BOBREK NAKLİ: ORGAN BAĞIŞIORGAN NAKLİ NEDİR ? Gorev yapmayacak kadar hasta ve hatta bedene zararlı hale gelen bir organın, bir yenisi ve sağlamı ile değiştirilebilmesi işlemine" Organ Nakli" veya Organ Transplantasyonu "denilir. ORGAN NAKLİNİN ŞU ANKİ DURUMU NEDİR ? Gunumuzde goz, bobrek, karaciğer, kalp, pankreas, kemik iliği, kalp- akciğer, kemik ve ince barsak en cok nakledilen organlardır. Bu nakillerde organlar hemen hemen daima olulerden yada 1. derecedeki akrabalardan sağlanmaktadır. Orneğin kalp hastalığından olmuş bir kişinin sağlam kornea ve bobrekleri alınıp, gormeyen insanlara yada bobrek hastalarına nakledilmektedir. KRONİK BOBREK YETMEZLİĞİ HASTALIĞI (UREMİ) NEDİR ? Vucudumuzda cok onemli gorevler yapan bobreklerimiz taş, şeker hastalığı, nefrit, yuksek tansiyon, mikroplar, yaralanmalar veya kullandığımız ilaclar nedeniyle hastalanabilir. Bu hastalıkların bazıları tedavi edilirken, tedavi ile duzelmez gittikce ilerleyerek kişiyi olume goturur. Tedavi edilmeyen ilerlemiş bu tur bobrek hastalıklarına uremi (kanda ure miktarının yukselmesi) son donem bobrek yetersizliği veya kronik bobrek yetersizliği gibi adlar verilmektedir. KRONİK BOBREK HASTASININ NE GİBİ ŞİKAYETLERİ OLUR? Bu hastalarda bulantı, kusma, iştahsızlık, halsizlik, gucsuzluk, burun kanaması, kaşıntı, nefes darlığı, oksuruk, vucudunda şişlik, uykusuzluk, kramp, huzursuzluk gibi şikayetler vardır. Bazıları birden nefes darlığı veya koma hali ile hastaneye kaldırılır. TURKİYE'DE KRONİK BOBREK HASTASI COK MUDUR ? Turkiye'de her yıl 3.000 kişinin kronik bobrek yetmezliğine girdiği tahmin edilmektedir. Sağlık Bakanlığı'ndan alınan rakamlara gore 2001 Şubat ayı itibariyle 19.609 diyaliz hastası mevcut olup, bunların 18.063'une hemodiyaliz, 1546 'sına Periton diyalizi uygulanmaktadır. Bu hastaların ne yazık ki coğu genc olup, genellikle 20-40 yaşları arasındadır. KRONİK BOBREK HASTALIĞININ TEDAVİSİ VAR MIDIR ? Her iki bobreği de calışmayan bu hastalar icin, hasta bobrekler yerine suni bobrekler yapıldı. Suni bobrek " yada diğer adıyla HEMODİYALİZ " bir suzgectir. İdrarı kana karışmış bu hastalar haftada uc gun hastaneye giderler, kanları damardan bir boru ile hastaya alınıp bu suzgecten gecirildikten sonra yine bu boru ile hastaya verilir. Bu tedavi ile hastalar ayakta kalmaktadır. Ancak suni bobrek bizim bobreğimizin yaptığı her şeyi yapamaz. Bu yuzden de hastalar tamamıyla iyileşemezler. Bir diğer tedavi bicim,i ise Periton Diyalizdir. Bu tedavi biciminde ise hastalar karın boşluğuna takılacak bir kateter yardımıyla tedavilerini surdururler. Bu tedaviler pahalı olduğundan genellikle sadece devlet yardımı gorenler tedavi olabilirler. Bu nedenle suni bobrek yerine gececek careler aranmış ve "bobrek nakli" ortaya cıkmıştır. BOBREK NAKLİ NEDİR ? Bobrek nakli; kronik bobrek hastasına, ulkemizde genellikle olduğu gibi sağlıklı bir insandan veya oluden alınan bobreğin vucuda takılması işlemidir. Boylece hasta yeniden sosyal yaşamına kavuşmaktadır. Hemodiyaliz makinesi ile bağımlı bir yaşam surdurmek zorunda iken kontrollu ama diyalize bağlı olmayan bir yaşama gecebilmektedir. BOBREK NAKLİ İCİN ORGANLAR NASIL SAĞLANIYOR ? Cok sayıda bobrek hastasına aile fertlerinden bobrek bulma gucluğu yuzunden, trafik kazalarında hayatını kaybedenlerde olduğu gibi olulerden bobrek alıp hastalara takma careleri aranmış ve bunda başarılı olunmuştur. Yeni olmuş kişilerden alınarak yapılan bobrek takma işlemine kadavradan bobrek nakli denmektedir. Yaşamını henuz kaybetmiş kişiden alınan iki bobrek uygun doku grubunda bobrek bekleyen iki kişiye takılmakta, bir insanın olusu iki kişiye hayat vermektedir. Bu guzel olaya rağmen yinede bobrek hastaları icin yeterli olu bobreği bulunmamaktadır. Bunun nedeni yeni olmuş kişinin başında bulunan yakınlarını olulerinden bobrek alınmasına rıza gostermeyişleridir. ORGAN BAĞIŞINA İHTİYAC VAR MIDIR ? EVET. Bir cok hasta bağışlanmış bir organ icin beklerken olmektedir. Bağışlanmış bir organ, başarılı bir nakilden sonra, gercek bir yaşam armağanıdır. " SİZ, BİR YAŞAM ARMAĞAN ETMEKTESİNİZ" TURKİYE'DE BOBREK NAKLİ NE ZAMAN BAŞLADI ? Turkiye'de ilk başarılı bobrek nakli 1975 yılında Hacettepe Hastanesinde Dr. Mehmet HABERAL ve ekibi tarafından yapılmıştır. Canlıdan canlıya yapılan bu ilk nakilden sonra 1979 yılında "ORGAN VE DOKU ALINMASI, SAKLANMASI VE NAKLİ HAKKINDA" 2238 sayılı kanun cıkarılmış ve bu yasa 1982 yılında yeniden duzenlenerek oluden organ alınmasını yasal tedbirlerle ortaya koymuştur. ORGAN BAĞIŞININ VE TRANSPLANTASYONUNUN DİNİ İNANCLAR YONUNDEN ACIKLAMASI NEDİR ? Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yuksek Kurulu, organ bağışını insanın insana yapabileceği en buyuk yardım olarak tanımlanmıştır. 6.3.1980 tarih 396 sayılı kararı ile organ naklinin caiz olduğunu bildirmiştir. Kur'an-ı Kerim'de de (Maide Suresi, Ayet 32) " KİM BİR KİMSEYE HAYAT VERİRSE, ONUN SANKİ BUTUN İNSANLARA HAYAT VERMİŞCESİNE SEVAP KAZANACAĞI " beyan olunmuştur. ORGAN BAĞIŞININ, ORGAN NAKLİNDE EKONOMİK ONEMİ NEDİR ? Organ nakli hemodiyaliz tedavisinden cok daha ucuz olduğu halde ulkemizde organ bağışı yaygın olmadığı takdirde, bu maliyet ile yapılabilecek nice sağlık hizmeti ertelenebilir veya geri kalabilir. O halde organ nakli ve organ bağışı ulkemiz icin hem sağlık yonunden, hem de ekonomik yonden onemli bir katkıdır. NASIL ORGAN BAĞIŞLAYABİLİRSİNİZ ? Tum ulkeler oluden bobrek temini sorununu, sağlıklı kişileri beklenmedik olumleri halinde butun organlarını bağışladığına dair bir belge doldurmaları suretiyle cozumlemişlerdir. Bağış belgesi taşıyan bir kişi olduğunde artık ailesinden izin almaya gerek kalmamakta, bobrekleri alınarak hastalara takılmaktadır. Organ bağışında bulunmak icin " TIBBEN YAŞAMIM SONA ERDİKTEN SONRA DOKU VE ORGANLARIMIN DİĞER HASTALARIN TEDAVİSİ İCİN KULLANILMASINA İZİN VERİYORUM." diyen bir belgeyi iki tanık onunde imzalayıp kimlik kartı gibi taşımanız yeterlidir. ORGAN BAĞIŞI İCİN YAŞ SINIRI VAR MIDIR ? Gunumuzde yeni doğmuştan 60 yaşa kadar olan olulerden organ alınabildiği gibi, 18 veya ustunde bir yaşta olup akli dengesi yerinde olan herkes ORGAN BAĞIŞ KARTINI imzalayabilir, boylece organ başında bulunabilir. HERHANGİ BİR YERE KAYDOLMAK GEREKİR Mİ ? Hayır. Sadece organ bağış kartını şahitlerle doldurup imzalamanız ve surekli uzerinizde taşımanız yeterlidir. SONRADAN FİKRİNİZİ DEĞİŞTİREBİLİR MİSİNİZ ? Evet. Bağış kartınızı yırtıp atmanız yeterlidir. Bu konuda ozgursunuz. ORGAN BAĞIŞI İCİN PARA ODENMESİ SOZKONUSU MUDUR ? Hayır. Kişilerin bir bedel karşılığı organlarını vermeleri 2238 sayılı yasaya gore yasaktır. İNSANLARA YAŞAMA ŞANSI TANIYAN ORGAN BAĞIŞINA NASIL YARDIMCI OLABİLİRSİNİZ ? Cevrenizdekilere Organ Bağışı Kampanyasını tanıtın ve Bağış kartlarını verin. Organ Bağışının oneminin anlatılmasına ve yaygınlaştırılmasına yardımcı olun. Organ Bağışı hakkında daha ayrıntılı bilgi edinmek icin " TURKİYE BOBREK NAKLİ VE DİYALİZ HASTALARINA HİZMET VAKFI " ile irtibat kurunuz. UNUTMAYINIZ: "BAĞIŞLANAN ORGAN, FİLİZLENEN CANDIR"...