narkoz sonrası narkozun etkileri narkoz etkileri etkisi narkozun etkisi
Anesaaai ya da narkoz; hastanın cerrahi mudahale esnasında ağrı duymaması, cerrahın da mudahalesini daha uygun şartlarda yapabilmesi icin gerekli bir tıbbi uygulamadır. Bir ameliyat, ister genel anesaaai altında ister bolgesel anesaaai ile yapılıyor olsun ilk şartı ameliyathanenin ekip, ekipman ve sterilizasyonunun standartlara uygun olmasıdır. Anesaaai, genel veya bolgesel olsun, enjeksiyon yerinde hafif bir reaksiyondan, olume kadar giden ceşitli istenmiyen veya beklenmedik reaksiyonlara neden olabilir. Bunlar premedikasyonla ( hastanın anesaaai oncesi rahatlatılması ) başlayabildiği gibi, anesaaaiden aylarca sonra da ortaya cıkabilir, her sistemi ilgilendirebilir. Anesaaaiye bağlı sorunlar, ozellikle olumler eskiden beri tıp mensupları, halk ve ulkenmizde de giderek artmak uzere adli cevrelerden geniş ilgi gormektedir.

Anesaaai guvenliğinde; Anesaaaist ve yardımcılarının eğitim ve deneyimi Hastanın fizik durumu Cerrahinin tipi ve suresi Anesaaai yontemi Calışma organizasyonu Olanaklar ve izlem yontemleri gibi pek cok etken soz konusudur.

Guvenlik yanında onem verilmesi gereken diğer konu da anesaaainin kalitesidir. Burada anesaaaist, cerrah ve hastanın beklentileri birbirinden farklıdır. Cerrah, hastasının yeteri derinlikte uyumasını, yeterli kas gevşemesi sağlanmasını ve işlem bittikten sonra da kısa sure icinde uyanmasını bekler Hasta, işlem sırasında hic bir şey duymamayı, ameliyattan sonra ağrısız bir şekilde uyanmayı ve kısa surede hastaneden ayrılmayı ister Anesaaaist ise bunlara ek olarak uygulamanın planlandığı ve beklendiği gibi seyretmesini ister. Bu sırada gelişebilecek beklenmedik ve istenmiyen durumlardan ne hastanın ne de cerrahın haberi olmayabilir ve bunun sorumluluğu da anesaaaiste aittir.

Cerrahi girişim suresince vital ( hayati ) fonksiyonlar hem cerrahi işlemden hem de anesaaaiden olumsuz şekilde etkilenebilir ve yeterli onlemler alınmadığı zaman hasta gecici veya kalıcı zarar gorebilir, hayatını kaybedebilir. Bazen kısa surede duzelebilecek sorunlar, ilerleyerek birbirine eklenerek fatal ( olumle ) sonuclanabilir. Ancak hastada mevcut hastalık, anesaaai ve cerrahi uygulama, ameliyat oncesi ve sonrası bakımın olumlerde payı olabilir bu durumda anesaaainin payının belirlenmesi gucluk yaratır. Burada onemli olan konu, olayın onlenebilirliğinin belirlenmesidir.
Doğrudan anesaaai olayına bağlı olum ( mortalite ) oranını belirlemek guc olmakla birlikte 10.000 de 1 olumde, anesaaainin tek başına sorumlu olduğu kabul edilmektedir. Anesaaaiye bağlı morbidite ( hastalanma, sorunların ortaya cıkması ) sınırları ve sıklığını belirlemek, mortaliteden de guctur.
Anesaaai sırası ve sonrasında, venoz enjeksiyon yerinde bir ekimozdan ( cilt altında morarma, kanama ), hepatit veya serebral hasara kadar varan farklı tur ve şiddette sorunlar cıkabilir.
Bedensel hic bir sorunu olmayan, herhangi bir cerrahi girişim yapılmaksızın sadece belirli sure inhalasyon ( solunum yoluyla ) anesaaaiği verilip uyandırılan hastalarda bile, baş donmesi, yorgunluk, bulantı, baş ağrısı, uşume, titreme olmaktadır. Bu durumda anesaaaik morbidite % 100 mu kabul edilecektir? Bu konuda Lassner "neyse ki anesaaainin nahoş etkileri cerrahinin olumlu etkileri tarafından ortulmektedir." demektedir. Anesaaaik Mortalite ve Morbidite Nedenleri
Beşeri Nedenler Anesaaaik olumlerin yarısına yakınında nedenin anesaaai uygulaması, cerrahi işlem, hasta ve arac/gerec yonunden beşeri hata ve yetersiz eğitim olduğu kabul edilmektedir. Eğitim yetersizliği; Deneyim ve beceri eksikliği, bilgisizlik ve değerlendirmede hata şeklinde kendini gosterebilir. Vital fonksiyonlardaki bir bozukluğun zamanında farkedilmemesi veya yetersiz ya da yanlış tedavi edilmesi, belirli bir hasta icin uygulanan yontemin, o hasata icin uygun olmaması sorun yaratabilir. Beşeri hatalar icinde de dikkatsizlik, acelecilik, onemsememe, sıkılma, dikkatin başka yere verilmesinden ihmale kadar giden nedenler soz konusu olabilir. Burada yorgunluğun katkısı da unutulmamalıdır. İlacların karıştırılması da burada incelenebilir. Kabul edilebilir bir hata değildir. Enjektor ve ampul icerikleri, inhalasyon anesaaaikleri dikkatsizlik, yetersiz işaretleme nedeni ile karışabilir. Bunun onlenmesi icin ilacların enjektore cekilir cekilmez verilmesi, hemen verilmeyecekse mutlaka etiketlenmesi gerekir.Serum fizyolojik, adrenalin ve atropin ampullerinin benzerliği hatırda tutulmalıdır. Sıvılar da hem miktar hem de icerik yonunden işaretlenmelidir. Acil durumlar, anesaaai endikasyonu ve yontemi belirlenirken etki altında kalma, yanlış değerlendirme, cerrahi ekibe ait nedenler ve ekibin uyumsuzluğu da mortalite/morbiditeye katkıda bulunabilir. Mekanik Hata ve Yetersizlikler

Anesaaaik kazalar diyebileceğimiz durumların coğunda mekanik nedenler soz konusudur. Oksijen kesilmesi, oksijen tuplerinin boş olması, gaz hatlarının karışması, yanlış bağlantılar, merkezi gazın kesilmesi vs. gibi nedenlerden kaynaklanabilir. Modern anesaaai aygıtları oksijen kesilmesi halinde alarm vermekte ve diğer gazları da kesmektedir. Ancak yine de uygulamadan once gaz akımının kontrol edilmesi gerekir. Devre parcalarının ayrılması veya uygun olmayan konnektor kullanılması sonucu gelişen gaz kacakları, hastaya yetersiz gaz gitmesine neden olabilir. Aletlerin alarmlarının hatalı olması, yanlişlikla kapatılması bu kazaları kolaylaştırır. Bunların dışında gaz boruları, endotrakeal tup veya devrelerde yabancı cisim, kırılma veya uzerine basılma nedeniyle tıkanma olabilir. Yetersiz organizasyon Denetim veya yardım yetersizliği; Ddenetim yetersizliği, gerektiğinde yardım istememe veya sağlayamama gibi nedenler de soz konusu olabilir. Deneyimli bir anesaaai teknisyeni veya hemşiresinin, asistanlığının başlangıc donemindeki hekime guc donemlerinde cok yardımı dokunacaktır. İzleme yetersizliği, izleme olanakları yetersiz olabilir veya değerlendirme hatası yapılabilir. Ayılma odası olanaklarının yetersizliği; Hic bir hasta ameliyathaneden doğrudan yatağına gonderilmemeli, ayılma odasındaki komplikasyonları azaltmak icin de bu alanlar yeterli personel ve teknik olanakla donatılmalıdır. Dolaşımsal Sorunlar Hipovolemi; Genel anesaaaik ilacların coğu, spinal ve epidural anesaaai hipotansiyona neden olabilir. Bu durum ozellikle kanama veya dehidratasyona bağlı olarak zaten hipovolemik olan hastalarda ciddi sorun yaratabilir. İlac aşırı dozajı; İnduksiyon ajanları gerektiğinden fazla verilebilir. Ozellikle induksiyon sırasında gelişen ve diğer konularla meşgul olunduğu icin farkına varılmayan hipotansiyon tehlikeli olabilir. İlaca aşırı duyarlılık da soz konusu olabilir. Solunumsal Sorunlar Mide iceriği aspirasyonu; ( akcigere cekilmesi ) Olum nedenleri arasında onemli bir yer tutar. Anesaaaiye bağlı tum olumleri % 19 , maternal olumlerin ise % 25 i bu nedenle ortaya cıkmaktadır. Ozellikle obsterik ve acil girişimlerin yapılacağı hastalarda risk daha yuksektir. İnduksiyon sırasında, anesaaai suresince ve postoperatif donemde gelişebilir. Entubasyon sorunları; Entubasyonda başarısızlık, yanlış entubasyon yanında, entubasyon girişimleri sırasında aspirasyon da tehlike yaratır. Ama asıl trajik olan tupun trakeaya ( nefes borusu ) yerleştirilmemiş olması veya anesaaai sırasında yerinden cıkması ve bu durumun zamanında farkedilmemesidir. Hipoventilasyon, hava yolu obstruksiyonu; Narkotik veya kas gevşetici verilmiş hastanın spontan solumaya bırakılması hipoventilasyona yol acar. Anesaaaist başka bir işle meşgul veya hasta başında değil iken gelişen ve farkına varılmayan hava yolu obstruksiyonu olume neden olabilir. Hastanın Durumu ve Yandaş Hastalıklar

Her ne kadar cok kucuk veya ileri yaş, bazı ilave riskler getirebilirse de, dikkatli bir uygulama ile yaş, tek başına mortalite ve morbiditeyi artıran etken olarak alınmamalıdır. Burada anesaaai dışındaki etkenler de soz konusudur. Kardiovaskuler hastalıklar ( Orn. İleri derecede koroner yetmezliği ) Solunum sistemi ile ilgili hastalıklar mortaliteyi artırır.
Koroner arter hastaığı ve / veya kronik akciğer hastalıkları en onemli risk faktoru olarak kabul edilir.