adenom nedir tubuler adenom nedir tubuler tubuler tubuler adenoma
KOLOREKTAL TUMORLER
Prof.Dr.M.ENVER DOLAR
Uludağ Universitesi Tıp Fakultesi
İc Hastalıkları ve Gastroenteroloji Bilim Dalı -BURSA
Kolorektal kanserler gunumuzde organ kanserleri icinde sıklık bakımından ucuncu sırayı, bazı batı ulkelerinde ikinci sırayı alan malign bir tumorudur. Kolorektal kanserlerde tanı yaşı ortalama 62'dir. Ancak, kolorektal kanserler icin risk 50-75 yaş arasında değişir. Yaş ilerledikce risk oranı yukselir. Cocukluk yaşlarında seyrek gorulur. Bunların coğu predispozan faktorler ve polipozis sendromu gibi pozitif aile anemnezi gosterirler. Kolon kanserlerinde genelde cins ve ırk farkı dikkati cekmezken, rektum kanserinde beyaz ırkın baskın olduğu gozlenir.
ETYOPATOGENEZ
Multifaktoryel nedenlerle gelişen kolorektal kanserlerin oluşumunda, mukoza kriptalarında sayıları iki ila beş arasında değişen "kok" hucrelerinin hızla coğalarak Paneth, endokrin, prizmatik yuzey epiteli ve Goblet tipindeki epitele diferansiyasyonu dikkatleri bu hucre uzeri necekmiştir. Cevresel ve luminal multifaktoriyel nedenlerle başlayan kolorektal kanser hastalığı, sonucta somatik ve herediter mutasyonlara neden olabilen "genetik bir hastalık" olarak tanımlanmaktadır.
Kolorektal karsinomlar bir oncul lezyonu izlemeksizin gelişip 1 cm capına gelmeden invazif hale gectiğinde "De-Novo tip", hiperplazi, adenom ve karsinom gibi kademeli olarak geliştiği durumlarda ise, oncul lezyonu izleyen karsinom tipi olarak tanımlanır. Bu tur neoplastik gelişmelerde ileri evrelerde tumorun geliştiği oncul lezyonun izlerini gormek mumkun olabilir. Kolorektal mukozada neoplastik adenom, adenomatoz hiperplazi, iltihabi barsak hastalığı zemininde gelişen villoz proliferasyonlar, yassı adenomatoz de ğişiklikler ve displazi yuksek kanser riskini taşıyan oncul lezyonlardır.
A. PREKANSEROZ HASTALIKLAR
EPİTELYAL POLİPLER
Polip klinik ve endoskopik bir terim olup, kolorektal mukozanın saplı ya da sapsız cıkıntısı olarak tanımlanır. Bu ozellikteki bir lezyon gercekte basit iltihabi, regeneratif hiperplazik bir polip olabileceği gibi, hamartomatoz ya da adenom şeklinde neoplazik bir gelişme de olabilir. Kesin tanı histopatolojik inceleme sonucu yapılır (Tablo.1).
Tablo 1: Kolorektal poliplerin sınıflaması
I-NON NEOPLAZİK POLİPLER
A-HİPERPLAZİK (aaaaPLAZİK)
Geniş tip hiperplazik polipler
Adenom alanları iceren hiperplazik polipler
Mikst hiperplazik-adenomatoz polipler (Sarrated Adenoma)
B. HAMARTOMATOZ
Peutz Jeghers polibi
Cowden hastalığı polibi
Juvenil polip
Ganglionoromatozis
C. İLTİHABİ
Iltihabi (basit) polip
lltihabi, lenfoid, fibroid, granulomatoz stromalı polip
Lenfoid-polip-polipozis
II-NEOPLAZİK POLİPLER
A-Benign (Adenoma)
Tubuler adenom
Tubulo-villoz adenom
Villoz adenom
B-Malign (Kanser)
Noninvazif karsinom
Karsinoma in situ
İntramukozal karsinoma
İnvazif karsinom (Muskularis mukozayı gecmiş)
NON-NEOPLAZİK POLİPLER
Hiperplazik (aaaaplazik) polipler: Genellikle, distal kolonda ve rektumda lokalize olan hiperplazik poliplerin 40 yaş uzerinde gorulme oranı %75'dir. Erkeklerde, kadınlara oranla dort kez daha sıktır . Hiperplazik polip capları ortalama 5 mm olup soluk, kucuk, bazen saplı, genellikle sesil lez yonlardır. Makroskopik olarak adenomları taklit edebilirler. Mikroskopik olarak hiperplazik uzamış kriptalarda bazaldan yuzeye doğru maturasyon gosteren, sık mitoz iceren immatur hucre artışı dikkati ceker. Yuzeye doğru Goblet ve absorbtif tip hucreler belirginleşir, kripta kesitleri yer yer testere dişini andıran gorunumde olabilir. Stromal kollagen lif ve fıbroblastik elementlerde de belirgin hiperolazi vardır. Hiperplazik poliplerin 3 major varyantı tanımlanmıştır.
Geniş tip hiperplazik polipler: 1 cm'den buyuk sesil ya da saplı olup, yuksek silendirik hucrelerden baskın glanduler formasyonlar iceren ve buyuk caplara ulaşabilen poliplerdir. Displazi ve malign değişim gosterebilir.
Adenom alanları iceren hiperplazik polipler:Hiperplazi zemininde tubuler formasyon lar gorulur.
Mikst hiperpiazik-adenomatoz polipler (Sarrated adenoma): Adenomatoz komponentli hiperplazik poliplerdir. Guddelerde testere gorunumu saptanır.
Hiperpiazik polipler, birden fazla hiperplazik polipozis şeklinde kolonda, ozellikle genclerde gorulebilir. Hiperplazik polipler kolorektal kanser ve adenomlara uyan sıklık ve lokalizasyon gosterirler. Benign karakter deki bu lezyonların gercek naturu ve etyolojileri bilinmemektedir. CEA, IgA asetil sialomusin iceriği gibi, kolorektal kanserlere uyan bazı ozellikleri taşıdıkları gozlenmiştir. Hiperplazik polipler genelikle benign mukozal proliferasyonlar olarak kabul edilirsede bunların buyuk tipleri ve adenom komponentli varyantlarının malignite potansiyeli taşıdığı kabul edilmekte ve kademeli kolorektal karsinogeneziste erken safhayı oluşturduğuna dikkat cekilmektedir.
Hamartomatoz Polipler
Peutz-Jeghers Polipleri: Peutz-Jeghers sendromunda polipozisle birlikte major belirtisi olan deri ve daha cok ağız ici mukokutaneoz pigmentasyon ile birlikte gorulur. Bu sendromda nadir olarak selim ve habis over tumorleri, servikal adeno karsinomlar ve meme kanserleri gelişebilir. Peutz-Jeghers sendromunda nadiren, pigmentasyon gorulmeyebilir ya da polip saptanmayabilir. Bu sendromda polipler da ha cok ince barsağın jejunum ve ileum bolgesinde lokalizedir. Ayrıca, kolon, rektum ve midede gorulebilir. Polipler multipl ya da soliter 2 ile 3.5 cm. capında, saplı oluşumlardır. Peutz-Jeghers polibi morfolojik olarak ince barsak tipi mukoza ve muskuler komponentleri dallanmalar yaparak iceren hamartomatoz bir yapıdır. Malignite potansiyeli taşımakta, displazik ve karsinomatoz transformasyon gosterebilmektedir.
Cowden Hastalığı: Gastrointestinal poliplerin gorulduğu otozomal dominant bir hastalıktır. Barsak polipleri dışında meme ve tiroid kanseri, fasial trikolemmomalar, akral keratozis, oral-mukozal papillomlar gorulur. Gastrointestinal poliplerin disorganize, fıbroid, lenfoid, iltihabi yada lipomatoz stromalı hiperplazik polipler olduğu gorulur. Cowden sendromunda barsakta gelişen poliplerde malignite riski duşuktur.
Juvenil Polipler: Daha cok birinci ve ikinci dekadlarda gorulen, genellikle saplı, distal kolonda daha sık lokalize olan ortalama 1.5 cm capında kolay kanayan poliplerdir. Tek ya da nadiren juvenil polipozis şeklinde gorulebilirler. Juvenil polipler histolojik olarak mukustan zengin kubik, prizmatik epitelle doşeli kistik guddeli oluşumlardır. Sıklıkla sekonder değişikliklere uğrayarak ulserasyon, iltihabi infiltrasyon ve hipervaskularizasyon gosterir. Soliter juvenil polipler malignite potansiyeli taşımamaktadır. Ancak bu tur polipten gelişen karsinom olguları bildirilmiştir.
Tubuler Adenom nedir
Sağlık0 Mesaj
●76 Görüntüleme
- ReadBull.net
- Kültür & Yaşam & Danışman
- Sağlık
- Tubuler Adenom nedir