Pop ikonu Prince’in erken bir vedayla, henuz 57 yaşında aramızdan ayrıldığının duyulmasıyla pek cokları internete girerek şarkılarını aradı. Kimisi hafızasına kazınmış melodileri dinleyerek ustaya saygısını gostermek isterken, yeni kuşak ise belki de hic tanımadığı bu efsanevi muzisyenin yaptığı işleri oğrenmek istedi. Ama kimse bu konuda başarılı olamadı, cunku cok az sayıda şarkı/klip dışında Prince’in eserlerini internette bulmak mumkun değil. Peki neden?
Bu aslında oldukca cetrefilli bir hikaye ama tek cumleyle ozetlersek, bu tabloyu yaratan Prince’in uzun yıllardır azimle yuruttuğu telif hakkı mucadelesi.

100 milyon dolarlık repertuvarını korumak amacıyla bu yola cıkan Prince, zaman icinde giderek guclenen internete karşı Don Kişot misali bir mucadele yuruttu. Savunduğu değerler sadece kendi kazanc hanesine yazmadı, son donemin yıldızları Taylor Swift ve Adele gibi isimlerin şarkılarının bile nerede, hangi koşullarda calınacağının belirleyicisi oldu.

Prince’in, eserlerini izinsiz kullandıkları gerekcesiyle dava ettiği platformlar arasında Facebook, Youtube, Pirate Bay hatta blog sitelerinde paylaşım yapan hayranları bile var.

Daha da otesi, 2007 yılında bebeklerinin dans ettiği videoyu Youtube’e yukleyen ABD’li aileye acılan dava. Telif hakları konusunda sembol bir dava haline gelen uzlaşmazlıkta, Prince’in plak şirketi Universal, 29 saniyelik videoda arka planda Prince’in “Let’s Go Crazy” şarkısının kullanılmasına itiraz etmiş ancak bu dava Prince’ın kaybettiği, ‘ifade ozgurluğu’nun kazandığı bir kararla nihayete ermişti.
Efsane muzisyenin 12 yıl avukatlığını yapan Lee Phillips, Bloomberg’e yaptığı acıklamada “Kendisinden faydalanılmasını hicbir zaman istemedi. Ardında hem buyuk bir muzik mirası hem de sanatcıların hakları icin savaşmaları gerektiğini soyleyen bir oğreti bıraktı” diye konuştu.

Bu oğreti, genc muzisyenlere plak şirketleriyle yaptıkları sozleşmelerin kolelik olduğu nasihatiydi. Prince, 1996’da verdiği bir roportajda “Bir insanın hayal kurmasını engellediğinizde, onu koleleştirirsiniz” diyerek, savunduğu fikrin altını cizmişti.

Mucadelesi yalnızca internetle değildi, inandığı doğruyu her koşulda savunuyor ve Warner Bros. gibi muzik piyasasını domine eden dev şirketlerle karşı karşıya gelmekten de cekinmiyordu.



‘CD bitti’ denilen donemde “20TEN” adlı albumunu yalnızca CD formatında piyasaya suren Prince, bunun gerekcesini "Yeni muziğimi neden iTunes'a ya da bir başkasına vermeliyim bilmiyorum. Hem bana artı bir para odemiyorlar hem de muziği alamadıkları zaman sinirleniyorlar” gerekcesiyle acıklamıştı. Unlu “İnternet bitti” cıkışını da bu donemde yapmış, bilgisayarların ve dijital cihazların ‘kotu şeyler’ olduğunu ısrarla savunmuştu.

Herkesin yuruduğu yolun tersine yuruse de, 29 saniyelik video orneğindeki gibi mucadelesi zaman zaman antipati yaratsa da o vazgecmedi. Artık o yok, ama yuruttuğu mucadele ya ardından gelenlere ilham verecek, ya da eski kafalı bir muzisyen olarak hatırlanmasından başka bir işe yaramayacak. Bundan sonrası zamana kalmış...
Gunluk Gazeteler
__________________