Hormon Bozukluğu Sebepleri
Kadınsal hastalıkların başında gelen ve bir cok kadının sağlık sorunu olan Hormon Bozukluğu sebeplerine değiniyoruz bu konumuzda Melek'ler.
Polikistik over hastalığı adet duzensizliği, kıllanma, istendiği halde gebe kalamama şeklinde belirtileri olan bir hastalıktır. Bu belirtilerin birkacı veya tamamı birarada bulunabilmektedir. Hastalığa yumurtalıklarda yer alan cok sayıda kist sebep olmaktadır.Bu durumda da yumurtalıkla normalin 2-5 katı buyur.
Hastalığın ortaya cıkış nedeni kesin olarak bilinmemektedir. Beyinde yumurtalıkları uyarıcı hormon salgılayan hipotalamus, hipofiz gibi ust merkezlerle yumurtalıkların ilişkisi bozulmuştur. Hipotalamusun salgıladığı hormona hipofiz bezi aşırı yanıt vermekte ve luteinizan hormon salgısı artmaktadır. Bu hormon yumurtalıkları uyararak aşırı erkeklik hormonu salgılamakta ve yumurtalıklarda normal yumurta gelişimi gercekleşememektedir. Bunun sonucunda bu kadınlarda luteinizan hormon ve erkeklik hormonları testosteron yukselmektedir. Yumurtlamadan sonra salgılanan progesteron hormonu ise yumurtlama gercekleşmediği icin, normal olarak salgılanamamakta ve kanda duşuk duzeyde bulunmaktadır. Estrogen hormonu ise normal duzeyde salgılanmaktadır. Ayrıca sut salgılatan hormon prolaktin de polikistik overli hastaların 1/3’unde yuksek bulunmaktadır.
Polikistik over hastalığı hormonlar arasındaki dengenin bozulduğu ve bunun bir kısırdonguye donuştuğu bir hastalıktır. Hastalığın ortaya cıkışını kolaylaştıran bazı etkenler soz konusudur, bunlar genetik eğilim ve şişmanlıktır. Aslında şişmanlığın hastalığın ortaya cıkış nedeni mi, yoksa hastalık sonucunda mı oluştuğu kesin değildir. Ancak polikistik over hastalığı bulunan kadınların yaklaşık yarısının şişman olduğu bir gercektir. Şişmanlarda yağ dokusunda erkeklik hormonu uretimi daha fazladır ve bu durum hastalığın ilerlemesine katkıda bulunur.
Polikistik overli hastaların buyuk coğunluğunda seyrek adet gorme veya hic adet gorememe gibi şikayetler vardır. Hastaların %90’ında erkeklik hormonu artışına bağlı kıllanma ve ciltte yağlanma vardır. Polikistik overli hanımların yaklaşık yarısında kilo fazlalığı soz konusudur.
Polikistik overli bir kadında tedavinin ilk basamağını kilo verme oluşturmalıdır. Gerek diyet gerekse egzersiz yardımı ile kilo verme ile adetler duzene girip, yumurtlama sağlanabilir. Daha once ilaclara yanıt vermeyen bir hasta kilo verme sonrası ilaclara yanıt verir duruma gelebilir.
Cocuk isteği olmayan, adet duzensizliği ve kıllanma yakınması olan bir kişide hem adetleri duzene sokmak, hem de kıllanmaya karşı genellikle doğum kontrol hapları kullanılır. Bu amacla kullanılacak doğum kontrol haplarının progesteronlarının, erkeklik hormonuna karşı etkilerinin olması tercih edilir. Yine kanama bozukluklarına karşı sadece progesteron iceren ilaclar da kullanılabilir.
Kıllanmaya karşı ise sıklıkla kullanılan ilaclar siproteron asetat ve spironolaktondur. Bazen bu iki ilacın birlikte kullanılmasından da iyi sonuclar alınabilmektedir. Tedaviye en az 6 ay devam edilmesi gereklidir. Tedavi ancak yeni kıl oluşumunu engeller, eski kılların ortadan kalkmasını sağlamaz.Mevcut kılların yok edilmesi icin elektroliz, lazer veya epilasyondan yararlanılabilir.
Cocuk isteği olan kadınlarda ise kullanılacak ilaclar hem duzenli adet gormeyi sağlar, hem de yumurtlama ve gebe kalmayı kolaylaştırır. Bu amacla tercih edilen ilk grup ilac klomifen sitrat olup, adetin 3-5. gunlerinden itibaren kullanılır. Klomifen ile hastaların %75’inde yumurtlama, %50’sinde ise gebelik elde edilebilmektedir.
Polikistik over hastalığı icin kullanılan cerrahi tedavi yontemi laparoskopidir. Laparoskopi ile her yumurtalığa 10 civarında delik acılarak minik kistler patlatılmaktadır. Bu tedavi ile hormonal kısırdongunun kırılması ve yumurtlama sağlanabilmektedir. Ancak laparoskopi, ilacla tedaviye yanıt vermeyen veya aşırı yanıt veren hastalarda kullanılması gereken, son tedavi seceneği olmalıdır.
Polkistik over hastalığı olanlarda tup bebek yontemi ile gebelik elde etme şansı yuksektir.