Rota virus enfeksiyonları 5 yaş altındaki cocuklardaki akut ishallerin en onemli sorumlusu. Ozellikle 2-3 yaş altında ağır seyrediyor ve vucuttan kaybolan sıvı hızla yerine konmazsa bobrek yetmezliği gibi ciddi tablolara yol acıyor. Akut ishallerin onde gelen nedeni rota virus cocuklarda sık goruluyor. Oyle ki 3-5 yaşlarındaki cocukların yuzde 95’i virusle karşılaşıyor. Cocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Asuman Akca, rota virusunun ozellikle 2-3 yaş altındaki bazı cocuklarda oldukca ağır seyrettiğine ve akut bobrek yetmezliğine neden olabildiğine dikkat cekti.
Dr. Akca, ozellikle 6-15 ay arasının en sık gorulen ve daha ağır seyredebilen donemi oluşturduğunu belirterek şunları soyledi: “Yaş ne kadar kucukse ve bakım şartları ne kadar kotuyse, rota virusu de cocuğu o oranda kotu etkiliyor. Virusun yol actığı enfeksiyon ayrıca; anne sutu almamak, kalabalık yaşam, duşuk sosyo-ekonomik duzey ve rota aşısı yapılmaması durumunda da ağır seyredebiliyor.”
TEKRARLAYAN KUSMA VE İSHAL TİPİK BELİRTİLERİ
Rota virusu genelde ağız yolu ile bulaşıyor. Dışkıyla mikrop bulaşmış her turlu eşyanın ağza goturulmesi ve enfekte olmuş su ve besinler tuketilmesi sonucu bulaşıyor. Hasta ishal olmadan da bu virusu bulaştırabiliyor. Cunku virus ellerde veya katı yuzeylerde saatlerce, hatta gunlerce canlı kalabiliyor. Belirtiler virus vucuda alındıktan sonra, 12 saat – 4 gun arasında değişen, ortalama 2-3 gunluk bir kulucka suresinin ardından başlıyor. İnatcı ve tekrarlı kusma, ardından sık sulu, ozellikle de cok kotu kokulu ishal ile karın ağrısı belirtilere ekleniyor. Ateş her vakada gorulmese de cocukların yarısında ortaya cıkabiliyor.
BOBREKLER TEHLİKE ALTINDA!
organ-nakli-bobrekCocuk sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Asuman Akca, hemen her hastalıkta olduğu gibi rota virus enfeksiyonlarında da erken mudahalenin onemine dikkat cekerek şu bilgileri verdi: “Hastalığın uzamış ishal nedeniyle oluşan komplikasyonları daha sonra cocuğun sık hastalanmasına ve gelişiminin bozulmasına yol acabiliyor. Rota virusunun neden olduğu enfeksiyon ozellikle 2 yaş altındaki cocuklarda daha ağır seyrettiği icin cok dikkatli olmak gerekiyor. Cunku cok şiddetli gelişen ishal ve kusma; sıvı yetmezliği ile dolaşım bozukluğuna, dolaşım bozukluğu da akut bobrek yetmezliğine, hatta olume bile neden olabiliyor. Bu nedenle sıvı kaybı başladıysa vucut sıvısı ve mineral acığının bir an once yerine konması yaşamsal onem taşıyor.”
BOL SU İCİRİN, GELİŞİGUZEL İLACLAR VERMEYİN
Dr. Akca, genellikle 5-8 gunde gecen hastalığın tedavisi ise şoyle sıralıyor:
• Tedavide en onemli nokta, vucut sıvını ve elektrolit dengesini cocuğa bol su icirerek bir an once yerine koymak.
• Etken bir virus olduğu icin rota virusunun ozel ve radikal bir ilacı yok. Kusma ve ishal durdurucular tedavide yer almıyor. Ateşe yonelik ilaclar, probiyotikler, cinko desteği verilebiliyor. Doktor onerisi dışında kusma ve ishal kesici ilacların asla verilmemesi gerekiyor.
• Anne sutu ile beslemeye devam edilmeli. Cocuk kussa bile azar azar ve sık sık beslenmeli.
• Cocuk kucukse, durumu sık aralıklarla doktor tarafından değerlendiriliyor, gerekirse hastaneye yatırılıyor.
• Rota virusunden korunmada en iyi yol ise aşılanma. Gunumuzde rota virusu enfeksiyonlarının her tipine cevap veren bir aşı henuz olmasa da, yine de mevcut aşıların bu enfeksiyon sıklığını azalttığı duşunuluyor.
• Takibi kolaylaştırmak icin annenin gunluk cizelge tutması, cocuğun kac kez kustuğunu, kac kez ishal olduğunu ve ozelliklerini, ne kadar miktarda mama veya anne sutu aldığını yazması, şuphe ettiğinde ateşini olcerek, bu tuttuğu kayıtları doktoru ile paylaşması cok onemli.
Kaynak: Ntvmsnbc