İnsomnia gunluk hayatı, iş yaşamını ve hatta ilişkileri bile olumsuz etkileyebilen bir hastalık.

Sağlığı, gunluk hayatı, iş yaşamını ve hatta ilişkileri bile olumsuz etkileyebilen bir hastalık olan insomnia yani uyuyamama hastalığıyla ilgili Medical Park Bahcelievler Hastanesi Noroloji Uzmanı Doc. Dr. Nalan Kayrak, şu bilgileri verdi:

* İnsomnia ya da uykusuzluk nedir?
En sık şikayet nedeni olan uyku bozukluğu; uykuya dalmakta cekilen zorluktur. Eğer yattıktan sonra uykuya gecmek yarım saatten fazla suruyorsa; uykuya dalma zorluğu şeklinde uykusuzluktan soz edilebilir ve bir uzmana gitmenin vakti gelmiştir.

İDEAL UYKU SURESİ YOK
* Uykuya dalamamaktan başka tur uykusuzluklar da var mı?
Evet. Bazen uykuya dalmakta problem olmaz ama sabah erken uyanılır ve tekrar uyumak mumkun olmaz, ki bu da bir uykusuzluktur. Uykusuzluğun bir başka şekli de gece sık sık uyanmaktır. Bu tur uykusuzluğu olanlar şikayetlerini, 'uyuyorum ama aslında beynim uyumuyormuş gibi geliyor' ya da 'uyanıyorum ama neden uyandığımı anlayamıyorum ve tekrar uykuya dalamıyorum' şeklinde anlatır. Ayrıca horlama, uykuda soluk kesilmesi gibi nedenlerle kişinin uykusunun sık sık bolunmesi ve bunun farkında olmaması nedeniyle uykusuz kalması şeklinde uykusuzluk vardır. Uykusuzluk turlerinin birbirinden ayrılması; uykusuzluğun sebebini anlamak ve doğru tedavi icin onem taşır.

* İdeal uyku suresi nedir?
Ortalama 7-7.5 saat uyumak, yetişkin insanlar icin yeterlidir. Ama bu sure herkes icin standart değildir; yani ideal uyku suresi diye bir kavram yok. Uyku ihtiyacı kişiden kişiye 4 ile 11 saat arasında değişir.

* Uyku suremizi kısaltabilir miyiz?
Hayır. Genetik olarak gecede kac saat uyumaya programlandıysak o kadar sure uyumamız gereklidir. Bizi dinlendiren uyku suresi 7 saat ise bunu 5 saate indirmek mumkun değildir. Gecici surelerle yapabiliriz ama uzun sure bunu yapmaya calışırsak, bedelini sağlımızda bozulma şeklinde odemek zorunda kalırız.

* Uykusuzluk sağlığı bozar mı?
Kısa sureli uykusuzluklarda; gunduz uyuklama, halsizlik, işe ve duşunmeye odaklanma zorluğu ve isteksizlik gorulur. Uzun suren uyku yetersizliği ise; sinirlilik, depresyon, unutkanlık, algı bozukluğu, psikiyatrik bozukluklar ve bağışıklık sisteminin zayıflamasına yol acar.

HEMEN ENDİŞELENMEYİN
* Doktora ne zaman gidilmeli?
Birkac gunluk uykusuzluklar tedavi gerektirmeyebilir. Uykusuzluk şikayeti bir aya kadar uzadıysa doktora gidilmeli.

* Uyku laboratuvarının tanı ve tedavide etkisi var mı?
Evet var ama oncelikle uykusuzluk şikayeti olan kişiyle goruşme yapılmalıdır ki tanı icin uyku laboratuvarına gerek olup olmadığına karar verilebilsin.

*Insomnia: Uyuyamama hastalığı.

Siz uykuyu kovalarsanız o kacar
Duzenli uyku alışkanlığı denilince genellikle aynı saatte yatağa gitmek akla geliyor; oysa bu doğru bir inanış değil. Doğrusu şu; uyku gelmeden uyumak icin yatağa girmemek gerekiyor. Uykunuz gelmiyorsa o gece uyumayın. Hatta ertesi gun, bunu telafi etmek icin de uyumamanız gerekiyor; buna karşılık sabahları hep aynı saatte kalkmaya kendinizi alıştırın. En onemli başlangıc noktası bu: Sabah aynı saatte kalkmak. Gece 1-2 saat uyumuş olsanız bile! Bir sure sonra, beyniniz bu programa uyacak ve gece hangi saatte uyumanız gerektiği kendiliğinden ortaya cıkacaktır. Uykuyu ne kadar bekler, onu ne kadar kovalarsanız o da sizden o kadar kacar! Yataktan cıkmak, dikkatinizi uyuma duşuncesinden uzaklaştırmak, hoşlandığınız işlerle uğraşmak, uykunuzun tekrar gelmesini sağlayabilir. Kedi otu ve sarı kantaron otu gibi yatıştırıcı ozelliği olan bitkisel caylar da, doza dikkat etmek şartıyla kullanılabilir.

Her zaman ilacla tedavi edilmiyor
Toplumda uykusuzlukların mutlaka yatıştırıcı veya uyku verici ilaclarla tedavi edildiği gibi yanlış bir kanı var. Uykusuzluk ceken bazı kişiler ilac bağımlısı olmaktan korktukları icin doktora başvurmaktan kacınıyor; doktorun kendilerine mutlaka bağımlılık yapıcı bir ilac vereceğini duşunuyorlar. Oysa bu sorun her zaman ilacla tedavi edilmiyor. Ama kısa sureli uykusuzluklarda bazen uykuya dalmayı kolaylaştırıcı ilaclar verilebilir.