Kadınların korkulu ruyası yumurtalık kistleri miyomlardan sonra en sık saptanan jinekolojik problemlerdir. Şiddetli kasık ağrısı, karında şişlik ve ele kitle gelmesi gibi belirtilerle kendini gosterebilen bu kistler bazen ilac tedavisi ile kontrol altına alınmakla birlikte modern cerrahi yontemlerle de tedavi edilebilir. Her adet başında yumurtalıkların birinde follikul adı verilen yumurta gelişmektedir. Bu aslında ici su dolu balona benzeyen kucuk bir kisttir. Yumurtlama ile bu yumurta kisti icine kan dolar ve yumurtlama kisti (Korpus Luteum) adını alır.








Gebelik oluşursa bu yumurtlama kisti gebeliği koruyan progesteron hormonunu uretir. Gebelik olmamışsa adet kanaması ile beraber bu kist de kaybolur. Adet ile kaybolmayan ve yumurta buyukluğunden, portakal buyukluğune kadar olan bu tur kistlere “yumurta kisti” veya “fizyolojik kist” adı verilir.

Bazı kistler operasyon gerektiriyor

Yumurtalık kistlerinden bir kısmı ilac tedavisine cevap vermezler ve mutlaka saptandıklarında operasyon ile cıkarılmaları gerekmektedir. En sık rastlananları basit kistler, ciukoulata kistleri(endometriosis kistleri), dermoid kistler, fibromlar ve kanser şuphesi olan kistlerdir.

Cikolata Kistleri (Endometriosis Kistleri)

İci erimiş cukulatayı andıran koyu kıvamlı bir sıvı ile doludur. Ayrıca sıklıkla karın icinde yapışıklıklar ile beraberdir. Karın icinde endometriosis odakları da bulunur. Bu kistlerin kucuk boyutlarda iken ozel ilaclar ile tedavisi mumkun olsa da kesin tedavi yontemi cerrahidir. Ayrıca karın icindeki yapışıklıklar ve endometriosis odaklarının tedavisi yapılması gerekir.

Dermoid Kistler

Doğuştan anne karnında iken yumurtalıklarda bazı kalıntılardan ortaya cıkar. Genelde kistin icinde koyu yağ kıvamında sıvı, sac ve bazen diş gibi oluşumlar goze carpar. Saptandığında yumurtalık kanseri ile karıştığından mutlaka operasyon gerektirirler.

Fibromlar

Rahimdeki miyomlara benzeyen bilardo topu gibi ici dolu ve sert olan kitlelerdir. Ultrasonografi ve operasyonda kanser ile benzerliğinden dolayı operasyon gerektirir.

Kanser şuphesi olan kistler

Ultrasonografi bulguları nedeniyle sert kısımları sıvı kısmından cok olan bu kistlerde kotu huylu hastalık olasılığı yuksek olduğundan, operasyon gerektirir. Hatta operasyon esnasında patolog cıkan parcayı değerlendirip iyi huylu ise operasyon rutin şekilde tamamlanır. Kotu karakterde ise kanser operasyonuna gecilir.

Vakit kaybetmeden doktora başvurulmalı

Yumurtalık kisti ile ilgili belirtiler gorulduğunde kadın hastalıkları ve doğum uzmanına başvurulmalıdır. Ceşitli testler ve ultrasonografi yontemi kistin buyukluğu ve karakteri hakkında bilgi verir. En sık kullanılan ilaclar doğum kontrol haplarıdır. İlaca cevap vermeyen kistlerde operasyon duşunulebilir. Operasyonun acık ya da laparoskopik olarak yapılmasına tetkikler sonucunda karar verilir. Burada yaş, doğurganlık ve kistin buyukluğu ile karakteri tedavi yontemi hakkında rol oynar.