rota virus aşısı ne zaman yapılmalı rota virusu aşısı ne zaman yapılmalı yetişkinlerde virusu hepatit a grip canlı aşımı
Hangi aşıyı ne zaman yaptırmalısınız? Aşıların koruyucu sureleri nedir?” gibi soruların yanıtlarını Gazi Universitesi Tıp Fakultesi Klinik Bakteriyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı’ndan Prof. Dr. Dilek Arman ile Dokuz Eylul Tıp Fakultesi İc Hastalıkları Anabilim Dalı’ndan Prof. Dr. Kadir Biberoğlu’ndan aldık. Dosyamıza mutlaka goz atın. Cocuklar icin... Boğmaca Aşısı: Ozelliği: Aşı, boğmacaya neden olan “bordetella pertussis” bakterisine karşı bağışıklık sağlayarak hastalığın gelişmesini onluyor. Genellikle difteri ve tetanos aşılarıyla birlikte karma aşı şeklinde uygulanıyor. Aşı takvimi: Doğumdan sonra 2. 3. ve 4. ayların sonunda yapılmalı. 16-24. ayda ve 4-6 yaşlar arasında iki kez daha tekrarlanmalı. 9 yaşından sonra yinelenmesine gerek yok. Hangi sıklıkta tekrarlanmalı? Onerilen aşı takvimi boyunca uygulanmalı.

Kimler yaptırmalı? Tum cocuklara yaptırılmalı.

COCUK FELCİ AŞISI

Ozelliği: İki tip cocuk felci aşısı var: 1 - Ağızdan damlatılan ve canlı virus iceren aşı: Cocuk felcine yol acan “Poliovirus”un hastalık yapma ozelliği yok edilerek uygulanıyor. 2 – İnaktif, yani hastalık oluşturmayan virus iceren aşı, kas icine yapılıyor.

Aşı takvimi: Doğumdan sonraki 2. 3. ve 4. ayların sonunda yapılmalı. 16-24. ayda ve ilkokul 1. sınıfta toplam iki kez daha tekrar edilmesi gerekiyor.

Hangi sıklıkta tekrarlanmalı? Onerilen aşı takvimi boyunca yaptırılmalı. 6 yaşından sonra tekrar edilmesi gerekmiyor.
Kimler yaptırmalı? Tum cocuklara yapılmalı.

MENENJİT AŞISI

Ozelliği: Vucutta bağışıklığı uyaran ve koruyuculuğu sağlayan “hemofilus influenza” bakterisinin dış tabakasından oluşuyor.

Aşı takvimi: 2. 3. ve 4. ayın sonunda toplam 3 kez yapılmalı. 16-24. ayda bir kez daha tekrar edilmeli.
Hangi sıklıkta tekrarlanmalı? Onerilen aşı takvimi boyunca yaptırılmalı. Aşı omur boyu koruma sağlıyor.
Kimler yaptırmalı? Tum cocuklara yaptırmak gerekiyor.

ROTA VİRUSU AŞISI
Ozelliği: Ağızdan uygulanan bu canlı aşının 1 protein ve 5 protein iceren iki tipi var. Bu iki tip aşı da benzer duzeyde koruma sağlıyor.
Aşı takvimi: Bir protein iceren aşı, doğumdan sonraki 2. ve 4. aylarda; 5 protein iceren ise 2, 4 ve 6. aylarda yapılmalı.
Hangi sıklıkta tekrarlanmalı? Onerilen aşı takvimi boyunca yapılmalı. Bu aşının da koruyucu etkisi omur boyu suruyor.
Kimler yaptırmalı? Tum cocuklara yapılmalı.

KIZAMIK, KIZAMIKCIK, KABAKULAK AŞISI
Ozelliği nedir? Tek bir aşıda, uc virus, canlı ve hastalık yapma ozellikleri engellenmiş olarak bir arada bulunuyor.
Aşı takvimi: Doğumdan sonra 12. ayda bir doz ve ilkoğretim 1. sınıfta bir doz olmak uzere toplam 2 doz uygulanması gerekiyor. Uzmanlar, daha once aşılanmamış ve hastalığı gecirmemiş genclere ilkoğretim 8. sınıfta kızamıkcık aşısı yapılması gerektiğine dikkat cekiyor.
Hangi sıklıkta tekrarlanmalı? Uygulanan iki doz ile omur boyu korunma sağlandığı icin doz tekrarı onerilmiyor
Kimler yaptırmalı? Tum cocuklara yapılmalı.

Cocuklar ve yetişkinler icin...

GRİP AŞISI
Ozelliği: Grip aşısının iki tipi var. Birincisi, inaktif, bir başka deyişle hastalık oluşturmayan aşı. Yumurtada uretilen virusun oldurulmesiyle elde ediliyor. Diğeri ise canlı, etkinliği azaltılmış; burundan uygulanan aşı.
Aşı takvimi: Grip salgını başlamadan once, tercihen eylul ve ekim aylarında uygulanması gerekiyor. Ancak mart ayına kadar da yaptırılabiliyor. Grip aşısında yılda tek uygulama yeterli oluyor. Eğer 8 yaşın altındaki bir cocuğa ilk kez uygulanacaksa, bir ay ara ile iki doz olarak oneriliyor. Grip aşısı 3 yaşın altındaki cocuklara ise yarım doz olarak uygulanmalı ve ilk kez yapıldığında bir ay ara ile iki kez yarım doz verilmeli.

Hangi sıklıkta tekrarlanmalı? Gribe yol acan virusler sıklıkla değiştiği icin her yıl yeniden aşı yapılması gerekiyor. Aşının etkisi de zaten yaklaşık bir yıl suruyor.

Kimler yaptırmalı? Sık seyahat edenler, sağlık hizmeti sektorunde calışanlar, 50 yaş ve uzeri yetişkinler, kalp, diyabet, astım, akciğer, bobrek hastalığı veya AIDS gibi birtakım sağlık problemleri olanlar, kanser tedavisi gorenler, yuvada calışanlar ve huzur evinde kalanlar, uzun sure aspirin tedavisi alanlar ve grip mevsiminde hamileliğinin 2. ve 3. ayında olacak hamileler mutlaka aşılanmalı. Ayrıca iş adamlarına, uretimde calışan kişilere ve sporculara da oneriliyor.

ZATURREE AŞISI
Ozelliği: Aşı, hastalığa neden olan pnomokok bakterisinin dışında bulunan tabakadan elde ediliyor. 23 tip pnomokok bakterisi iceren aşı 2 yaşın uzerindeki cocuklarda ve yetişkinlerde, 7 tip pnomokok iceren aşı ise 2 yaşın altındaki cocuklarda da etkili oluyor.

Aşı takvimi: Daha once yaptırmamış olanlar, 23 tip pnomokok bakterisi iceren aşı ile bir defa aşılanmalı. 7 tip pnomokok bakterisi iceren aşı ise 2. 4. ve 6. ayda toplam 3 dozdan sonra, 12-15. ayda tekrarlanarak uygulanmalı. Aşının başlama zamanı risk faktorlerine gore değişebiliyor.

Hangi sıklıkta tekrarlanmalı? Coğu kişi icin 23 tip pnomokok bakterisi iceren zaturree aşısını bir kez yaptırmak yeterli oluyor. Aşı, bağışıklık sistemi iyi calışmayan kişilerde ise 5 yıl sonra tekrarlanmalı.

Kimler yaptırmalı? Kalp, diyabet, bobrek ve akciğer hastalığı olanlar, kortizon kullananlar, kemoterapi tedavisi gorenler, organ transplantasyonu yapılmış hastalar, karaciğer hastaları, dalağı calışmayan veya cıkartılmış kişiler ile 65 yaş uzerindeki sağlıklı kişilere oneriliyor. 2 yaşın altındaki cocuklarda ise 7 tip pnomokok bakterisi iceren aşıdan yararlanılıyor.
HEPATİT B AŞISI

Ozelliği: Hepatit B virusunun zararsız bir maya hucresinde uretilmesiyle elde ediliyor.
Aşı takvimi: Hepatit B aşısı uc dozdan oluşuyor; ilk iki doz arasında 1-2 ay, ikinci ile ucuncu arasında 3-4 aylık bir sure gecmeli. Annesinin hepatit B virusu pozitif olan veya bu virusu taşıyıp taşımadığının bilinmediği bebeklerde, ilk aşı doğumu izleyen 12 saat icerisinde, diğer bebeklerde ise ilk doz doğumdan hemen sonrası ile ikinci ay arasında verilmeli. Yetişkinlerde ise her yaş grubunda, her zaman yaptırılabiliyor.

Hangi sıklıkta tekrarlanmalı? Omur boyu koruma sağlıyor.

Kimler yaptırmalı? Sağlık hizmetleri sektoru gibi kan ile temas riski olan mesleklerde calışanlar, aynı nedenle itfaiyeci ve polisler, birden fazla seks partneri olanlar ya da cinsel partnerinin Hepatit B testi pozitif olanlar, kan urunu kullanılması gereken hastalar, aile bireylerinde Hepatit B pozitifliği olanlar, kronik Hepatit C hastaları, uyuşturucu alışkanlığı olanlar ve diyaliz hastaları yaptırmalı.

HEPATİT A AŞISI

Ozelliği: Aşının cocuklara ve yetişkinlere olmak uzere iki formu bulunuyor. Hepatit A virusunun uretildikten sonra hastalık yapma ozelliğinin ortadan kaldırılmasıyla elde ediliyor.

Aşı takvimi: 15 yaşına geldiğinde hastalığı gecirdiğine dair bir işaret bulunmayan genclerin aşılanması oneriliyor. Aşı iki doz halinde uygulanıyor; ilk dozdan sonra 6-12 ay icinde ikinci dozun yapılması gerekiyor.

Hangi sıklıkta tekrarlanmalı? Hepatit A aşısı omur boyu koruma sağlıyor. Bu yuzden tekrarlanmasına gerek duyulmuyor.

Kimler yaptırmalı? Hepatit A enfeksiyonu ile karşılaşma riski yuksek olanlar yaptırmalı. Sağlık hizmetleri alanında calışanlar, kan pıhtılaştırıcı ilac kullanan veya karaciğer hastalığı bulunanlar yuksek riskli gruba giriyor. ​