kulak tanımı kulağın tanımı kulak yolunun gorevi dalız nedir yolunun gorevi nedir
KULAK


İşitme olaylarının alıcı organı olan kulak dışkulak, ortakulak ve ickulak olmak uzere uc bolumden oluşmuştur.

Dışkulak

Kulak kepcesi ve kulak yolundan oluşmuştur. Kulak yolunun icinde koyu sarı renkli bir madde olan kulak kiri vardır ve gorevi kulağa giren tozları yakalamaktır. Kulak yolunun sonunda, dışkulağı ortakulaktan ayıran, cok ince ve gergin kulak zarı vardır.

Ortakulak

İci hava dolu bir boşluktur ve yutağın ust kısmından uzanan ostaki borusu ile hava alır. Ortakulağın hava alması kulak zarının yırtılmasını onler. Bazı hallerde ostaki borusunun icini orten zar iltihaplanırsa, bu yol kapanır ve işitme biraz gucleşir. Ortakulakta işitme kemikleri olan cekic, ors ve uzengi kemikleri bulunmaktadır. Cekic kemiği kulak zarına bağlıdır, uzengi kemiğinin tabanı ise ickulağın kemik duvarı uzerindeki oval pencereye gecmiştir. Ors kemiği ise bu iki kemiğin ortasındadır. Kulak zarı ses dalgalarıyla titreştiği zaman kulak zarına bağlı olan cekic kemiği sarsılır ve boylece işitme kemiklerinin hepsi titreşime katılarak titreşimleri ickulağa iletirler.

İckulak

Kemik ve zar dolambac olarak iki ye ayrılır. Zar dolambac kemik dolambacın icine yerleşmiş durumdadır. Kemik dolambac da kemik dalız, kemik daire kanalları ve kemik salyangoz olmak uzere uce ayrılmıştır. Kemik dalız uzerinde biri oval, diğeri yuvarlak olan iki pencere vardır. Oval pencereye uzengi kemiğinin tabanı gecmiştir. Yuvarlak pencere ise, ikinci kulak zarı adı verilen bir zarla ortulmuştur. Sarmal bicimdeki kemik salyangoz, bir kenarı eksen tarafındaki duvara yapışık, diğer kenarı serbest olan kemik bir perdeyle iki kanala ayrılmıştır. Zar dolambacın ici renksiz endolenf (ic lenf) sıvısıyla doludur. Kemik dolambacla zar dolambacın arasında ise perilenf (dış lenf) sıvısı vardır. Zar dolambacın uc-parcalı zar yarım daire kanalları, tulumcuk, kesecik ve zar salyangoz adını alan dort bolumu vardır. Zar yarım daire kanalları, kemik yarım daire kanallarının, tulumcuk ve kesecik de kemik dalızın icine yerleşmiştir ve her ucu de vucut dengesiyle gorevli ickulak parcalarıdır.

Zar salyangoz, kemik salyangozun icindeki yarım perdeyle ona karşı olan duvar arasından dolandığı icin butun salyangozda uc kanal oluşur. Bu kanallardan birincisi, zar salyangozun kendi icindeki kanaldır. Zar salyangoz kanalı adını alan bu kanalın icinde, asıl işitmeyle gorevli olan korti organı bulunmaktadır. İkinci kanal, kemik salyangozu dalıza bağlayan dalız kanalı ve ucuncu kanal ise, kemik salyangozdan yuvarlak pencereye giden yuvarlak pencere kanalıdır.

Asıl işitmeyle ilgili yapı korti organıdır. Korti organında işitme sinirlerinin dağıldığı, uzerlerinde titrek tuyler bulunan işitme hucreleri vardır. Bu hucrelerin sayısı yaklaşık 16-20.000 kadardır. Korti organının en onemli ve uzerinde durulacak bolumu, bu organı orten ve bir kenarı serbest olan ortu zarıdır. İckulakta iki turlu sinir vardır. Birincisi, korti organının işitme hucrelerinde sonlanan işitme siniri, ikincisi, zar yarım daire kanalları, tulumcuk ye kesecikte sonlanan denge siniridir.

Duyma olayı

Kulak kepcesiyle toplanarak kulak yolu aracılığıyla kulak zarına gelen ses dalgaları kulak zarını ve kulak zarı da işitme kemiklerini titretir. Bu titreşimler uzengi kemiğinin bağlantısı nedeniyle oval pencereden kemik dolambac icindeki perilenf sıvısına gecer ve boylece, zar salyangozunun endolenf sıvısında ve dolayısıyla korti organmın işitme hucrelerinde sarsıntı oluşur. Bu sarsıntı sırasında işitme hucrelerinin tuyleri, uzerinde sacak gibi yer almış olan ortu zarına carpar. İşitme hucrelerinde oluşan bu, uyartı işitme siniri tarafından beyne ulaştırılır. Ozetle, asıl işitme organı salyangozdur. Zar dolambacın bolumleri olan ve dengeyi sağlamakla gorevli bulunan tulumcuk ve kesecik tabanında, zar yarım daire kanallarının dip bolumlerinde, duyu hucreleri, yani denge organları vardır