AKCİĞER KANSERİ
Akciğerler gogus boşluğumuzda bulunan, nefes alıp verirken, oksijenin dokulara alınmasını ve karbondioksitin dışarı atılmasını sağlayan bir cift organdır. İşlevini yapısında bulunan hava kesecikleri sayesinde gercekleştirir. Kanserler bulundukları yerlerin adıyla isimlendirilir. Akciğerdeki hucreler bazen ceşitli etkenlerden dolayı kontrol edilemezler ve coğalmaya başlarlar. Bu coğalma sonucunda akciğer ve cevresindeki dokularda tumorler oluşur. Bu şekilde ortaya cıkan hastalığa akciğer kanseri denir. Akciğer kanseri kucuk hucreli ve kucuk hucreli olmayan olmak uzere iki ceşittir.

GORULME SIKLIĞI ULKEMİZDE VE DUNYADA NASILDIR?
Kalp hastalıklarından sonra dunyada olum nedenleri sıralamasında ikincidir. Erkeklerde ise en cok olduren kanser turudur. Bunun da en buyuk nedeni sigara kullanmak ve sigara dumanına maruz kalmak olarak gosterilmektedir. Genelde 55 yaşın uzerinde gorulur fakat bu sigaraya başlama yaşına, sigara kullanma sıklığına, ceşitli kanser yapıcı maddelere maruz kalma durumuna gore değişir.
Kadınlarda tum kanser olumlerinin yaklaşık yuzde 30'undan sorumludur. 20. yuzyılda kadınlarda yaygınlaşan sigara kullanımı nedeniyle cok fazla artış gostermiştir. Ulkemizde de sigara kullanımının son yıllarda artması nedeniyle akciğer kanserinin yaygınlaşması kacınılmaz bir hale gelmiştir.
Turkiye'de erkeklerde gorulme sıklığı kadınlardan daha fazladır. Fakat kadın ve erkek arasındaki bu fark gittikce azalmaktadır. Ulkemizde her yıl yaklaşık 25 bin kişide akciğer kanseri ortaya cıkmaktadır.

NİCİN AKCİĞER KANSERİNE YAKALANIRIZ? RİSK FAKTORLERİ NELERDİR?
Daha once belirttiğimiz gibi akciğer kanserinin en buyuk nedeni sigara kullanımıdır. Sigara tum akciğer kanserlerinin yuzde 95'inden sorumludur. Sigara icen bir kişinin akciğerinin kendini temizleme fonksiyonu bozulur. Kanser yapıcı maddeler yuzunden hucreler hasara uğrar ve kanser ortaya cıkar. Kac kat risk altında olduğunun bilinmesi sigaraya başlama yaşı, sigara kullanma sıklığına gore değişir. Ne kadar cok iciyorsanız o kadar fazla risk altındasınız demektir. Sigara kullanımının yanında sigara dumanına maruz kalan pasif iciciler de aynı riski taşımaktadır.
Ailesinde akciğer kanseri olan kişilerde kansere yakalanma riski normal bireylere gore fazladır. Sigara kullanımı sonucu değişen ve akciğer kanserine sebep olan gen diğer aile uyelerine aktarılmış olabilir. Bu durumda risk 3 kat artmıştır. Bir de sigara iciyorsanız cok daha fazla risk altındasınız demektir.
Ayrıca işi gereği ceşitli kimyasal maddelere (radon, nikel, asbest, berilyum, hardal gazı, arsenik ) maruz kalan kişilerde kansere yakalanma ihtimali daha fazladır. Asbest binaların ve gemilerin yapımında kullanılan bir maddedir. Nefes alırken ice cekildiğinde tehlikelidir.
Bunlardan başka verem hastalığı gecirenlerde, beslenmesi bozuk olan kişilerde ve hava kirliliğine maruz kalanlarda risk artmaktadır. Fazla miktarda alkol kullanan ve yağlı beslenen kişilerde de gorulebilir.

AKCİĞER KANSERİNDE NE GİBİ BELİRTİLER GORULUR?
Hastalığın ileri donemlerinde ceşitli belirtiler gorulur. Akciğer kanseri erken donemde pek belirti vermeyebilir. Şu belirtiler akciğer kanserinin gostergesi olabilir: Uzun suren oksuruk (inatcı oksuruk), Goğus ağrısı, Kanlı balgam cıkarmak ve cıkarılan balgam miktarının fazla olması, Sırtta ve omuzda gecmeyen ağrı, Sesin kısılması, Yuzde ve boyunda şişlik oluşması. Bu belirtilerin yanında başka bulgular da gozlenebilir. İştah ve kilo kaybı, akciğerde iltihap olması, halsizlik, gorme kaybı, hafızada azalma, kemik ağrıları, hormonal bozukluklar gibi.

AKCİĞER KANSERİ TANISI
İlk muayeneden sonra bazı tetkikler yapılır. Oncelikle hastanın sağlık durumu hakkında bilgi almak icin ceşitli kan testleri istenir. Akciğerde meydana gelen anormal durumların goruntulenmesi icin akciğer tomografisi ve filmi cekilir. Doktor akciğerde bulunan yapılara (bronşlara) bakmak isteyebilir. Bunun icin bronkoskop denilen bir alet kullanır. Gerekirse akciğerden incelenmek uzere parca alınır. Bu sırada hasta uyuşturulduğu icin ağrı hissetmez. Balgam incelenmesi kanser hucrelerinin olup olmadığını anlamak icin gerekli bir tetkiktir. Gerekirse diğer dokulara yayılım olup olmadığını anlamak icin şuphelenilen yerlerden parca alınır.

AKCİĞER KANSERİ TEDAVİSİ
Akciğer kanseri olanlarda tumor ya ameliyatla cıkartılır, ya ışın tedavisiyle kanser hucreleri oldurulur ya da ilac tedavisi (kemoterapi) uygulanır.
Kanser yayılmamışsa cerrahi tedavi uygulanabilir fakat kucuk hucreli akciğer kanseri tedavisinde nadiren kullanılır. Akciğerin bir kısmı ya da tamamı gereken neyse o şekilde cıkartılır.
Işın tedavisiyle kanser hucrelerinin yayılması onlenir ve bu hucreler yok edilir. Beyine de bu uygulama yapılabilir. Amac vucuttaki kanser hucrelerini yok etmektir. Bu tedavi diğer tedavilerle birlikte kullanılabilir.
Kucuk hucreli akciğer kanseri tedavisinde kemoterapi kullanılır. Verilen ilac hap ya da iğne şeklindedir. Damardan verildiği icin sadece akciğerdeki kanser hucrelerini değil, diğer yerlerdeki kanser hucrelerini de yok eder.
Bir diğer tedavi şekli ise son yıllarda kullanılan girişimsel bronkoskopi yontemidir. Nefes alırken zorluk cekenlerde uygulanan bir yontemdir. Bu tedavilerin bir kısmının bir arada olmasıyla hasta maksimum fayda sağlar. Hangilerinin kullanılması gerektiği kanserin turune gore doktor tarafından belirlenir.

KANSERİNDEN NASIL KORUNURUZ?
Bunun cok etkili ve bir o kadar da basit yolu vardır. Kendinize bir iyilik yapın ve sigarayı bırakın. Kanserin sebebi yuzde 95 sigaradır. Bıraktığınız zaman sadece halletmeniz gereken yuzde 5'lik bir dilim kalıyor. Şayet sigara icmiyorsanız sigara icilen ortamdan uzak durmanız gerekir. Pasif iciciler de aktif iciciler kadar etkilenmektedir. Spor yaparak sağlıklı bir yaşam surme şansınız artar. Kanser riskini azaltmış olursunuz. Bunların dışında alkol tuketiminden kacının, az yağlı besinlerle beslenin ve meyve ve sebzeyi bol miktarda tuketin. Beslenmenizin dengeli olmasına dikkat edin.