idrar yolu yanması neden olur,idrar yolu yanmasının nedenleri,idrar yolu yanmasının tedavisi,idrar yolu enfeksiyonları,idrar yolu enfeksiyonları hakkında bilgiler

İdrar yolu enfeksiyonu oldukca sık rastlanan ve daha cok kadınları etkileyen bir rahatsızlıktır. Ağrılı ve sıkıntı verici olabilir ama coğu kez, kendiliğinden veya doktorun belirleyeceği bir antibiyotik tedavisiyle birkac gun icerisinde gecer. Nadiren de olsa cocuklarda da gorulebilir. Basit bir idrar testi ile hemen teşhis edilir. Bu rahatsızlığın başlıca nedeni bakterilerdir. Normalde vucut tarafından hemen atılan zararlı bakteriler, kimi zaman vucudun savunma sistemini alt ederek enfeksiyona neden olur.
İdrar yolu dediğimizde bu tanımlama vucutta bobrekleri, idrar kanallarını, mesaneyi (idrar torbası) ve uretrayı (idrarın atıldığı kanal- sidik borusu) kapsar. İdrarın vucutta oluşup dışarı atıldığı tum bu bolgeler, ust ve alt idrar yolları diye de ayrıca ikiye ayrılır. İdrar yolları genellikle bakteriler, mikroplar yuzunden enfekte olur demiştik. Bu mikroplar arasında en bilineni insan dışkısında bulunan ‘E.coli’ adlı mikroptur. Etkilediği bolgeye gore enfeksiyon farklı bir ad alabilir. Orneğin sıkca adı gecen ve pek cok kadının şikayetci olduğu idrar yolu enfeksiyonu sistit, mesane enfeksiyonudur.






İdrar Yolu Enfeksiyonu Nedenleri
Bakteriler: Coğu idrar yolu enfeksiyonu sindirim sisteminde yaşayan bakterilerden dolayı kaynaklanır. Eğer bu bakteriler idrarın dışarıya atıldığı sidik borusuna (uretraya) ulaşırsa enfeksiyon meydana gelebilir. Bakterilerin idrar yoluna anus aracılığıyla gectiği duşunulur. Tuvalet temizliği sırasında tuvalet kağıdı once anuse ve oradan da genital bolgeye değdiğinde, dışkıdaki bakteriler coğalıp uretrada ilerleyebilir. Bu şekilde idrarı mesaneden vucuttan atıldığı deliğe kadar taşıyan uretrada, idrarın biriktiği mesanede, mesaneden bobreklere uzanan idrar kanallarında ya da bobreklerde enfeksiyon meydana gelebilir.


Kadınlarda uretra daha kısa ve anuse daha yakın olduğundan, idrar yolu enfeksiyonu daha cok kadınlarda gorulur. Bakterilerin anusten uretraya ulaşması ve oradan mesaneye gecmesi kadınlarda daha kolaydır.
Genital Hijyen: Doğru bir tuvalet temizliği enfeksiyon riskini azaltacaktır. Tuvalete cıktıktan sonra tuvalet kağıdını arkadan one doğru değil de, onden arkaya doğru hareket ettirerek tuvalet temizliği yapılmalıdır. Bu şekilde dışkıdaki mikropların idrar yollarına ilerlemesi onlenebilir.
Ayrıca genital bolgenin tuvalet dışında da temiz tutulması cok onemlidir. Yalnız temizlik adına sabun ya da parfum kullanmak olur. Buradaki yararlı bakterileri oldurebilirsiniz. Temiz, pamuklu camaşırlar giymek, sentetik ic camaşırlarından kacınmak, ped kullanılıyorsa sık sık değiştirmek ve akıntı benzeri sorunları hemen tedavi ettirmek de enfeksiyonları onleyecektir. Tum bu sayılanların tersi yapılırsa da, idrar yolu enfeksiyonuna davetiye cıkarılmış olur.
Bobrek Taşları: İdrar yolunun tıkanması idrar yolu enfeksiyonuna neden olabilir. Bu tıkanmanın başlıca nedenlerinden biri de bobrek taşları olabilir. Bobrek taşları bakterilerin ureyip coğalacağı bir yaşam alanı sağlamış olur. Bebeklerde ve kucuk cocuklarda da bu duruma rastlanabilir.
Mesanenin tam boşalmaması: Eğer mesaneyi tamamen boşaltmanızı engelleyen bir durum varsa ve idrar mesanede gereğinden cok kalıyorsa, bu durumda enfeksiyona neden olan bakterilerin coğalması da kolaylaşır.
Kabızlık: Duzenli olarak idrara cıkmak, idrarı tutmamak ve mesaneyi tamamen boşaltmak enfeksiyonu onlemek acısından onemlidir. İdrar akışı duzenli olursa bakteriler de atılır ve idrar yolları temiz kalır. Ancak bazı durumlarda orneğin kabızlık nedeniyle idrar duzeni de bozulur ve bu şekilde enfeksiyon icin zemin hazırlanmış olur.
Zayıf Bağışıklık Sistemi: Bağışıklık sistemi vucudu hastalıklardan korumak uzere programlanmıştır. Ancak bazı hastalıklara ya da kemoterapi gibi bazen de ceşitli ilac veya tedavilere bağlı olarak bağışıklık sistemi zayıflamış olabilir. Bu durumda vucut enfeksiyonlara karşı da zayıf olacak demektir.
Cinsel İlişki: İdrar yolu enfeksiyonu cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyon olmamasına karşın cinsel olarak aktif olan kişilerde enfeksiyonun tetiklendiği gorulebilir. Vajina veya anusteki mikroplar cinsel ilişki sırasında idrar yolları ağzına doğru ilerleyebilir. Enfeksiyonlara karşı tedbir amaclı olarak cinsel ilişkinin hemen oncesinde ve sonrasında kadınlara idrara cıkmaları onerilir.
Ayrıca prezervatif ya da diyafram benzeri korunma yontemleri de enfeksiyona neden olmuş olabilir. Diyafram mesaneye baskı yaparak mesanenin tam boşalmamasına yol acıyor olabilir. Ya da sperm oldurucu kullanılan prezervatifler vajinayı tahriş etmişse, idrar yolu enfeksiyonuna karşı risk buyumuş olur.
Diğer Nedenler: Yukarıda sayılanlara ek olarak diyabet hastaları ile hamile veya menopoz donemindeki kadınlar, idrar yolu enfeksiyonu acısından risk altındadır.
Erkeklerde idrar Yolu Enfeksiyonu
Kadınlarla karşılaştırıldığında idrar yolu enfeksiyonundan şikayetci erkek sayısı oldukca azdır. Enfeksiyonun neden kaynaklandığını bulmak icin iyi bir muayene gerekebilir. Mesanenin daralması, onceki bir cinsel ilişki, mesane taşı ya da prostat erkeklerde idrar yolu enfeksiyonu nedenlerinden bazılarıdır. Prostat buyumesi mesaneye baskı yapar. Mesaneye baskı olduğunda burada biriken idrar tam olarak boşaltılamaz. Mesanede bekleyen idrarda bakteriler cok daha cabuk ve kolay coğalır ve bunun sonucunda enfeksiyon oluşur.
İdrar Yolu Enfeksiyonu Belirtileri
Sık idrara cıkma,
Acil idrara cıkma isteği,
Devamlı idrar yapma hissi,
İdrara cıkarken ağrı ya da yanma hissi,
Alt kartın bolgesinde ağrı,
İdrarda kan,
İdrarda kotu koku,
Belirtilere ateş, kusma, bulantı, titreme benzeri başka belirtiler de eşlik ediyorsa enfeksiyon bobreklerde olabilir.
Ne zaman doktora gorunmeli?
Eğer belirtiler hafifse idrar yolu enfeksiyonu birkac gun icerisinde gececektir. Belirtilerin ağır seyretmesi ve cok rahatsızlık vermesi ya da birkac gun gectiği halde devam etmeleri halinde bir doktora başvurmalısınız. Bunun dışında aşağıdaki durumlarda da hemen bir doktora gorunmek en guvenlisi olacaktır:
Ateşiniz yukselmişse.
Belirtiler ani bir şekilde kotuleşmişse.
Hamileyseniz.
Diyabet hastasıysanız.
İdrar yolu enfeksiyonunda komplikasyonlara pek rastlanmaz ancak daha oncesinde bağışıklık sistemi zayıflığı ya da şeker hastalığı benzeri bir sağlık sorunu olan kişilerde bobrek yetmezliği ya da kan zehirlenmesi gibi komplikasyonlar ortaya cıkabilir.
Tekrarlayan İdrar Yolu Enfeksiyonu
İdrar yolu enfeksiyonunun tedavisinin ardından aynı kişide tekrar oluşma olasılığı vardır. Tıp dilinde buna ‘tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonu’ denir. Bu tekrarları her seferinde antibiyotik ile tedavi etmeye kalkışmak doğru cozum yolu olmayabilir. İlk olarak enfeksiyonun neden tekrar ettiğinin bulunması gerekir.
İdrar Yolu Enfeksiyonu Neden Tekrar Eder?
Altta yatan hastalıklar: Kadınlarda idrar yolu enfeksiyonu tekrarına daha cok rastlanır. Tekrarların nedeni urolojik muayene gerektiren ve henuz bilmediğiniz, su yuzune cıkmamış bir rahatsızlık idrar yolu enfeksiyonunun tekrarlamasına sebep olabilir.
Tedaviye Uymamak: İdrar yolu enfeksiyonu icin doktorun onerdiği tedavi tam olarak uygulanmadıysa. orneğin ilaclar duzgun bir şekilde doktorun tavsiye ettiği sure kadar icilmediyse yine idrar yolu enfeksiyonu tekrar edebilir.
Yanlış İlaclar: Antibiyotikler idrar yolu tedavisinde başı ceker ancak doğru antibiyotik verilmemişse hastanın şikayetleri devam edebilir ya da enfeksiyon tekrar edebilir. Hastaya doğru antibiyotiğin belirlenmesi icin once idrar kultur testi yapılması gerekir. Bu noktada neden kendi kendinize ilac kullanmamanız gerektiğinin de onemi ortaya cıkar.
Koruyucu Tedavi Yapılmaması: Bazen de enfeksiyonun tekrarlamasını onleyici, antibiyotik tedavisi dışında, koruyucu tedavi uygulanması gerekir. Bu tedaviler bağırsak florasını, bolgedeki iyi denilen mikropları duzenleyici, ozel C vitamini kuru gibi farklı ilaclar iceren tedavilerdir. Enfeksiyon tekrarını engellemek icin bu tip tedavilerin uygulanması gerekiyor olabilir. Menopoz doneminde ostrojen takviyesi enfeksiyonları onleyici olabilir.
İdrar yolu enfeksiyonunun tekrar etmesinden kacınmak icin sizin yapabilecekleriniz:
Bol su icmek
Bol idrara cıkmak
Temizliğe onem vermek
Ayakları uşutmemek
Gaz yapan yiyeceklerden, baharatlı gıdalardan kacınmak
Kabızlığın ortaya cıkmamasına ozen gostermek
Sigara veya alkol kullanmamak
Bakteri ve mikroplar idrar yolu enfeksiyonuna yol acabilir.
İdrar yolu enfeksiyonlarından sistit, mesane enfeksiyonudur.
Dışkıdaki mikroplar tuvalete cıktıktan sonraki temizlik sırasında idrar yoluna bulaşabilir.