Organ azlığından kaynaklanan sıkıntı nedeniyle her yıl binlerce kişi hayatını yitiriyor.
Gecen yıl sadece Turkiye'de 80 bin organ nakli bekleyen hasta bulunurken, organ azlığı nedeniyle hayatını kaybedenler organ naklinin ne kadar onemli olduğunu ortaya koyuyor.
Tedavisi sadece organ ve doku nakli ile mumkun olan hastalıklar tum dunyanın olduğu gibi Turkiye'nin de onemli sağlık sorunlarından biri. Tedavisi mumkun olmayan hastalıklar nedeniyle gorev yapamayacak derecede hasar goren organların yerine, canlı veya oluden alınan yeni, sağlam organın konularak hastanın tedavi edilmesine ise organ nakli deniyor.


--------------------------------------------------------------------------------
Organ ve doku nakli bekleyen hastaların sayısı her gecen gun artıyor fakat organ bağışı yapanların sayısı az olduğu icin hastalara bekledikleri organlar verilemiyor. Kalp ve karaciğer nakli bekleyen hastalar uygun organ bulunamadığı takdirde yaşamlarını kısa surede kaybediyor. Organ ve doku nakli, canlıdan ve kadavradan olmak uzere 2 şekilde gercekleştirilebilmektedir. Canlıdan olan nakillerde bobrek ve karaciğer kullanılabiliyor. Kadavradan olan nakillerde ise bobrek, karaciğer, pankreas, kalp, kalp kapakları ve kornea kullanılabiliyor.
Organ bağışı başvuruları

Turkiye'de 18 yaşından buyuk ve akli dengesi yerinde olan herkes 2238 sayılı yasaya gore organlarının tamamını veya bir bolumunu bağışlayabiliyor. Organ bağışında bulunan kişiye bağış yaptığı kurum tarafından bir kart veriliyor ve kişi bu kartı her anında yanında taşıyor. Organ bağışı yapmak icin;
" İl Sağlık Mudurluğunde,
" Hastanelerde,
" Emniyet Mudurluklerinde (Ehliyet alımı sırasında),
" Organ nakli yapan merkezlerde,
" Organ nakli ile ilgilenen vakıf ve derneklere başvurulabiliyor.

Rakamlarla organ bağışı

Turkiye'de cok sayıda organ bekleyen hasta varken organ bağışı son derece sınırlı. 2002, 2003 ve 2004 yılları ile 2005 yılının ilk altı ayında toplam organ bağışının en fazla yapıldığı il 1738 kişiyle Aydın. Bu ili sırasıyla 1035 kişi ile İstanbul, 991 kişiyle Bursa, 981 kişiyle İzmir, 818 kişiyle Antalya, 611 kişiyle Ankara, 494 kişiyle Denizli, 467 kişiyle Muğla, 413 kişiyle Balıkesir, 364 kişiyle Manisa, 299 kişiyle Corum izledi. Turkiye genelinde, 2002'de 1073, 2003'te 984, 2004'te 5 bin 62, 2005'in ilk altı ayında ise 3 bin 758 kişi olmak uzere, son 3.5 yılda toplam 10 bin 877 kişi organlarını bağışladı.

İstanbul İl Sağlık Muduru Dr. Mehmet Bakar tarafından yapılan son acıklamaya gore, organ bağışı konusunda Avrupa'nın cok gerisinde olmamıza rağmen yapılan calışmalar sonucunda İstanbul'daki organ bağışı bu yılın ilk 3 ayında rekor duzeyde arttı. 2007'nin sadece 130 gununde 10 bin 280 organ bağışı yapıldı. Bu sayı 2005'de sadece 649 kişiydi. 2006'da rakam 2 bin 854 ulaştı.

Organ bağışı ve Turkiye

Bir ulkenin organ bağışı konusundaki başarısını gosteren en onemli veri, yoğun bakım unitelerinden cıkan organ bağış vakalarının nufusa oranlanması. Bu oran, teknik olarak, "milyon nufus başına kadavradan donor" olarak niteleniyor.

" Avrupa'da "milyon nufus başına donor" oranı, ortalama 15-20. Yani, her 1 milyon nufus icin 15 ila 20 kişide, beyin olumu tanısı konuyor ve organ alımı gercekleştiriliyor.
" İspanya bu acıdan tam bir başarı oykusu. İspanya'da donor sayısı milyon nufus başına 36.
" Komşu Yunanistan, bu konuda biraz bize benziyor. Yunanistan'da milyon nufus başına donor sayısı 6.
" Turkiye, İspanya kadar başarılı olsaydı, hastanelerimizde her yıl 1600'den fazla organ bağışı gercekleştirilmesi gerekirdi.
" Yani Turkiye'nin "milyon nufus başına donor" oranı, sadece 2.2. Turkiye bu rakamla, Avrupa'nın en gerisinden gelen ulkelerden biri.

Merak edilen sorular

Hangi organlar bağışlanabilir?

Sağlıklı her organ bağışlanabilir. Ulkemizde kalp, akciğer, bobrek, karaciğer ve pankreas gibi organlar, kalp kapağı, gozun kornea tabakası, kas ve kemik iliği gibi dokular başarıyla nakledilebiliyor. Bir kişi organlarını bağışla*** bircok insana yaşama şansı verebiliyor.

Organ bağışını kimler yapabilir?

1979 tarih ve 2238 sayılı yasa gereği organ bağışı yapılabilmesi icin 18 yaşını doldurmuş olmanız ve bu dileğinizi iki tanık huzurunda sozlu olarak yapmanız, ayrıca bunun bir hekim tarafından tasdik edilmesi yeterli oluyor. Bunun icin en yakın sağlık kuruluşuna başvurarak "Doku ve organ bağış belge"nizi alabilirsiniz.

Organ alımı nasıl gercekleştirilir?

Organlarınızın alınması işlemi, konunun uzmanı doktorların bulunduğu Sağlık Bakanlığı ve Universite Organ Nakil Merkezleri'nde gercekleştiriliyor. Organ bağışında bulunduğunuz takdirde organ bekleyen hastalara yaşama şansı verebilmeniz icin "Bağış belgenizi" bir kimlik gibi surekli yanınızda bulundurmanız ve bu konuyla ilgili olarak yakın akrabalarınıza bilgi vermeniz gerekiyor.

Dinimizce bir sakıncası var mıdır?

Diyanet İşleri Başkanlığı organ bağışının dinimizce bir sakıncası olmadığını acıkladı.