. Kıl donmesi 16 ila 30 yaş arası kıllı ve gurbuz, genc erkeklerde, nadiren de genc bayanlarda oluşur. Oluş şekline gelince; kıllar yılan derisindeki gibi yivli veya pullu olup, dar ve sıkışık veya surtunmeli ortamlarda kıpırdandıkca tek yonde ilerler. Sac telini iki parmak ile tutup hafifce oğuşturunca bu hareketi acıkca gormek mumkundur. Benzer şekilde iki kaba et arasındaki herhangi bir serbest kıl, surtunme, itelenme ve donme mekaniği ile oluğun dibine doğru hareket eder. Hiperkeratoz ve aşırı terleme nedeni ile genişlemiş bir ter bezi ağzından deri icine girebilir, peşinden başka bir kıl gecebilir. Giderek bu minik ağız, kılların minik zorlaması ile genişler, deri hucreleri ter bezinin ve deliğin icine doğru yurur ve deliklerin ic yuzeyi cilt epiteli ile doşenerek minik bir tunel oluşur ve peşpeşe kılların buraya girmesi kolaylaşır. Uzun sac kılları bile girebilir. Bazan bir kac kıl girdikten sonra tunel girişi iyileşip kapanabilir. Ama tunel icindeki kılların ve bakterilerin cilt altında derinlere doğru ilerlemesi ve iltihaplanmalar devam eder. Gunun birinde mutlaka abseleşme ve fistulleşme olur. Fistul ağızlarının % 78 i oluğun sol kenarında ve % 82 si kıl giriş deliklerinin yukarı tarafında yer alır.

Kıl donmesinde Kuyruk Sokumu Neden Tercih Nedeni?

Kuyruk sokumunu tercih nedeninde

1. teori; sırttan dokulen kılların kaba etler nedeni ile oluşan derin olukta birikmesi; iki kaba etin birbirine veya oturulan zemine veya sert ve dar giysilere surtunmesi ile kılların yuruyebilmesi; kapalı ortam nedeni ile oluktaki cildin incelmesi ve kolay delinip tahriş olması ve sert kuyruk kemiğinin baskısı nedeni kılların daha da kolay ilerlemesidir.

2. teori; insan vucuduna ana rahmindeyken cilt elbisesi, pelerin şeklinde yukardan aşağıya giydirilir; cilt pelerinin fermuarı gibi kuyruk sokumunda kapatılır. Kapanma sırasında bir kısım cilt dokusu kıl olarak altta kalabilir. Kıllanma yaşına gelince bu bolgede kıllar buyuyerek dermoid kist oluşturabilirler. Kıl donmesinin bir başka gorulduğu yer gobek cukurudur. Gobek cukuru derin ve kişi kıllı ise akıntı ve apse olabilir. Buraya da kıllar yuruyerek pis kokulu akıntılar, hatta nadiren, gobek etrafında veya karın icinde abse ve fistuller oluşturabilir.

Kıl Donmesinin Belirtileri Nelerdir?

Kuyruk sokumunda veya anusun arka yukarı tarafında az hassas kucuk şişlikler kaşıntı, akıntı veya akıntısız , kıllı, kılsız, milimetrik delikler ve bazan de abse oluşmasıdır. Muayene ve tetkiklerde ici iltihabi granulasyon dokusu ve kıl dolu kese ve fisutller ve olayı cepe cevre sınırlayan ve kılların daha derinlere gitmesini onemli olcude onleyen kalın fibrotik kılıf gorulur. Abselerin hacmi 1 cc den 100 cc ye kadar değişir ve kendini lokal ısı ve ağrı, sistemik ateş ve halsizlik ile belli eder.

Kıl Donmesi Doğuştan Olabilir Mi?

Son yıllardaki araştırmalar, 16 yıllık tecrubemiz ve histopatolojik incelemeler hastalığın doğuştan değil sonradan kazanıldığını gostermektedir. Tedavi ve takiplerini yaptığımız 1000 den fazla hastanın hic birinde kıl ve iltihabi tahriş ile oluşan granulasyon dokusu dışında farklı dokuya orneğin kıl ve ter ureten follikul ve ter bezlerine, mustakil deri dokusuna rastlanmamıştır. Bu bulgular hastalığın doğuştan olmadığını gosterir. Ancak kuyruk sokumunda, doğuştan kalan cukur ve delikler varsa bunlar kıllanma donemi gelince az da olsa risk teşkil eder.

Tedavi Edilmezse Ne Gibi Sorunlar Gelişebilir?

Kuyruk sokumunda abse ve akıntılar eksik olmaz. İkide bir ağrılı abseler nuks eder. Hastalık sağa sola genişler, bolge kostebek yuvasına donuşur. Yani; dermal epitel denilen deri hucreleri, kılları peşinden kıl kesesinin ve deliklerin icine girip yeni yeni tuneller veya labirentler oluşturur; daha cok yatay, nadiren dikey yonde, cok yonlu olarak deri dokusu icinde ilerler. Labirentler icine giren kıl sayısı da, tahriş de artar; hastalık durmadan genişler, pek cok delikten zuhur eden pis kokulu akıntılar dayanılmaz olur. Yıllarca suren kronik, iltihabi akıntılar, nihayette, epidermoid kanser geliştirebilir. Veya hastalık, nadiren de olsa derinleşerek kalın bağırsak, rektum ve mesane icine ilerleyebilir, hatta mesane kanserine dahi yol acabilir. Haliyle bu durumda tedavi zorlaşır ve olaya multidisipliner yaklaşmak gerekir.

Kıl Donmesi Nasıl Tedavi Edilir?

Bu gune değin fazla uygulanmış olan tedavi şekli cerrahidir. Cerrahi tedavi şeklileri coktur ve hemen hepsinde sağlam cevre doku ile birlikte hastalıklı dokular genişce cıkarılır, yara acık bırakılarak aylar suren pansuman ile kapanbası beklenir. Ya da yara ceşitli tekniklerle kapatılır. Kapalı yontemlerden Limberg in tarif ettiği, derin olduğu duzleyici flep rotasyonu, en radikal yontemdir. Ancak 2 - 3 gunu hastanede olmak uzere 5 ila 10 gun yatak istirahati, iki gun sureli hemovak dren geniş spektrumlu antibiyotik tedavisi on gun yuz ustu yatılması ve uzerine oturulmaması, bir hafta su değdirilmemesi ve operasyon sırasında en ufak bir kıvrım gamze veya oluk bırakılmaması gerekir. Değilse nuks riski %10 u bulur. Bu nedenle alternatif yontem araştırmaları devam etmiş ve Fenol ile oldukca etkili tedaviler yapılmıştır.

KIL DONMESİNDE ALTERNATİF TEDAVİ: GUMUŞ NİTRAT ve FENOL

Kıl donmesinde alternatif tedavi olarak tarafımızdan geliştirilen sklerotik ve litik bir kimyasal ajan olan fenol ve ondan daha guclu olan gumuş nitrat uygulamalarımız klasik cerrahi yontemlere gore cok daha etkili olmuştur. Bu yontemde eritilen gumuş nitrat aynen veya fenol, fistul ağızlarından veya folikullerden iceriye verilir. Kılların yuvalandığı piyojenik granulasyon dokuları ve diğer patalojik dokular; ilac etkisi ile hızla erir ve gri bulamac halinde dışarıya akar. Mikro enstrumantasyonla labirentler ve fistullerin ici temizlenir. Fistul girişleri gerekirse eksize edilir ve tekrar kıl girmemesi icin suture edilir. Bu işlemler 15 dakikada tamamlanır. Hastalığın cok ilerlediği bazı hastalarda gerekirse labirentler kısmen veya tamamen acılır, kılların ilerde sorun cıkartabileceği gamzemsi cukurluklar ve kıvrımlar varsa kucuk plastik ve estetik mudahale ile duzeltilir. Ama eskiden beri mevcut ve pilonidal sinus oluşturmamış geniş cukurlara mudahale tavsiye edilmez. İşlem bitince labirentler antibiyotikli pomatla doldurulur ve hasta evine gonderilir. Gunluk pansuman ve temizlik ve 1 hafta sonunda kontrole gelmesi oğutlenir. İyi kurete edilmiş labirentler genellile 1 haftada iyileşir. Ancak tavanı acılmış labirentelerin ve sinuslerin tamamen kapanması pansuman yardımı ile 2 ila 3 haftayı bulur. Bu surenin illa da kısaltılması isteniyorsa, fistullerin fibrotik duvarları, lokal anesaaai altında, kurete veya eksize edildikten sonra suture edilir. Bu durumda işlem suresi 30 dakikayı bulur.

Alternatif Tedavide Tam Başarı Şansı Nedir?

Her işte olduğu gibi başarı, dataylarda gizlidir. İşin puf noktalarını iyi bilmek, titizlik yakın ilgi, hasta ve hekim işbirliği başarıyı belirleyen başlıca faktorlerdir. Sadece labirentleri kıldan arındırmak yetmez. Yeni kıl girişimlerine yol acacak mikro girişleri, en kucuk şuphe arzeden gamzeleri potansiyel cukurları gidermek şarttır. Kurallara uyulursa, başarı tamdır.

Nuks İhtimali Nedir?

Kıl donmesinin alternatif tedavisinde, kurallara uyulduğu takdirde, nuks (tekrarlama) ihtimali sadece % 3 - 5 tir. Sebebi de gozden kacabilecek bazı mikroskobik kıl girişlerinin kalabilmesi veya hijyenik bakım kusuru sonucu oluşabilecek yeni kıl giriş delikleridir. Caresi dikkat ve hijyenik bakımdır. Nuks halinde metodu değiştirmeye gerek yoktur. Hatta verilen eğitim sayesinde henuz başlangıc halinde iken yakalanacağı icin cozum daha basit ve sonuc kesindir.

Nuksu Onlemek icin Hastanın Uyması Gereken Kurallar ve Hijyenik Bakım Nedir?

Hijyenik bakım, ince sıhhi temizlik demektir; şoyle ki; 1 - Hekimin onerdiği şekilde, hastalar temizlik ve pansumanlara riayet etmeli. Yara veya kıl giriş delikleri iyileştikten sonra, kuyruk sokumu oluğu hergun taharetlenirken yıkanıp silinerek boşta gezen kıllar temizlenmeli. 2 - Kuyruk sokumu sabah akşam giyinirken el ile 3 - 5 saniye fırcalanıp kıl, hav, yun ne varsa uzaklaştırılmalı 3 - Cok kıllı olanlar, 30 yaşına kadar kuyruk sokumu oluğunu, haftada bir kez kıl dokucu krem ile veya cımbızla temizlemeli, kaba etlerini genişce traş ettirmeli. Otuz yaşından sonra, kuyruk sokumu cildi nispeten daha az terler ve kurur, giderek sertleşip kalınlaşır ve delinme riski kalkar. İster ameliyatla ister ilacla tedavi olsun tedavi sonrası hijyenik bakım tedavisinin uzun sureli başarı şansını doğrudan etkiler.

Alternatif Tedavilerin Yan Etkileri Nelerdir?

Fenol ve gumuş nitrat; labirent dışında kacırılmadığı surece hic bir yan etki oluşturmaz. Kacırıldığında birkac gun icinde aynı yerde enflamasyon, ağrı ve akıntı yaparsa da tedavisi lokal anesaaai altında debridmanla sağlanır. İlac hic bir zaman damar icine verilmediği icin sistemik etki oluşturmaz; dokulardan damar icine geciş veya emilim olmaz; harici yan etki olmaz.

Kıl Donmesinde Alternatif Tedavinin Avantajları Nelerdir?

1- Narkoz, yani genel anesaaai gerektirmeyen, az invaziv, konservatif ve pratik bir kucuk operasyondur.

2- Hastanede veya evde yatmayı veya istirahati; tahlil ve tetkik gibi bir on hazırlık gerektirmeyen, gunubirlik uygulanabilen bir tedavidir.

3- Nuks ihtimali cok duşuk olup nuksetse bile aynı yontemle, hem de cok daha kolay bir şekilde tedavisi kesinliğe kavuşturulabilir.

4- Mudahale iz bırakmaz ve cok iyi estetik sağlar, anatomi bozulmaz.

5- Hastaların bu alternatif mudahale icin hekime, yarımşar saatten birer gun arayla 2 veya 3 kez uğraması yeterlidir; işten ve yolculuktan alıkoymaz.