(Meni = Ejakulat = Semen = Dol sıvısı)
3 gunluk cinsel perhizden sonra yapılır. İşlemin doğru sonuc vermesi icin sperm orneği en gec 1 saat icinde laboratuara ulaştırılmalı, tercihen sperm orneği laboratuara yakın bir mekanda verilmelidir. Bu amacla infertilite merkezlerinde sperm orneği verebileceğiniz bir alan ayrılmıştır.
Sperm değerlendirme kriterleri, birkac farklı sınırı kullanır. Kruger kriterleri ozellikle sperm şekil bozukluklarını goz onune alan bir değerlendirme yontemidir. Ozel bir boyama sonrası sperm şekil (morfoloji) ozellikleri incelenerek sperm orneğinin fertilite (doğurganlık) kapasitesi belirlenir. Sperm analizi sonucuna gore ideal olarak karar verebilmek icin 1 ay ara ile yapılmış en az 2 farklı sperm orneği incelenmelidir. Sperm analizinde bir fertilite sorunu saptanırsa erkeğin fiziksel ve hormonal ileri muayenesine gecilir. Sperm uretim dongusu 2-3 ayda bir tekrarlanır. Yani uretilen bir sperm 2-3 ay sonra semene salgılanacaktır. Aynı şekilde kişinin karşılaştığı zararlı etkenler veya tedavi icin kullanılan faydalı ilaclar da sperm uretimini 3 ay icinde etkileyebilir. Semen analizi sonuclarını değerlendirirken bu surec akılda tutulmalıdır.
Normal sperm analizi değerleri:
- Volume (hacim) 1.5-5.0 ml arasında olmalıdır
- Ph: 7.2 'den buyuk
- Viskosite 2'den az
- Sperm konsantrasyonu 15 milyon/ml 'den fazla
- Total sperm sayısı 30 milyon'dan fazla
- Motilite yuzdesi (a+b) % 50'den fazla olmalı. ( a: ileri hızlı) , ( b: ileri yavaş)
- Morfoloji % 30 normal 'dan fazla normal (WHO)
- Morfoloji %4 'den fazla normal (KRUGER STRİCT)
- Lokosit 1 milyon/ml' den az olmalı
Sperm tahlili verirken dikkat edilmesi gereken onemli noktalar:- En ideali 3-4 gunluk bir cinsel perhiz sonrası sperm vermektir. Perhiz suresinin daha uzun tutulması sperm sayısının aldatıcı şekilde artmasına ve hareketlerinin azalmasına neden olabilir. Perhiz suresinin 3-4 gunden kısa tutulması da sperm sayısının azalmasına ve hareketli sperm oranının artmasına neden olarak aldatıcı olabilir. Bu nedenle sperm tahlili vermeden onceki 3-4 gun herhangi nedenle boşalmamış olmanız gerekir.
- Sperm orneğini vermeden once idrarın tamamen tuvalete yapılması gerekir.
- Sperm orneği vermeden once eller sabunlu su ile yıkanması ve bol su ile durulanmalı ve sonra kurulanmaldır.
- Sperm orneği masturbasyon yontemi ile verilmelidir. Bu işlem sırasında hicbir kayganlaştırıcı madde (sabun, tukruk, yağ, vazelin v.b) veya prezervatif kullanılmamalıdır.
- Sperm orneğinin verileceği kaplar sterildir. Kabın ve kapağın ic kısmına dokunulmamalıdır.
- Penisten gelen menilerin tamamının kabın icine verilmesi gerekir. Eğer yanlışlıkla dışarıya akar ise gorevlilere bildirilmelidir.
- Sperm orneği en fazla yarım saat icerisinde oda ısısında veya vucut ısısında guneş ışığı gormeyecek şekilde labaratuara ulaştırılmalıdır.
Sperm tahlili ile ilgili terimler:
- NORMOZOOSPERMİ: Sayı, hareket ve şekil bakımından normal spermler.ASPERMİ: Ejakulatın (semenin) hic gelmemesidir.
- AZOOSPERMİ: Ejakulat yani semen vardır fakat icerisinde hic sperm yoktur. Detaylı bilgi >>
- OLİGOSPERMİ: 20 milyon/mL 'den az sperm olmasına denir.
- ŞİDDETLİ OLİGOSPERMİ: 5 milyon/ml 'den az sperm olmasıdır.
- ASTENOSPERMİ: Spermlerin motilitesi yani hareketleri zayıftır.
- TERATOZOOSPERMİ: Kruger kriterlerine gore normal şekilli sperm sayısı %4’un altında olan spermler icin kullanılır.
- POLİSPERMİ: Sperm sayısı 250 milyon'dan fazladır.
- HİPOSPERMİ: Meni haci normalden azdır.
- HİPERSPERMİ: Meni hacmi normalden fazldır.
- OLİGOASTENOZOOSPERMİ: Hem sayı hem de hareket yonunden normal değerlerin altında olan sperm ornekleri icin kullanılır.
- OLİGOTERATOZOOSPERMİ: Hem sayı hem de morfolojik yapı yonunden normal değerlerin altında olan sperm ornekleri icin kullanılır.
- OLİGOASTENOTERATOZOOSPERMİ: Hem hareket hem de morfolojik yapı yonunden normal değerlerin altında olan sperm ornekleri icin kullanılır.
- HEMATOSPERMİ: Menide kan hucrelerinin fazla olmasıdır.
- NEKROSPERMİ: Meni orneğinde olu hucrelerin fazla olmasıdır.