Stres ve Sac Dokulmesi
Deri hastalıkları ile stres ve ruhsal olaylar arsındaki ilişki oteden beri bilinir. Kişi psikolojik sıkıntılarını kişisel yada ailsel sorunlarını bir dermatolojik problem halinde yansıtabilmektedir. Ayrıca kendiliğinden oluşmuş bir deri problemi (sac dokulmesi) kişide vucut imajını zedeleyecek bireysel, psikolojik bozukluklara ve hatta psikososyal olumsuzluklara yol acabilmektedir. Kısaca anlatılmak istenirse, sac dokulmesi ve stres arasında iki ceşit ilişki soz konusudur:


=> Birinci ilişki norotik bir ruhsal yapının desteklediği gorunurde organik bir neden olmaksızın, stresin koruklediği sac dokulmeleri oluşabilir.

=> İkinci ilişki ise sac dokulmesi sonucu oluşan gorunume karşı kişinin geliştirdiği psikolojik reaksiyonlardır.

Stres zemininde gelişen sac dokulmelerine ilişkin ceşitli onlemler cok eski tarihe dayanır. Tıp literaturu ani, ciddi stres sonucu ortaya cıkan dramatik sac kayıpları ornekleri ile doludur. Sevilen birinin olumu, sevgiliden ayrılık, iş kaybı,? gibi akut, ciddi stres halleri carpıcı, hızlı, şiddetli sac dokulmelerine yol acabilir ve bu duruma stresle tetiklenen telojen effluvium denir.
Kronik, sinsi, yavaş gidişli sac dokulmelerinde, dış etkilerin yanında psikonevrozlar ve kronik anksiyete de etkilidir. Burada sac koklerinin anajen evreden telojen evreye prematur presipitasyonu yoluyla strese yanıt oluştuğu duşunulmektedir.
Alopesi areata (Sac Kıran): Madeni para buyukluğunde, yani 2-2,5 cm capında dairesel ? oluşan sac dokulmesidir. Her iki cinste oluşabilir. Coğu vaka kendiliğinden gecer. Bu hastalığın ortaya cıkışında psikososyal streslerinetkili olduğu gosterilmiştir. Ozellikle cocuk hastalarda yapılan incelemeler sac dokulmesi oncesi donemde cocukların negatif yaşam olaylarıyla karşı karşıya kaldıkları tespit edilmiştir.
Psikolojik stres sonrası olan sac dokulmelerinin altında yatan esas olay psiko-noroendokrin sistem ile immun sistem arasındaki karmaşık etkileşmedir. Yani immun sistem psikolojik olayların etkisiyle harekete gecer ve sonucta sac dokulmesi meydana gelir.
Stres ile sac dokulmesi arasındaki ikinci ilişki sac dokulmesinin yarattığı psikolojik sorunlar (stres)dır.
Sacı dokulen insanlarda yapılan ceşitli psikolojik olcumler benlik duygusu, vucut imajı, oz saygı, kendine guven gibi duyguları etkilediği ortaya cıkmıştır.
Sac dokulmesi yaşayan kadın ve erkeklerde yapılan calışmalarda erkeklerde sac kaybının artmasıyla depresyon, ice donukluk, aşırı sinirlilik, ozbenlik duygusunda azalma gibi olumsuz sonuclar cıkarken, kadınların da gunluk yaşamlarını negatif etkilediği ve sosyal problemler yaşadıkları gorulmuştur. Erkeklerin aktif olarak bu durumla başa cıkabildikleri ancak kadınlarda saca cinsel kimlik, seksualite, cekicilik gibi kulturel ve kişisel ozel anlamlar verildiğinden başa cıkmaları daha zor olmaktadır. Bu tip kişiler toplum icersinde daha gergin, utangac davranmakta, boyunlarını daha dik tutmakta (boyun ağrısına yol acan), sık sık sacını yıkamak, kurutmak gibi yontemlere başvurmaktadırlar. Sonuc olarak stresli, gergin, psikolojik problemleri olan bireyler olmaktadırlar. Tedavi konseptinde bu durum dikkate alınmalıdır. Tedavide bilgilendirme, empatik dinleme ve davranışları iyileştirme gibi psikosoyal destek gerekirse ilac tedavisi uygulanabilir