Sevgili ekmek arası gurmeleri, durum ustadları, lavaşın efendileri, tombik pidenin fedaileri!

ABD ’den, Şili ’ye, oradan Sırbistan ’a ve Polonya ’ya oradan da Almanya ile Fransa ’ya (ve hatta biraz daha fazlasına) goturuyoruz sizi. Bircoğu evde de yapılabilen dunyanın en lezzetli sandviclerinden 19 tanesini aşağıda bulabilirsiniz.

Grilled cheese, ABD




“Bildiğimiz tostu nasıl yapalım da farklı olsun” diye yol cıkan Amerikalıların icadı olan Grilled Cheese, nam-ı diğer tavada tost, isminden de anlaşılacağı gibi tost makinesi yerine tavada yapılıyor. Ekmeği kızartıyoruz, aradaki peynir eriyor. Bildiğimiz tosttan farkı ise ekmeğin kenarlarına da yağ surulmesi.

Hawaii Tost, Almanya




Bildiğimiz anlamda sandvic olmayan ancak bir yandan da sandvic kategorisinde değerlendirmemiz gereken Hawaii tostunun icinde jambon, peynirin yanı sıra kiraz ve ananas da bulunuyor.

Bosna Wurst, Avusturya





Avusturya ’nın hot-dog ’a cevabı olarak da soylenegelen Bosna Wurst, ozel bir baharatlı sosis ile soğan, kori, ketcap ve hardal takviyesiyle rulo ekmeğin icinde sandvic haline geliyor. Servis edilmeden once ise ızgarada kısa bir sure ısıtılıyor. Orijinal ismi Nadanitza olan bu sosislinin adı sonraları Bosna ’ya evriliyor. Bosna ise Avusturyalıların gozunde aynı Bosna Wurst ’te olduğu gibi baharatlı yiyeceklerle eşleşen ulke. Hatırlaması da kolay.

Bosna Wurst ’un tarifini vermek yerine, sizi Avusturya ’ya gitmeye davet ediyoruz. Burada yapacağınız şey ekmek arası sosis olacak, oradaki ise Bosna Wurst.

Chip butty, Britanya




Her birini Turkce ’ye cevirmeyelim ama bu sandvic Britanya ’nın farklı yerlerinde bircok farklı isme sahip. Chip butty, chip sandwich, chip barm, chip batch, chip roll, chip muffin… Boyle gidiyor bu. Bizdeki patsoya yani ekmek arası patates kızartmasına benzeyen chip butty, genelde ketcap ile servis ediliyor ancak barbeku sosu tercih edenler de var. İşci sınıfının onceki gunden kalan patatesleri ekmek arası değerlendirmesiyle ortaya cıkan chip butty, bar yiyeceği olarak da goruluyor.

Tarif vermeyelim, bildiğimiz ekmek arası patates kızartması bu. Patatesleri kızartıyoruz, ekmek arası yiyoruz. İstersek mayonez ve hardallı bir sos da surebiliriz ekmeğe.

Croque-madame, Fransa




Fransızların hızlı atıştırmalıklarından olan ve ızgarada tost ekmeği arasında jambon ve peynir ile yapılan Croque-monsieur ’un tepesine yumurta koyulanına Croque-madame deniyor. 1900′lerin başından beri Fransızlar tarafından tuketilen Croque-monsieur ve Croque-madame ’ın farklı varyasyonları da bulunuyor. Orneğin domatesle yapılanına Croque-provencal, gouda peyniri ile yapılanına Croque-gagnet, jambon yerine somon kullanılanına ise Croque-norvégien deniyor ve daha da uzayıp gidiyor bu.

Pan-bagnat, Fransa




Ceşitli sebzelerin ton balığı ile beraber sandvic haline getirildiği Pan-bagnat ’ta haşlanmış yumurta dilimleri ve zeytin yağı da kullanılıyor. İcindeki malzemeleri dilediğinizce azaltıp coğaltabilir; sardalya, somon, peynir, bacon vb yiyeceklerle destekleyebilirsiniz.

Choripán, Guney Amerika




Stad cevrelerindeki tukuruk kofteyi bilen ve sevenler, Guney Amerika ’nın milli yiyeceklerinden Choripan ’a bayılacaklar. Arjantin ’den cıkan ve İspanyol sucuğu chorizo ile yapılan Choripan, kızarmış ekmek arasında, salsa sos ve ceşitli biber ve soğanlarla servis ediliyor (ele tutuşturuluyor).

Yakisoba-pan, Japonya



Tavada pişmiş Japon noodle ’ı anlamına gelen Yakisoba, sosisli ekmeğine yerleştirilir ve uzerine tatlı zencefil turşusu ve mayonez eklenir. Ekmek arası patatesin ilginc gelmediği ve ayıla bayıla yendiği bir ulkede ekmek arası noodle icin de bir potansiyel var diyebiliriz.

Burrito, Meksika




Burrito, “kucuk eşek” anlamına geliyor ama aklınıza gelen ilk şey doğru değil, eşek eti kullanılmıyor. Kuzey Meksika ’dan, Chihuahua ’dan dunyaya transfer olduğu soylenen ancak aslen ABD ’de yaşayan Meksikalı gocmenlerin meşhur ettiği burrito, bizim bildiğimiz şekliyle durume de benzetilebilir ancak malzemesinin epey bol olması ve şişkince bir şekilde sarılması dolayısıyla farklı bir model aslında. İcinde dilediğiniz turde et, pirinc, fasulye, sebze ve sos olabiliyor. Kombinasyonlar epey sınırsız.

Zapiekanka, Polonya




Baget ekmeğine mantar, eritilmiş peynir ve jambon ya da farklı et turleri ile yapılan Zapiekanka, ketcap ve frenk soğanı ile de servis ediliyor. Ekmek kızarana, peynir eriyene kadar ızgarada bekletilen bu Polonya işi sandvic, bol malzemesiyle akılda kalıyor ve istenirse bol acıyla da nefis bir hale geliyor.

Avusturya ’ya Bosna Wurst yemeye gidenler, Polonya ’ya Zapiekanka yemeye de gittiler. Onlar ne guzel insanlar, onlar ağızlarının tadını nasıl da biliyorlar.

Pljeskavica, Sırbistan




Bir basketbolcu eli buyukluğunde olan eti ile goz dolduran, icini farklı peynir, sebze ve sos ceşitleri ile doldurabileceğiniz (ama bizim en cok Sırp kreması ile onerdiğimiz) Pljeskavica (kısaca pilyeska diye okunur), Sırbistan ’ın her koşesinde rastlayabileceğiniz salaş lezzetlerden belki de en yenmesi gerekeni. Gozunu doyurmak icin malzemesini bol soyleyen caylaklara kanmayın; etin yanına iki uc malzeme ile siparişinizi verin. Yoksa ağzınız, yuzunuz ve mideniz kaymış bir şekilde eğlence konusu olabilirsiniz. Eliyle yemeyi beceremeyenler tabakta da isteyebilirler.

Belgrad vize istemiyor, aklınızda olsun. Bayramda gitmeyin, her yerde Turk oluyor.

Barros Luco, Şili




Eritilmiş peynir ve biftek. Bu kadar. Şili ’nin eski başkanı Ramón Barros Luco ’nun surekli siparişini verdiği sandvic olması dolayısıyla isminin verildiği Barros Luco, az ama oz lezzet sınıfında. Peyniri ve bifteği tadıyor, yumuşak ekmeği ile kendinizden geciyorsunuz.

Chacarero, Şili




Yuvarlak ekmek icine ince dilimlenmiş dana biftek ile domates, taze fasulye ve chilli biber ile yapılan Chacarero, fasulyeyi seven ve sandvic icinde de denemek isteyenler icin cok ilginc ve leziz bir tercih olabilir.

Chivito, Uruguay




Kucuk keci anlamına gelen Chivito ’da da (aynı Burrito ’da oğrendiğimiz gibi) keci eti bulunmuyor; onun yerine dilimlenmiş biftek, mozarella, domates, mayonez, tercihe gore yeşil ya da siyah zeytin, bacon, haşlanmış ya da tavada yumurta ve jambon eklenebiliyor. Yani lezzetli olan ve sandvicte hayal edebileceğiniz neredeyse her şeyin yer aldığı bir model bu. Uruguay havasını hisseder gibi olmak icin acı sosla mutlaka denenmeli.