Sevgili Melek'lerim; taurin, enerji iceceklerinin hemen hemen hepsinde bulunan bir maddedir. Peki faydaları ve zararları nelerdir; buyrun bu makalemizde oğrenelim.
Taurin enerji iceceği adıyla satılan hemen hemen butun iceceklerde kullanılan bir madde. Peki Taurin nedir, kafein benzeri bir madde mi, Uzakdoğu’nun egzotik bitkilerden mi elde ediliyor yoksa daha farklı bir şey mi, daha da onemlisi guvenli mi ?
Enerji iceceklerinin populer olmasıyla birlikte iceriğinde bulunan taurin maddesi de pek cok insanın bu maddenin ne olduğunu sorgulamasına neden oldu. İşte Taurine hakkında merakınızı giderecek bilgiler:
Taurin Nedir ?
Kafein ile bir benzerliği bulunmayan Taurin ilk kez 1827′de Avusturyalı biliminsanları Friedrich Tiedermann ve Leopold Gmelin tarafından bir okuzun safrasında keşfedildi. Daha sonra da insan ve pek cok hayvan vucudunda da doğal olarak uretildiği goruldu. Bugun taurinin vucudumuz tarafından uretilen bir amino asit olduğu, bebeklerde ve bazı hayvanlarda (ozellikle kediler) goz sağlığı ve genel gelişim icin gerekli olduğu biliniyor. Premature (erken doğum) doğan ve bu yuzden vucudu taurine uretemeyen bebeklerde gelişimin normal devam etmesi icin taurin dışarıdan verilir.
Taurin Faydaları Nelerdir ?
Bazıları kesin olarak kanıtlanmamış olsa da taurinin hipertansiyon, depresyon ve yuksek kolesterol tedavisinde faydalı olduğu duşunuluyor. Japonya’da taurin terapisi goren ischemic kalp rahatsızlığı ve kalp aritmisi olan hastalarda başarı elde edildiği biliniyor. Tip 1 şeker hastalarında serbest radikallerle savaşarak serbest radikallerin pankreasta yaptığı tahribatı onleyen bir antioksidan etki gosterdiği ayrıca safra asidine donuşerek vucuttan daha fazla kolesterol atılmasını sağladığı da tespit edilen faydaları. Ayrıca alkol bağımlılarında gorulen alkolun karaciğer uzerindeki yıkıcı etkilerini azalttığı da tespit edilmiş. Bunun dışında kanda su ve mineral tuzu seviyesinin kontrolu ve beynin norolojik fonksiyonları uzerinde koruyucu etkisi olduğu da zaten biliniyor.
Taurin Zararları Nelerdir ?
Gunde 3000 mg’a kadar taurin kullanımı guvenli kabul edilmektedir fakat hala uzerinde araştırmalar devam eden bu maddenin uzun vadede ne gibi zararları olabileceği hala bilinmiyor. Vucuda alınan taurine fazlası sadece bobrekler tarafından vucuttan atılır. Enerji icecekleri sadece taurinden oluşmaz, icindeki guarana, kafein, şeker gibi maddeler kan basıncını yukseltebilir, kalp atım hızını artırabilir ve devamlı kullanılması halinde sağlıksız kilo artışına sebep olabilir. Kafeinin uykusuzluk, sinirlilik ve huzursuzluk hali olan anksiyeteye sebep olabileceği biliniyor. Enerji iceceklerinin ozellikle alkolle birlikte kullanımı ve ağır sporlar sırasında tuketilmesi tavsiye edilmez.
Taurin Nerede Bulunur ?
Taurin vucudumuz tarafından uretilen bir maddedir. Bunun dışında et, balık ve anne sutunde de bulunur.
Enerji icecekleri son yıllarda pek revacta. Daha sonra cıkan olum haberleriyle populerlikleri tepetaklak oldu olmasına ama hızlı bir şekilde geri donduler. Peki, enerji icecekleri sağlık icin gercekten de zararlı mı? İşte enerji iceceklerinin icerdikleri katkı maddeleri ve bu maddelerin insan vucudunda gosterdiği reaksiyonlar…
Eskiden enerji iceceği nedir bilmezken, piyasada bir anda enerji iceceği adı altında satılan icecekler turedi. İcerdikleri yuksek miktardaki kafeinle dikkat ceken bu icecekler hakkında pek cok haber yapıldı, oldurucu bile olabildikleri soylendi. Peki, enerji icecekleri gercekten de zararlı mı?
Enerji iceceği nedir?
Enerji icecekleri, dayanıklılığı ve fiziksel performansı arttırmak fikrinden yola cıkılarak uretilmiş iceceklerdir. Bazı enerji icecekleri ozellikle atletler icin uretilmiştir, ama coğu genel kullanıma yoneliktir.
Temel icerik maddeleri nelerdir?
Enerji iceceklerinin temel maddeleri kafein, taurin ve glukuronolaktondur. Piyasaya cıkan bazı yeni urunler, haşhaş tohumu ozu veya efedrin de icermektedir.
Taurin
Taurin vucutta doğal olarak bulunan bir amino asittir. Amino asitler, protein uretimine katkıda bulunur. Ayrıca, vucudu zararlı maddelerden, toksinlerden arındırdıkları da elde edilen bulgular arasındadır. Stresli zamanlarda ve yoğun fiziksel aktivitelerde, vucut az miktarda taurin kaybedebilir. Bazı kimseler, enerji iceceklerini vucutlarındaki taurin seviyesini eski seviyesine dondurmek ya da artırmak icin icerler.
Glukuronolakton
Glukuronolakton da vucutta doğal olarak bulunur. Doğal bir metabolit ve glikoz parcalandığında oluşan karbonhidrattır. Vucuttan zararlı maddeleri atmaya yardım eder, anında enerji verir.
Kafein
Kafein, merkezi sinir sistemine etki ederek, beyne giden ve beyinden gelen mesajları hızlandıran; boylece kişinin daha uyanık ve aktif olmasını sağlayan bir uyarıcıdır.
Enerji icecekleri sağlığınızı nasıl etkilerler?
Enerji icecekleri hakkında yapılmış yeterli araştırma bulunmadığından, sağlık uzerine etkileri kesin olarak bilinmiyor. Bu urunlerin ureticileri, urunlerinin, fiziksel dayanıklılığı, zihni anlamda uyanıklığı ve konsantrasyonu arttırdığını, kişinin tepkilerini hızlandırdıklarını, metabolizmayı canlandırdıklarını ve toksinlerin vucuttan atılımını kolaylaştırdıklarını iddia ediyorlar. Bu icecekler sağlıklı, eğlenceli, gencleştirici bir imajla pazarlandıklarından, ozellikle cocuklar ve genclerden buyuk ilgi goruyorlar. Oysa bazı bulgular, bu iceceklerin tuketiminde dikkatli olmak gerektiğini gosteriyor.
Kafein, taurin ve glukuronolakton vucutta doğal olarak bulunuyorlar; ama asıl sorun bu maddelerin enerji iceceklerinde daha yuksek dozlarda bulunması. Bilim adamları, kafeinin gelişim halindeki beyni etkileyebileceğini, vucuttaki bağışıklığın azalmasına sebep olabileceğini belirtiyorlar.
Kimler enerji iceceklerinden kacınmalı?
Cocuklar
Enerji iceceklerinin sağlığa zararlı olduğuna dair yeterli kanıt bulunmasa da, cocuk ve genclerin bu iceceklere dikkat etmesinde fayda var. Araştırmalara gore, enerji iceceği tuketen cocuk ve gencler uykusuzluk, yatağını ıslatma ve anksiyete gibi problemlerle karşı karşıya kalabiliyor. Gunde iki ya da daha fazla enerji iceceği icen cocuklar sinirli, endişeli ve gergin olabiliyorlar.
Cocuğunuzun enerji iceceği icip icmemesine karar verirken, şu faktorleri goz onunde bulundurun:
Cocuğunuz bir fincan koyu kahve icse iciniz rahat olur mu? Coğu enerji iceceği, koyu bir fincan kahveye eş değer veya kolalı bir icecektekinin iki katı kadar kafein iceriyor.
Cocuğunuzun ne kadar şeker tukettiği sizin icin onemli mi? Bazı enerji icecekleri bol miktarda şeker iceriyor (her 250 ml icin 5 cay kaşığı kadar)
İcecek cocuğunuzun sağlığı icin yararlı mı, yoksa tehlike taşıyor mu? Enerji iceceklerinin besleyiciliği neredeyse sıfıra denk.
Bazı enerji iceceklerinde doğal vitamin ve mineraller bulunduğu iddia ediliyor ama bunlar taze meyve ve sebze yiyerek zaten alınabilir.
Cocuğunuz kac yaşında? Kafeinin sağlığa olan etkileri hakkında pek az şey biliniyor. Bu nedenle 10 yaş altı cocuklara kafein iceren icecekler, ozellikle de enerji icecekleri vermek sakıncalı olabilir. Daha buyuk cocuklar ve gencler de dikkatli davranmalı. İnsan beyni 16 yaşına kadar (bazıları bunun 21 de olduğunu iddia ediyor) gelişmeye devam ediyor. Kafeinin gelişme halindeki beyni etkilediği biliniyor ama bu etkinin olumlu ya da olumsuz olduğuna dair bir bilgi yok.
Hamile kadınlar
Hamile kadınlara enerji iceceklerinden uzak durmaları oneriliyor; ozellikle de gebeliğin ilk uc ayında. Bunun nedeni fazla dozda kafeinin duşuk, zor doğum ve kilosu normalden az bebek doğurma risklerini arttırması.
Alkol tuketenler
Enerji icecekleri ile alkol karışımının sonucları henuz tam olarak bilinmiyor. Gecmişte enerji iceceği ve alkol karışımı icerek olenler olsa da, enerji iceceklerinin alkolle kullanıldığından olume sebebiyet verdiği kanıtlanamadı. Ote yandan boyle bir riskin varlığı da bu karışımdan uzak durmak icin yeterli olsa gerek.
Aktif sporcular
Gatorade gibi egzersiz sırasında kaybedilen su ve mineralleri takviye sporcu iceceklerinin aksine, kafein iceren enerji icecekleri susuzluğa sebep olabilir. Susuzluk ve egzersiz kombinasyonu ise tehlikeli bir kombinasyondur. Ayrıca pek cok ulkede insanlar, ağır bir idmandan sonra enerji iceceği icmemeleri konusunda uyarılıyorlar, bazı ulkelerde ise satışları bile yasak.
Diyet yapanlar
Enerji icecekleri icerdikleri yuksek miktardaki şekerle de dikkat cekiyor. Eğer kilo vermeye calışıyorsanız, şekerden uzak durmanız gerekir. Bu durumda enerji iceceklerinden de uzak durmalısınız.
Diğerleri
- Kalp hastalığı olanlar
- Kafeine duyarlı olanlar
Bu iceceklerinden etiketlerinde gunde 2-5 kutu arası icilmeleri ve bu sırının aşılmaması gerektiğine dair etiketler bulunuyor. Oysa bu etiketler kafa karıştırıcı olabiliyor; cunku insanlar etkisini gorebilmek icin bahsedilen maksimum miktarda tuketmeleri gerektiğini duşunebiliyorlar.