Lejyoner Hastalığı, Legionellaceae ailesinden L. Pneumophilia adlı bakterinin neden olduğu pnomoni yani zaturre hastalığı olarak tanımlanır.
Hastalığa neden olan bakteri 1977 yılında Philadelphia’da Lejyonerlerin toplantısı sırasında ortaya cıkan salgınla birlikte ortaya konulmuş ve bu nedenle Legionella adı verilmiştir.
Bakteri nemli ortamlarda ve akarsu ya da gollerde yaşar ve bu ortamlarda uzun sure canlılığını koruyabilir. Bakteri bu ozelliği nedeniyle klima sistemlerinde de yaşayabilmekte ve bu sistemde oluşan aerosollerin ortamda bulunan insanlarca solunması sonucu akciğere yerleşerek hastalığa neden olmaktadır. Hastalığa halk arasında klima hastalığı denilmesinin sebebi de budur. Hastalığı neden olan bakteri buyuk oteller ya da buna benzer kuruluşların su sistemlerine doğal kaynaklardan bulaşabilir ve bu sistemler icerisinde bakım ve dezenfeksiyon koşullarına uyulmadığı takdirde ureyebilir. Su sisteminde ureyen bakteriler su boruları, banyo armaturleri gibi ceşitli ortamlarda uremelerin devam ederek suyun kullanımı sırasında oluşan aerosollerin solukla akciğere alınması sonucu hastalığa neden olur.
Hastalık daha kronik akciğer veya karaciğer hastalıkları, kanserler, şeker hastalığı, alkolizm, yoğun sigara kullanımı neticesi savunma sisteminin zayıflaması sonucu ortaya cıkar yani bu sayılan durumlar lejyoner hastalığı icin risk faktoru olarak kabul edilebilir.
Hastalığın belirti ve bulguları nelerdir?
Hastalığın belirti ve bulguları hafif bir ust solunum yolu enfeksiyonu belirtilerinden, olumcul seyreden zaturreye kadar ceşitlilik gosterebilir. Legionella bakterisinın neden olduğu zaturre hastalığında ateş, halsizlik, baş ağrısı, karın ağrısı, yaygın kas ağrıları, deri dokuntuleri, kuru oksuruk, nefes darlığı gibi belirtiler kısa surede ortaya cıkar ve ateş 40 dereceye cıkabilir. Bu hastalarda diğer zaturrelerden farklı olarak sıklıkla akciğer dışı belirti ve bulgular da gorulur. Karın ağrısı, bulantı – kusma , ishal, bradikardi (kalp atım sayısının azalması) bu belirtilere ornek olarak sayılabilir. Ayrıca bu hastalarda bilinc bozukluğu da gorulebilir. Hastaların fizik muayenelerinde pnomoniye has bulgular mevcuttur.
Tanı yontemleri nelerdir?
Bu olgularda cekilen akciğer grafileri sadece pnomoni bulguları verir yani hastalığın lejyoner hastalığı olduğunu kanıtlayacak ozel bir radyolojik bulgu yoktur. Kan sayımında lokosit sayısı normal olabilir ya da hafifce artmıştır. Karaciğer enzimlerinde ve LDH enzim duzeyinde yukselme, hiponatremi, bobrek fonksiyonlarında bozulma saptanabilir. Sedimantasyon genellikle yuksektir. Bu bulguların hicbirisi lejyoner hastalığı icin spesifik değildir ve tanı koyduramaz. Kesin tanı icin her şeyden once hekimin hastalıktan kuşkulanması ve bu hastalığın tanısına yonelik tetkikleri istemesi gerekir. Balgam, kan ve idrarda Legionella bakterisi ya da onun antijenleri tespit edilerek tanıya ulaşılır.
Tedavi
Hastalığın tedavisinde antibiyotiklerden yararlanılır. Ancak lejyoner hastalığında tedavi icin kullanılan antibiyotikler ve bunların kullanım sureleri diğer pnomonilere gore farklılık gosterir. Tedaviye yanıt genellikle cabuk olmakla birlikte ağır seyreden bazı olgularda sekeller kalabilir.