Metabolizmanızı hızlandırın!


Uzun suredir yediklerinize, ictiklerinize dikkat ediyor, ancak buna rağmen fazla kilolarınızdan bir turlu kurtulamıyorsunuz. Oysa, bundan birkac yıl oncesine kadar istediğiniz her şeyi buyuk bir afiyetle yiyor, buna rağmen kilo sorunuyla karşılaşmıyordunuz, değil mi? Bu konuda yalnız sayılmazsınız aslında. Cunku, pek cok kadın, ozellikle de menopoz donemine yaklaştıkca zayıflayamamaktan yakınıyor. Kolay kilo alıp, zor vermenin nedeni ise coğu kez hep aynı: Metabolizmanın yavaşlaması! Peki, "Bu sorunun bir cozumu yok mu?" dediğinizi duyar gibiyiz. Dert etmeyin, onerileri uygularsanız, metabolizmanızı yeniden hızlandırmanız mumkun.

Hangi yaşta, neler yapmalı?

20'li yaşlar

Genc kızlıktan kadınlığa geciş olarak ifade edilebilecek bu yaşlarda, kadınlık hormonları olan ostrojen ve progesteron salgılanmaya başlıyor, regl duzene giriyor. Metabolizma hızlı calışıyor ve besinler daha kolay yakılıyor. Diyet yapıldığında da fazla kilolar hızla kayboluyor. Genc kızlar zayıflamayı bir saplantı haline getirebiliyor. İnce ve zarif gorunmek icin her yolu deneyebiliyor. Bu isteklerinin ardında ise genellikle moda dunyasındaki zayıf manken goruntuleri etkili oluyor. Dolayısıyla yeme bozuklukları olan "Anorexia Nervosa" veya "Bulimia" bu yıllarda oldukca sık ortaya cıkıyor. 20'li yaşların sonlarında ise her yıl 150 gram kadar kas dokusu kaybediliyor. Bunun sonucunda guc ve kuvvet azalıyor, halsizlik sorunu baş gosteriyor. Aynı zamanda 20'li yaşların başında hızlı calışan metabolizma yavaşlamaya başlıyor ve kilo artışı goruluyor.

Ne yapmalı?

Haftada iki saat ağırlık calışarak bu sorunun onune gecebilirsiniz. On iki haftalık duzenli sporla, kaybettiğiniz kas dokusunu geri kazanmanız mumkun. Duzenli yapacağınız egzersizler kemiklerinizi guclendirip sizi ileride osteoporoza karşı da koruyacaktır. Unutmayın ki, egzersizler ayrıca ruh sağlığınızı korumanıza ve gunluk sıkıntıları unutarak stres duzeyini azaltmanıza da yardımcı oluyor.

30'lu yaşlar

İş, aile derken en yoğun tempoyu yaşadığımız 30'lu yaşlarda vucudumuz daha fazla yorulmaya başlıyor ve stres faktoru devreye giriyor. Stres sonucu da bobrekustu bezlerinden "kortizol" dediğimiz hormon salgılanıyor. Vucut, su ve tuz tutmaya başlıyor, kilo alınması daha kolay hale geliyor.

Gunumuzde bircok kadın 30'lu yaşlarda evlenip hamile kalıyor. Ancak doğumdan sonra eski kilosuna donmekte zorlanıp, fazla kilolarıyla yaşantısına devam ediyor. Burada cevrenin yeni annelere daha fazla yemeleri icin baskısı da onemli rol oynuyor hic kuşkusuz.

İşte bu nedenle 30'lu yaşlarda dengeli beslenme cok buyuk onem taşıyor. 30'lu yaşların ortaları ise "tiroit" hastalıklarının en cok gorulduğu doneme rastlıyor. Tiroit bezi hızlı calışıyorsa metabolizma da hızlanıyor. Bunun sonucunda kişi hızla zayıflamaya başlıyor. Ancak bu sağlıksız bir zayıflama olduğu icin mutlaka bir endokrinoloji ve metabolizma uzmanına başvurmak gerekiyor. Gunumuzde bu sorun tedavi edilebiliyor ve metabolizma hızı normal duzeyine iniyor. Daha sık rastlanan bir başka şikayet ise, tiroit bezinin yavaşlaması. Buna tıp dilinde "hipotiroidi" deniliyor. Tiroit yavaşlayınca tum vucut işlevi yavaşlamaya başlıyor. Kalp atışlarının sayısı duşuyor, bağırsak hareketleri yavaşlıyor, kabızlık başlıyor, unutkanlık gelişiyor. Bir başka sorun da, metabolizma hızının azalarak şişmanlığa yol acması. Dolayısıyla Bu donemde zayıflamak isteyenlere mutlaka tiroit testi yapılması gerekiyor.

Ne yapmalı?

Metabolizmanız yavaşladığı icin bu donemde dengeli beslenmeye ozen gosterin. Fazla kalori icermeyen enginar, kereviz gibi besinleri daha sık yemeye dikkat edin. En onemlisi de, metabolizmanızın hızlanmasını sağlayan egzersizleri aksatmadan uygulamaya calışın. Ozellikle aerobik turu egzersizleri yapmanızda yarar var. Cunku depolanmış yağları yakabilmeniz icin mutlaka oksijene ihtiyac duyacaksınız. Yaptığınız egzersizin turu ne olursa olsun, rahat soluk alıp verebilmeli; egzersiz sırasında nefes nefese kalmamalısınız. Orneğin, yuruyuş yapabilir, bisiklete binebilir, golf oynayabilir ya da yuzebilirsiniz. Kalp hızınızı normal hızından dakikada ortalama 25 - 30 oranında artıran bu aktiviteler, metabolizmanızı hızlandırmanın ve kalori yakmanın en iyi yolu.

40'lı yaşlar

Gunumuzde yaş ortalaması 80'lere dek uzadığı icin, 40'lı yaşları sağlıklı gecirmemiz yaşlılık donemimizin sorunsuz gecmesi icin ozel bir onem taşıyor. Bu donemden itibaren yumurtalıklar daha az ostrojen uretmeye başlıyor. "Perimenopoz" donemine girildiği icin sıcak basması ve terleme gibi sorunlar baş gosteriyor. Menopozun belirtilerinden biri de, bazal metabolizma hızının azalması. Dolayısıyla menopoz doneminde ortalama 3-5 kilo alıyoruz. Bu donemde zayıflama ve kilo kontrolu estetik bir sorun olmaktan cıkıp, sağlık icin gerekli hale geliyor. Neler yapmanız gerektiğine gelince...

Ne yapmalı?

40'lı yaşlarda zayıflamak icin daha fazla emek sarf etmek gerektiriyor. Dolayısıyla daha duşuk kalorili diyet uygulamalı ve daha fazla spor yapmalısınız. Osteoporozdan korunmak icin kalsiyum iceren sut, yoğurt, beyaz peynir tuketin, sebze ve meyve ağırlıklı beslenin. Ayrıca, mutlaka check-up yaptırın, kolesterol ve şeker duzeylerinizi de olcturun. Kolesterol duzeyiniz yuksekse, yağlı besinlerden, kızartmalardan ve kırmızı etten uzak durun. Tabii duzenli olarak egzersiz yapmaya da devam edin. Ancak yine de sağlığınızı riske atmamak icin ağır egzersizlerden kacının ve spora başlamadan once mutlaka bir uzmana başvurun.

Haldun Keskin