Kripto para piyasalarında yaşanan gelişmelere paralel olarak suregelen bir durum da var. Oyle ki insanlar, artık kripto paraları eskisi gibi konuşmuyorlar. Hatırlayan okurlarımız olacaktır; bir donem tum haber kanallarında başta Bitcoin olmak uzere kripto paralar konuşuluyor, finans uzmanları değerlendirmeler yapıyorlardı. Şimdilerse ise Bitcoin'in B'sinden bile soz edilmez oldu. Peki neden? Gelin hep birlikte bu durumu masaya yatıralım.
İnsanlar, kripto paraları gercekten konuşmuyor mu?
Aradığımız sorunun yanıtına gecmeden once, boyle bir şeyin gercekten olup olmadığını tespit etmemiz gerekiyor. Yani oncelikle, "insanlar gercekten artık kripto paraları konuşmuyorlar mı" sorusuna yanıt vermeliyiz. Bu sorunun cevabını, Google arama motoruna ait verileri tutan Google Trends uzerinden anında ulaşabiliyoruz. Gelin hep birlikte, kripto para camiasıyla ilgili bazı terimlerin arama hacimlerinin ne durumda olduğuna bakalım:
"Kripto para" teriminin Google arama hacmi giderek duşuyor!
Yukarıdaki tabloda, "kripto para" teriminin arama hacmine ait olan ve dunya genelindeki verileri gosteren grafiği goruyorsunuz. Son 2 yıllık sureci gosteren bu grafiğe baktığımızda, kripto paralara olan ilginin genel anlamda dalgalı olduğunu ancak son donemlerde iyiden iyiye gerilediğini ve hatta 2020 yılının son donemlerindeki gunlerine donduğunu goruyoruz.
Benzer durum, "Bitcoin" terimi icin de gecerli!
"Kripto para" terimine olan ilginin duşuşu, bu piyasada onemsizleşen tek husus değil. Oyle ki "Bitcoin" teriminin arama hacmine ait grafiğe baktığımızda da benzer bir durumla karşılaşıyoruz. Kripto para piyasalarına olan ilgi, an itibarıyla 2022'nin sonundakiyle aynı seviyelere gerilemiş durumda.
Buraya kadar anlattıklarımızı ozetleyecek olursak; evet, insanlar kripto paraları artık daha az konuşuyorlar.
Peki insanlar, kripto paraları neden eskisi kadar konuşmaz oldu?
Aslına bakacak olursak bu konuyla ilgili net bir şey soylemek cok zor. Zira insanların kripto paraları konuşmamasının altında bir değil birden cok neden yatıyor. Bu nedenleri şu şekilde sıralayabiliriz:
COVID-19 pandemisinin geride kalıp, insanların sosyal hayata geri donmesi. Kuresel capta yaşanan olaylar ve enflasyonist baskılar. Dolandırıcılık olaylarının yaygınlaşması. Yaşanan manipulasyonlar. Kripto para piyasalarına olan guvenin azalması. Duşuşler sonrası yaşanan moral bozukluğu. İşte kripto paraların artık eskisi kadar konuşulmamasının olası nedenlerini boyle sıralayabiliriz. Gelin şimdi de bu nedenlerle ilgili detaylara bakalım.
COVID-19 pandemisinin geride kalıp, insanların sosyal hayata geri donmesi
2019 yılının sonunda patlak veren COVID-19 pandemisi, 2020 ile 2021 yıllarını kelimenin tam anlamıyla esir aldı. İnsanlar, salgın nedeniyle evlerine kapandılar, ekonomiler durma noktasına geldi ve o donemlerde işlerin aksaması, bugun cip krizi olarak hala etkisini gosteriyor. Ancak şimdilerde, COVID-19 pandemisini unutmuş durumdayız. Yeniden sosyal bir yaşam suruyoruz ve oncelikler değişti. Tum bunlarla birlikte; hukÛmetlerin verdiği destekler de sona erdi. Sıkı kripto para takipcileri bilir; o donemler insanlara akıtılan paranın ciddi bir bolumu kripto para piyasalarına girmiş, kripto para piyaslarının hacmi, Coinmarketcap verilerine gore Kasım 2021'de 3 trilyon dolar seviyelerine ulaşmıştı.
Elbette tum bu yaşananların bir sonucu vardı. Kripto para piyasalarına giren para, başta Bitcoin olmak uzere tum kripto para birimlerinin değerlenmesine neden olmuştu. Hatta Bitcoin, yine Kasım 2021'de 68 bin dolar seviyelerini gormuştu. Bu fiyat, Bitcoin icin tarihin en yuksek seviyesiydi ve herkes, bu pastadan pay almanın peşine duşmuştu. Hal boyleyken herkesin bir numaralı gundeminin kripto paralar olması hic de şaşırtıcı değildi.
Kuresel capta yaşanan olaylar ve enflasyonist baskılar
COVID-19 pandemisinin sona ermiş oluşu, gezegenimizde rahat bir nefes aldırmadı. Takvimler Şubat 2022'yi gosterdiğinde Rusya ile Ukrayna arasında hala devam etmekte olan savaş patlak verdi. İnsanlar tam toparlanmaya başlamışken, yaşanan tum olayların doğal bir sonucu olarak kuresel capta enflasyon krizi ile karşı karşıya kaldı. İnsanların alım gucu hic olmadığı kadar duşerken Turkiye gibi bazı ulkeler, enflasyonu cok daha derinden hissetmişti. Bunlara paralel olarak da kripto para piyasasında daralma yaşanıyor, nakit ihtiyacı duyan yatırımcı parasını cekiyordu.
Dolandırıcılık olaylarının yaygınlaşması
Kripto paraların hem cok kazandırıyor oluşu hem de populerleşmesi, bilgisayar korsanları ile dolandırıcıların iştahını kabarttı. Hal boyle olunca da siber saldırılar ve dolandırıcılık olaylarında artışlar yaşanmaya başladı. Orneğin ulkemizdeki yatırımcıları yuklu miktarda zarara uğratan ve o donemler gundemden duşmeyen THODEX vurgunu. Ayrıca gerek Turkiye'ye ozel gerekse kuresel capta şaibeli olaylar gercekleşti. (Bu yuzden davalık olduğumuz olaylar bile mevcut!)
Bu arada; piyasalara yalnızca dışarıdan zarar verilmiyordu. Sektorun kendisinde de cok buyuk olaylar yaşandı. Orneğin Terra (LUNA) olayı. 2022'de yıldızı parlayan ve 100 doların uzerinde seyreden LUNA isimli kripto para birimi, aynı ekibin sabit coini UST'nin 1 dolara tutunamaması nedeniyle 0,0001 dolara kadar geriledi. Milyarlarca dolarlık zarara neden olan olay, bazı kripto para finansman şirketlerinin batmasına bile neden oldu.
Yaşanan manipulasyonlar
Kripto paralar, yalnızca siber saldırılar, dolandırıcılık olayları ve diğer vurgunlar nedeniyle zarar gormedi. Bunun en net gostergesi, milyarder iş insanı Elon Musk. Kripto para piyasalarıyla icli dışlı olan iş insanı, pek cok kişiye gore manipulasyonun dibine vurdu. Aslına bakacak olursak, boyle duşunenler icin haksız da diyemeyiz. Cunku her kripto para birimi bir amaca hizmet icin kurulurken, şaka amacıyla kurulan ve hicbir şeye hizmet etmeyen Dogecoin (DOGE), Elon Musk'ın desteğiyle rekor fiyatlara ulaştı...
Kripto para piyasalarına olan guvenin azalması
Yukarıda anlattıklarımızdan sonra kripto paralara guvenmek kolay mı? Elbette değil. İşte tum bu yaşananlar, insanların kripto para piyasalarına olan guvenini zayıflattı. Hoş; zaten cok da guvenilmiyordu. Oyle ki 2022'nin başında yapılan bir araştırmaya gore insanların yuzde 72 gibi cok ciddi bir bolumu, kripto paralara yatırım yapmayı zaten "yuksek riskli" buluyordu. Yaşananlar, riskin artık her zamankinden cok daha yuksek olduğunu gozler onune seriyor.
Duşuşler sonrası yaşanan moral bozukluğu
2022 yılı, kripto para piyasaları icin oldukca zorlu gecti. 1 Ocak 2022'de 48 bin dolar seviyelerinde işlem goren Bitcoin, bu makalenin yazıldığı 16 Eylul 2022'de 19 bin dolar seviyelerine işlem goruyor. Yılın başından beri gorulen en duşuk fiyat ise 18 bin dolar seviyeleri... Basit bir anlatımla, 1 Ocak 2022'de 48 bin dolar yatırıp 1 Bitcoin satın alan bir yatırımcı, an itibarıyla parasının yarısından fazlasını kaybetti. Bunun neden olduğu moral bozukluğu da insanları kripto paralardan uzaklaştırdı.
Bu iceriğimizde, insanların kripto paraları neden eskisi kadar konuşmadığını, en guclu ornekleriyle birlikte acıklamaya calıştık. Peki siz ne duşunuyorsunuz? Size gore, insanlar kripto paraları neden eskisi gibi konuşmuyor?