İlac allerjileri ve ilac reaksiyonları cok sık gozlenen, ancak hakkında cok fazla bilgi sahibi olunmayan konulardır. Eksik ya da yanlış bilgilendirilme, hastalarda coğu kez gereksiz endişelere hatta ilac kullanma korkusuna neden olmaktadır.
İlac allerjilerinin teşhis ve tedavisinde hasta-hekim işbirliği cok onemlidir. Bu nedenle hastaların bilmesi gereken bazı genel konular vardır.
İLAC ALLERJİSİ NEDİR ?
İlac allerjisi, bağışıklık sisteminin ilaclara karşı geliştirdiği aşırı duyarlılık reaksiyonlarıdır.
İlac ilk kullanımda bağışıklık sistemi tarafından tanınır ve o ilaca karşı duyarlılık gelişir. Daha sonraki kullanımlarda ise allerji ortaya cıkar. Bu olay, her birey icin gecerli değildir. Aynı ilac bir hastada allerjiye neden olurken, diğer bir hastada sorunsuz olarak kullanılabilir. Cunku ilac allerjilerinin gelişmesinde bircok faktor soz konusudur ve bu faktorler coğu kez her birey icin farklıdır.
Teorik olarak her ilacın allerjik reaksiyon oluşturma kapasitesi vardır. Cunku ilaclar bağışıklık sistemi icin “yabancı” maddelerdir. Bağışıklık sistemi yabancı olan herşeyi tanıma ve gerekirse mudahale etmek uzere programlanmıştır.
İLACLARLA GELİŞEN HER REAKSİYON ALLERJİ DEĞİLDİR. Kullanım dozlarında gorulebilen ceşitli yan etkiler, yuksek dozlarda kullanımlara bağlı istenmeyen etkiler ve bazı durumlarda ortaya cıkan reaksiyonlar da coğu kez hatalı olarak “allerji” olarak yorumlanmaktadır.
İLAC ALLERJİLERİNDE BELİRTİLER NELERDİR ?
1. Sık gorulen belirtiler :
İlac allerji ve reaksiyonlarında en sık deri belirtileri gozlenir.
URTİKER :
Değişik buyukluklerde olan kaşıntılı kabarıklıklardır. “Kurdeşen” veya “dabaz” olarak ta adlandırılır.
ANJiOODEM: Derinin alt tabakalarında sıvı birikmesi yani odem ile ortaya cıkan şişliklerdir. Genellikle yuz, goz kapakları, dudaklar ve genital bolgede oluşur.
İLAC DOKUNTUSU :
Deriden hafifce kabarık, kucuk, genellikle kaşıntılı, kızamık benzeri dokuntulerdir.
SABİT İLAC DOKUNTUSU :
Sorumlu olan ilaca her maruziyette, daha oncekiyle aynı deri bolgesinde ortaya cıkan bir ceşit allerjik dokuntudur.
2. Daha seyrek gorulen belirtiler:
GOZ VE UST SOLUNUM YOLLARINDA
Gozlerde kızarıklık ve kaşıntı, burun tıkanıklığı ya da burun akıntısı, burunda kaşıntı ve hapşırma.
ALT SOLUNUM YOLLARINDA
Solunum zorluğu, hışırtılı solunum (vizing), oksuruk.
KALP VE DAMAR SİSTEMİNDE
Carpıntı (nabız sayısında artma), tansiyon duşukluğu.
MİDE BARSAK SİSTEMİNDE
Bulantı – kusma, karın ağrısı ya da karın krampları.
SİNİR SİSTEMİNDE
Şuur bulanıklığı, bayılma
3. Anafilaksi (allerjik şok) :
Nadir de olsa tum sistemlere ait bu bulguların hepsi birarada gorulebilir ve anafilaksi olarak adlandırılır. İlac allerjilerinin en ağır şeklidir.