havale nedir uykuda havale ateşsiz gecirmek gecirmek nedir gecirmek ne demek
Havale


Havale geciren biri olduğunda şaşırıp kalmamak icin basit ilkyardım yontemlerini oğrenmek gerekir. Havale, insanda caresizlik duygusu uyandıran, en urkutucu belirtilerden biridir.


Nedenleri
Bebeklerde ve kucuk cocuklarda havalelerin başlıca nedeni yuksek ateş ve sıcaklıktaki ani artıştır. Yuksek ateşte havale gecirme eğilimi aileden gelir. Ancak havale gecirenlerde zamanla buna direnc gelişir ve genellikle beş yaşından sonra ateş havaleleri pek gorulmez. Yenidoğanlarda havaleler, beyin hasarlarından ya da merkezi sinir sistemi bozukluklarından kaynaklanabilir. Sara da bir havale nedenidir. Kaza sonucu zehirlenmeler, alkolizm ya da kurşun, cıva gibi maddelerle zehirlenmeler de havalelere yol acabilir.


Belirtiler
Ateşe bağlı havale coğunlukla cocuğun bilincini yitirmesi ve yere duşmesiyle başlar. Genellikle denetimini yitirir ve kasılır, cırpınır, titrer. Solunumu gucleşir, ağzından salya akabilir. Dişleri cok sıkı kenetlenebilir ve arada kalmışsa dilini ısırabilir. İdrar ve dışkı kacırabilir. Havaleden sonra hasta coğunlukla bir an kendine gelir ama sonra hemen uykuya dalar. Yuzunde duruma ozgu bir ifadeyle horlayabilir. Bu tip havaleler yalnızca bir - iki dakika surer. Sara havaleleri ise, ya bedenin belirli bolgelerini ya da hem bilinci hem de beden kaslarını etkiler. Dili ısırma olasılığı dışında, sert bir cismin ustune duşerek ya da yerde cırpınırken bir eşyaya carparak yaralanmalar olabilir. Kişi kusup tıkanırsa ya da kusmuğu akciğerlerine giderse, ciddi komplikasyonlar, hatta olum soz konusu olabilir. Arac kullanırken ya da bir makineyle iş yaparken havale gecirilirse, korkunc kazalar ortaya cıkabilir.


Tedavi
Havale gecirmekte olan birini (yardım cağırmak icin bile olsa) kesinlikle yalnız bırakmayın. Nobeti yalnızca birkac dakika surecektir, yanında kalmanız en doğru hareket olur. Havale geciren kişinin yanına eğilin ve olanaklıysa bir kumaş parcasını, sozgelimi katlanmış bir mendili dişlerinin arasına yerleştirin. Dişleri birbirine kenetlenmişse, sakın ağzını acmaya calışmayın. Ustundekileri, ozellikle boynunu ve goğsunu sıkan giysileri gevşetin. Kolları ile bacaklarını ve kafasını, cevredeki cisimlere capmasını engelleyin. Olanaklıysa bu tur eşyaları uzağa cekin. Havale geciren kişiyi zorla tutmaya ya da tokatlayarak ayıltmaya calışmayın. Kusuyorsa, kafasını bir yana cevirerek kusmuğunun dışarı akmasını sağlayın. Hastayı cırpınması kesildiğinde, kendini toparlayabileceği bir pozisyona getirin ve kendine geldiğinde ya da uykuya daldığında hemen bir doktor bulun. Cocuğun ateşi varsa, doktor beklerken alnına ıslak bir bez koyun.