gobek fıtığı belirtileri, tedavisi, ameliyatı, ameliyatı sonrası, ameliyatı sonrası dikkat edilmesi gerekenler, neden olur, ameliyatı ne kadar surer
Merhaba Melek'ler bu yazımızda gobek fıtığı belirtilerini ve tedavi yontemlerini ele alıyoruz. Gobek fıtığı hakkında ki merak ettiğiniz herşey burada!
Bir organın, genellikle peritonun oluşturduğu bir kese icerisinde, karın duvarındaki zayıf bir bolgeden dışarıya doğru fırlamasına fıtık, tıp dilinde herni (Hernia) denir. Fıtık cok kere doğuştan var olan bir ortamda gelişir. Karın ici basıncını arttıran butun hastalıklarda (boğmaca, kronik oksuruk, gebelik vb.), kabızlık esnasında fazla ıkınma veya ağır bir yukun kaldırılması gibi nedenlerle fıtığın meydana gelmesi olasıdır. En sık gorulen fıtıklar, % 73 oranında kasık fıtığı (inguinal hernia), % 17 uyluk fıtığı (femoral hernia), % 8,5 gobek fıtığı (umbilical hernia) ve diğer fıtıklardır.
Fıtık muayenesi ayakta yapılır ve hasta oksurtulur. Boylece fıtığın dışarı cıkıp cıkmadığı anlaşılır. Cocuklarda şişlik, ağlaması sırasında ortaya cıkar ve annenin dikkatini ceker. Erkek cocuklarının torbalarının şişmesi, fıtık olasılığını ya da hidrosel, orşit gibi hastalıkları duşundurur.
Fıtık Belirtileri
Ağır kaldırma sonucu oluşan kasık fıtığı, ansızın ortaya cıkar. Hasta kasığında birden bir gevşeme, sonra da ağrı hisseder. Olay kısa surer ve hasta, kasığındaki cıkıntıyı fark eder. Cıkıntı genelilkle yumuşaktır, oksurdukce şişer ve yatınca butunuyle yok olur. Fıtık cok buyurse erbezleri torbasına da inebilir. Bu fıtıklar belirti vermeden once cok buyuk boyutlara ulaşabilirler. Surekli olarak ağır kaldırmayı geektiren işlerde ise hem rahatsızlık verir hem de calışmayı aksatırlar. Bazen de fıtık o kadar yavaş gelişir ki, hasta once karnının altındaki şişliği fark eder. Goğus boşluğuna acıldığı icin gorunmeyen hiatus hernisi (diyafram fıtığı), kendini sindirim rahatsızlıklarıyla belli eder. Yemek borusunun, mide ile birleştiği alt ucunda, besinlerin mideye gecmesine izin verip geri donmelerini engelleyen bir yapı bulunur. Hiatus hernisinde ise bu yapı işlevini yitirir ve besinler ile mide asidi mideden yemek borusuna gecebilir ve yemek borusu mide asidine dayanıklı olmadığından, kısa zamanda iltihaplanır (ozofajit). Hiatus hernisinin belirtileri, goğus kemiğinin arkasında, eğilme ve yatmayla artan yanma duygusu ve ağrıdır. Birkac yıl suren yıpranma sonunda ise yemek borusu daralabilir ve yutma gucleşir. Hiatus hernileri ozellikle orta yaştan sonra sık gorulur ama coğu kişi, farkında bile olmadan zararsız hiatus hernileri ile yaşamını surdurur. Fıtıkta en ciddi, hatta oldurucu tehlike, fıtığın boğulmasıdır. Boğulma, fıtık kesesinin sıkışmasından oturu icindeki organlarda kan dolaşımının durmasıdır. Once damarlarda kan akışı yavaşlar, bunun etkisiyle kesenin icindeki organ parcası şişer ve damarların ustundeki basınc daha da artarak kangren yapabilir. Bağırsaklarda oluşacak kangreni ise, delinme ve peritonit (karınzarı iltihabı) izler. Sıkışmada, daha once yumuşak olan ve hafif rahatsızlık veren fıtık gerilir, duyarlı hale gelir ve yatınca kuculmez. Boğulma ise kusma, karın ağrısı, şişkinlik ve kabızlık gibi belirtiler verir. Bu durumda tek care acil cerrahi girişim ile boğulan bağırsak bolumunu cıkarmak ve fıtığı onarmaktır. Boğulma birkac saat bile surse, boğulan bolum iyileşmeyecek bicimde zarar goreceğinden, kesilerek cıkarılması ve sağlam ucların birbirine dikilmesi geekir. Ender gorulen ic fıtıkta oluşan boğulmada ise dıştan fark edilen bir cıkıntı olmayacağından, hastada yalnızca bağırsak tıkanması belirtileri gorulur. En sık boğulan fıtık, femoral fıtıktır; onu kasık fıtığı ile gobek fıtıkları izler. Hiatus hernisinde ise boğulma enderdir.
Nedenleri
Fıtık cok sık gorulur ve bircok nedenle oluşabilir. Bazılarında fıtığa karşı eğilim yaratan, doğuştan bir zayıflık vardır. Bu insanlardah daha cocukken ya da ileri yaşta ağır bir şey kaldırmak gibi basit bir neden sonucu fıtık oluşabilir. En sık gorulen fıtık ceşidi olan kasık fıtığı erkeklerde, kadınlardan daha cok gorulur ve erbezlerini besleyen kan damarlarının kasların arasından gectiği noktadaki zayıflıktan kaynaklanır. Hiatus hernisi (midenin ust kesiminin, diyaframda, yemek borusunun gectiği delikten goğus boşluğuna gecmesi) ise kadınlarda daha sık goulur ve buyuk olasılıkla gebelik sırasında karın ici basıncının artmasıyla ortaya cıkar
Fıtık Ameliyatı
Dikiş onarımları:
Bu tur eski yontemlerde bireyin kendi dokuları dikişle birbirine yaklaştırılır ve bu sırada ameliyat bolgesinde ciddi bir gerilim oluşur. Bu gerilim, ameliyat sonrası erken donemde şiddetli ağrıya ve rahatsızlık hissine, normal aktiviteye ve işe gec donulmesine, uzun vadede ise hastalığın tekrarlamasına neden olur. Hatta bazı ameliyatlarda, hasta daha ameliyat masasındayken, anesteziden uyandırılması sırasında, oksurme veya oğurme ile bu dikişlerin yırtılması gibi tecrubeler de nadir değildir.
Lichtenstein onarımı:
Yama kullanılarak yapılan bu modern teknikte dokularda gerilim oluşmaz. Bireyin kendi dokusu dikişle yaklaştırılmadan kendi rahatlığına bırakılır. İyileşmeyi, bolgeye yerleştirilen ileri teknoloji urunu yama sağlar. Ameliyatta yapılan cerrahi travma azdır. Geniş doku ayrılmalarına ve dikilmelerine gerek yoktur
Laparoskopik teknik:
Laparoskopik fıtık onarımı da yama ile yapılan bir Fıtık ameliyatı turudu. Bu nedenle, temelde Lichtenstein onarımına benzer. Ancak bu onarım lokal anestezi ile yapılamaz. Hasta mutlaka genel anestezi almak zorundadır. Daha pahalı bir yontem olup cok daha fazla deneyim ister. Bugun iki teknik arasında nuks acısından fark olmamakla birlikte, laparoskopik onarımda hematoma (ameliyat bolgesinde kan toplanması), seroma (ameliyat bolgesinde serum tolanması) gibi komplikasyonların oranı genelde daha yuksek olabilir. Ayrıca, daha derinde ve secilen alt tekniğe gore karın icinden calışıldığı icin ameliyatın daha hassas, daha hayati anatomik yapıların etrafında yapılması zorunludur
Batıda binlerce laparoskopik fıtık onarımı yapılan merkezlerde ameliyatın sonucları gercekten cok iyidir.
Ancak yine de yakın zamanda A.B.D. yapılan ve Amerikan Cerrahlar Koleji’nin 2005 yılı sonbahar toplantısında sunulan, yaklaşık 2000 hastayı kapsayan cok merkezli bir calışma Fıtık Ameliyatı yontemlerinden Lichtenstein tekniğinin laparoskopik yonteme ustunluğunu ortaya koymuştur:
Fıtık Bağı
Fıtık bolgesine gelen tampon kaucuk karışımı yumuşak bir malzemeden imal edilmiştir.