KIZAMIK, KABAKULAK, KIZAMIKCIK


(MMR)


Kızamık
Kızamık, ates, dokuntu, nezle, oksuruk ile gozlerde agrı ve kızarıklıga neden olan ciddi ve cok bulasıcı bir viral hastalıktır. Kızamık bazen, zaturree gibi tehlikeli komplikasyonlara neden olabilir. Hastalıga yakalanan 2000 cocuktan yaklasık bir tanesinde beyin iltihabı gorulmektedir. Bu sekilde etkilenen her on cocuktan birisi yasamını kaybetmekte ve dordunun beyninde kalıcı hasar olusmaktadır.
Kızamık, hasta olan kisinin oksurme ve aksırması sırasında cıkan tukuruk damlacıkları aracılıgıyla gecebilir.
Cocuklarda, kızamık hastalıgından birkac yıl sonra SSPE olarak adlandırılan ender bir saglık sorunu ortaya cıkabilir. Hızlı bir sekilde beyni tahrip eden SSPE, her zaman oldurucudur.

Kabakulak
Kabakulak, ates, basagrısı ve tukuruk bezlerinin iltihaplanmasına neden olur. Bazen beyni cevreleyen zarda iltihaplanmaya yol acar. Ancak, hastalıgın kalıcı yan etkileri ender olarak gorulmektedir. Bu hastalık ayrıca kalıcı sagırlıga da neden olabilir.
Kabakulak, hasta olan kisinin oksurme ve aksırması sırasında cıkan tukuruk damlacıkları aracılıgıyla gecebilir.
Hastalıga yakalanan bes ergin ya da yetiskin erkekten yaklasık birisinde erbezlerinde (testislerde) agrılı iltihap ve sislik gorulmektedir. Bu durumdaki erkekler genellikle tamamen iyilesmekte, ancak bu komplikasyon ender olarak kısırlıga yol acabilmektedir.

Kızamıkcık
Kızamıkcık, hafif bir cocukluk donemi hastalıgıdır. Ancak, ergenlik cagındaki gencleri ve yetiskinleri de etkileyebilir. Hastalık lenf bezlerinde sisme, eklem agrısı ile yuzde ve boyunda iki uc gun suren dokuntuye neden olur. Hasta her zaman hızla ve tam olarak iyilesir.
Kızamıkcık, hasta olan kisinin oksurme ve aksırması sırasında cıkan tukuruk damlacıkları aracılıgıyla gecebilir.
Kızamıkcık, kadınların hamileliklerinin ilk 20 haftasında hastalıga yakalanmaları durumunda cok tehlikelidir. Bu, bebekte ciddi olusum bozukluklarına neden olabilir. Ísitme ve gorme ozurlulugu ile kalple ilgili olusum bozuklukları ve zihinsel ozurluluge yolacabilir.
Kızamıkcık cok bulasıcı bir hastalık olup, hamile kadınları ve bebeklerini korumanın en uygun yolu, kadınların hamile kalmadan once ası olmalarını saglamak ve hastalıgın yayılmasını onlemek icin tum cocukları asılamaktır.

Dogurganlık yasında olan ve ozellikle hamile kalmayı dusunen kadınların doktora basvurmaları ve kızamıkcık kan testi yaptırmaları gerekir. Kan testi, baska bir MMR asısının gerekip gerekmedigini gosterecektir. Bir diger MMR asısı yapılmasının gerekmesi halinde, asının koruma sagladıgından emin olmak icin, asının ardından bir kan testi daha yapılmalıdır. Hamile olan veya iki ay icinde hamile kalmayı planlayan kadınlara ası yapılmamalıdır. Kadınların her hamilelikten once, koruma duzeyinin halen yeterli olup olmadıgının belirlenmesi icin, kızamıkcık kan testi yaptırmaları onemlidir.

MMR ’nin Olası Yan Etkileri
MMR asısının yan etkileri, hastalıkların komplikasyonlarından cok daha az sıklıkta gorulmektedir. En yaygın yan etkiler, kisinin kendisini iyi hissetmemesi, hafif ates ve muhtemelen asıdan sonra yaklasık altı ile onbir gun suren dokuntulerdir. Bu sure icinde dokuntuleri olan kisiler hastalıgı baskalarına bulastırmaz.
Ası olan kisilerde bazen, asının bilesimindeki kabakulak virusu nedeniyle, asıdan yaklasık uc hafta sonra tukuruk bezlerinde hafif sisme gorulebilir.
Beyin iltihabı gibi, asının en onemli yan etkisi cok ender olarak gorulmekte ve muhtemelen milyonda bir ya da daha az sıklıkta olusmaktadır.
Yaygın Yan Etkiler asagıdaki uygulamalarla azaltılabilir:
• Fazla miktarda sıvı icilmesini saglama.
• Fazla kalın giyinmeme.
• Ası yapılan yere soguk, ıslak bir bez parcası koyma.
• Herhangi bir rahatsızlıgı azaltmak icin parasetamol alma (ya da cocugunuza verme)(yasa gore uygun dozda vermeye dikkat ediniz).
Yan etkilerin ciddi olması veya gecmemesi ya da kaygı duymanız halinde, doktorunuza ya da hastaneye gidiniz.

Aşı Oncesi Kontrol Listesi
Sizde ya da cocuğunuzda aşağıda belirtilen durumların olması halinde, aşı olmadan once bunları doktor ya da hemşireye iletiniz:
. Son bir ay icinde başka bir a. ı olunması.
. A. ı yapılacağı gun hasta olunması.
. Herhangi bir aşıya karşı ciddi yan etkilerin olması.
. Herhangi bir ciddi alerjinin olması.
. Herhangi bir tur steroid ilac kullanılması (sozgelimi, kortizon gibi).
. Son uc ay icinde gamaglobulin a. ısı veya kan nakli yapılması.
. Bağışıklık sistemini zayıflatan bir hastalığın olması ya da tedavinin uygulanması (sozgelimi, kan kanseri, kanser, HIV/AIDS, radyoterapi ya da kemoterapi gibi).
. Halen ara. tırmaları suren merkezi sinir sistemiyle ilgili bir hastalığın olması.
. Hamile olmanız veya aşıdan sonra iki ay icinde hamile kalmayı planlamanız.
Aşının farklı bir şekilde yapılması gerekebileceğinden, yukarıda
belirtilen durumların doktor ya da hemşireye iletilmesi gerekir