Dış dunyayı algılamamızdaki en onemli araclardan biri olan işitme duyumuzda bazen doğuştan bazen ise sonradan oluşan rahatsızlıklar nedeniyle sorunlar yaşanabiliyor. Yaşlılarda darbe alımı ve mukozaların kuruması ile baş gosteren bu sorun, bebek ve cocuklarda da karşımıza cıkıyor.
Ozellikle gelişimin en hızlı olduğu cocukluk doneminde, işitmeye dair bir sorunun varlığı, cocuğun sosyal yaşantısını ve oğrenme yetisini olumsuz etkilemektedir.
İşitme kaybı; sorunun kaynağına gore ilac, işitme cihazı ve ameliyat ile tedavi edilebilir. İşitme kaybına neden olan bircok farklı sebep vardır. İşitme kayıplarının şiddeti, hafiften kalıcılığa doğru değişmektedir. Bazı işitme sorunları muayene ile teşhis edilirken, bazıları icin cok sayıda test gerekebilir.
İşitme kayıpları genel olarak 3’e ayrılır:
1- Dış ve orta kulakla ilgili hastalıklardan kaynaklanan iletim tipi işitme kaybı
2- İc kulak, işitme siniri ve beyinle ilgili hastalıklardan kaynaklanan sensorinoral (alım tipi) işitme kaybı
3- İşitme yollarının birden fazla bolgesinde hasar bulunmasından kaynaklanan mikst (karışık) işitme kaybı
Kulağın bolumlerine gore işitme kaybı nedenleri şunlardır:
1. Dış Kulak: Dış kulakta bulunan, kulak kiri, yabancı cisim, kulak kepcesi yokluğu ya da doğuştan şekil bozukluğu, dış kulak yolunun doğuştan kapalı olması ya da kulak şeklinde bozukluk, dış kulak iltihabı ya da tumor.
2. Orta Kulak: Orta kulakta iltihap, basınc duşukluğu, orta kulak kireclenmesi, orta kulakta yer alan tumorler, yırtılmış ya da delinmiş kulak zarı
3. İc Kulak: Yaşlılığa, yuksek gurluye maruz kalmaya bağlı olarak kokleadaki işitme sinirleri zarar gorebilir. Kalıtım, kişiyi bu değişikliklere daha yatkın hale getirebilir. Bu tur bir işitme kaybı kalıcı işitme kaybı olarak da bilinir. Ayrıca ic kulak iltihabı, Meniere, işitme sinirinde bulunan tumorler de işitme kaybına neden olabilir.
İşitme kaybına neden olan risk faktorleri nelerdir?
1. Yaş: seslere uzun sure maruz kalmak, işitme sinirlerini yıpratır. Bu durum da işitme kaybı riskini arttırır.
2. Genetik Miras: genetik yatkınlığınız işitme kaybı yaşama olasılığınızı attırır.
3. Meslek: gurultulu ortamlarda (fabrika, inşaat alanı gibi) calışan kişiler, yuksek sese uzun sure maruz kaldıkları icin işitme sorunlarıyla karşılaşabilirler
4. Bazı İlaclar: antibiyotikler ve kemoterapide kullanılan bazı ilaclar, ic kulakta hasar yaratabilir. Aşırı dozda alınan aspirin, ağrı kesici, diuretik gibi ilaclar, kulak cınlaması ya da işitme kaybı gibi gecici olarak yaşanan işitme sorunlarına neden olabilir.
5. Bazı Hastalıklar: Yuksek ateş gorulen menenjit gibi hastalıklar, koklearı zedeleyerek işitme kaybına neden olabilir.
İşitme kaybının belirtileri nelerdir?
işitme kaybının belirtileriİşitme kaybının belirtileri her zaman cok belirgin olmadığı icin kişiler genelde bu sorunu goz ardı etme eğilimindedirler. Bu nedenle bircok kişi işitme kaybı ilerlemeden doktora gitmez. Oysaki sorun ne kadar once tespit ve tedavi edilirse, daha ileri derecelere varacak işitme kayıpları o kadar erken onlebilir ve kişiye doğru tedavi uygulanabilir.
İşitme kaybının belirti ve bulguları şunlardır:
Konuşma ve diğer seslerin algılanmasında zorlanma
Ozellikle gurultulu ve kalabalık mekÂnlarda arka plandaki sesleri, kelimeleri algılayamama
Karşıdaki kişilerin yavaş, net ve yuksek sesle konuşmasını isteme
Televizyon veya radyonun sesini acma ihtiyacı
Konuşmaktan ve bazı sosyal ortamlardan kacınmaya başlamak
İşitme kaybının kişide yarattığı psikolojik etkiler nelerdir?
İşitme kaybının, kişilerin yaşam kalitesi uzerinde onemli etkisi vardır. Orneğin işitme kaybı olan yaşlı yetişkinlerde sıkca gorulen sorunlar şunlardır:
Depresyon
Kaygı
Duyamadığı icin başkalarının kendisine kızgın olduğu duşuncesi
Bu duşunceler, kişinin hem sosyal, hem de iş yaşamını olumsuz etkiler.