Kalın Barsak (Kolon), Rektum ve Anus (Makat) sindirim sistemimizin İnce Barsaklardan sonra gelen kısımlarıdır. Kalınbarsak ortalama 1,5 m uzunluğundadır. Karın icerisinde ters donmuş U harfi şeklinde karnın sağ alt tarafından kor barsak (cekum ) ile başlar ve yukarı doğru cıkar (cıkan kolon ) karaciğer altından keskin bir donuşle karnı yatay olarak (transvers kolon) gecer Sol ust koşede yerleşen dalağın altına geldiğinde yine keskin bir donuş yaparak sol taraftan aşağıya doğru yonelir (inen kolon ). İnenkolon, sigmoid kolon denilen kolonun son kısmı ile Rektumla birleşir. Rektum, Kalın barsağın genişlemesi sonucu oluşan ortalama 15 cm uzunluğunda olup sindirim sistemimizin son kısmıdır. Anusle dışarı acılır. Kolon ve Rektum hastalıkları, hafif şiddette rahatsızlıklardan, hayatı tehdit edici durumlara kadar ilerleyen rahatsızlıklara neden olabilir. Bu hastalıklarda erken teşhis ve tedavi coğu kez hayat kurtarıcı olabilmektedir. Ne var ki hastaların coğu bilgi eksikliği, ihmal, utanma gibi nedenlerden dolayı hekime gec başvurmaktadır.
KOLO-REKTAL HASTALIKLARIN GENEL BELİRTİLERİ NELERDİR ?
Anusden ( Makattan ) KAN gelmesi ( taze-kırmızı veya durmuş-siyah kan şeklinde olabilir ), Buyuk abdest yapmada (defekasyon) değişiklik olması ( gaitanın incelmesi ), duzensiz şekilde kabızlık- ishal olunması, defekasyon ( buyuk abdest yapma ) yaptıkdan sonra tam rahatlamama ve tekrar tekrar defekasyon yapmak isteği, defekasyon sırasında ağrı olması, anus bolgesinde şişlikler ve yaralar olması, karında zaman zaman izah edilemeyen ağrıların olması, kabızlık, zayıflama, kansızlık ( anemi ) olması gibi belirtilerde mutlaka hekime başvurulmalıdır.
TEŞHİSDE HANGİ YONTEMLER KULLANILIR ?
Fiziki muayene: Hastanın genel olarak yapılan muayenesi.
Rektal Tuşe: Anus ve Rektumun eldiven giyilip vazelin suruldukten sonra parmakla yapılan muayenesi. Bu yontemle bu bolgenin bircok hastalığı saptanır.
Endoskopik muayene; Değişik uzunluktaki optik aletlerle anusten girilerek yapılan muayenelerdir. Bunlar; Anoskopi, Rektoskopi, sigmoidoskopi, KOLONOSKOPİ dir. İşlem oncesinde barsakların temiz olması icin bir gun onceden hastaya barsak boşaltıcı ilaclar verilebilir.Bu yontemlerle tum anus, rektum ve kolonlar gozle incelenebilir, lezyonun (hastalığın) izlenmesi icin fotoğrafı cekilebilir , biyopsi yapılabilir ve gerekirse lezyon uzerinde tedavi edici girişimler yapılabilir.
Rontgen Tetkikleri; “Cift kontrast kolon grafisi”; Anus yoluyla radyoopak ilacın lavman şeklinde verilmesi ile yapılır. “ Barsak geciş suresi” tetkiki; Kabızlıkta uygulanır. Radyoopak maddeler yutturularak vucudu terkediş sureleri ne gore karar verilir. “Defekografi” Defekasyon zorluklarında yapılan tetkikdir. “Tomografi”, “MR”, “Endorektal Ultrasonografi” ve “Karın US” gibi yontemlerde kullanılır.
Cift Kontrast Kolon Grafisi
Anorektal Fizyolojik Calışmalar; Bolgenin işleyişi ile ilgili olarak EMG ve Manometrik calışmalar da yapılabilir.
Laboratuar calışmaları; Hastalara gaitada gizli kan, parazit tetkikleri, genel kan testleri, tumor belirleyici testler gibi tetkikler de luzumuna gore yapılır.
KOLON-REKTUM ve ANUS HASTALIKLARI NELERDİR ?
KANSERLER, POLİPLER, ULSERATİF KOLİT, CROHN, DİVERTİKUL, KONSTİPASYON (KABIZLIK), REKTAL PROLAPSUS, PİLONİDAL SİNUS (KIL KİSTİ), FEKAL İNKONTİNANS ( GAZ-GAİTA TUTAMAMAK), ANAL ABSE, FİSTUL, HEMOROİD, FİSSUR, PRURİTİS ANİ ( ANAL KAŞINTI) ve buna benzer hastalıklardır.